Linggo, Enero 28, 2024

Hindi naman free of charge

HINDI NAMAN FREE OF CHARGE
Maikling sanaysay at tula ni Gregorio V. Bituin Jr.

May isa kaming kinainan nina misis, kasama ang kanyang pamangkin. Tatlo kami. Hindi ko na tutukuyin kung saan ang kainang iyon, kundi litrato na lang ang ipapakita ko. Isa sa patalastas ng nasabing kainan ay ito: NO RECEIPT - The FOOD is FREE" na nakadikit sa bawat lamesa ng kainan. Wow! Libre raw ang kinain mo pag walang resibo. Para hindi ka mabigyan ng resibo, dapat munang magbayad ka. Paano kang isyuhan ng resibo kung hindi ka magbabayad?

Maliwanag din itong nakasulat sa isa pang nakahilig na patalastas sa lamesa: "REMINDER: IF THE CASHIER DID NOT ISSUE RECEIPT UPON PAYMENT,  YOUR FOOD WILL BE FREE OF CHARGE." Pambobola, di ba? Pag nagbayad ka, nakuha na nila ang pera mo. Hindi ka lang nabigyan ng resibo, libre na agad kinain mo, eh, nagbayad ka na! Saan ang libre doon? Wala.

Ngayon ko lang naalala na ako ang nagbayad sa cashier ng kinain namin, subalit walang iniabot na resibo sa akin, hanggang makababa na kami. Para bang sinadya na hindi kami bigyan ng resibo? Iisipin mo pa bang dapat libre ka dahil hindi ka nabgyan ng resibo? Hindi. Mababawi mo pa ba ang binayad mo dahil sabi sa patalastas nila, pag walang resibo, libre na ang kinain mo?

Magkakaroon ka lang ng resibo pag nagbayad ka. Isyuhan ka man ng resibo o hindi, nakabayad ka na! Ikinain mo na iyon kaya paano magiging free of charge pag hindi ka nabigyan ng resibo? Alangan namang mabawi mo pa ang pera mo? Makikipag-away ka pa ba sa cashier na hindi nagbigay ng resibo?

Malinaw na pambobola lang talaga ang patalastas nila. Napagawa tuloy ako ng tula hinggil dito.

BOLADAS LANG ANG PATALASTAS

bola lang ang patalastas sa kinainan
libre na raw ang kinain mong binayaran
basta walang resibo ay libre na iyan
ah, gimik lang talaga kung pagninilayan

kaya ka lang may resibo, pag nagbayad ka
pag di ka binigyan ng resibo, libre na?
free of charge ba? nasa kanila na ang pera!
ang ibinayad mo'y mababawi mo pa ba?

sa lohika pa lang, pambobola na ito
gimik lang upang marahil makaengganyo
ngunit bago magbayad, naubos na ninyo
lahat ng inorder at kinaing totoo

pasensya na, at ito'y akin lang napansin
na patalastas nila'y gimik kung isipin
na boladas lang at dapat balewalain
dahil walang katuturan, kunyari lang din

01 28.2024

Patutunguhan

PATUTUNGUHAN

nais kong magtungo / sa pinapangarap
mabago ang buhay / na aandap-andap
ang bawat kahapo'y / di na malalasap
kaya tutunguhi'y / yaong hinaharap

kaya naglalayag / akong taas-noo
at nakikibaka / ng taas-kamao
nakikipamuhay / sa dukha't obrero
habang tinangana'y / yakap na prinsipyo

patutunguhan ko'y / masukal na gubat
na siatemang bulok / sa masa'y ilantad
na kapwa't kauri / sa isyu'y imulat
saanmang lunan pa / sila namumugad

kaya heto ako, / di nakalilimot
harapin ang unos, / labanan ang buktot
iunat, ituwid / ang mga baluktot
at purgahin yaong / tiwali't kurakot

pangarap itatag / ang sistemang pantay
walang nang-iisa't / kaapihang tunay
dapat lang kumilos / upang mapalagay
yaring diwa't loob, / bansa'y mapahusay

- gregoriovbituinjr.
01 28 2024

* litrato kuha ni misis habang ako'y naglalakad

Anim na libreng libro

ANIM NA LIBRENG LIBRO
Maikling sanaysay at tula ni Gregorio V. Bituin Jr.

Enero 27, 2024 ng gabi, bago kami lumuwas papuntang Cubao galing Benguet ay dumaan muna kami ni misis sa isang tindahan ng aklat sa Baguio, kung saan ninang namin sa kasal ang may-ari niyon. 

Sabi ko kasi kay misis, dumaan muna kami roon dahil may mga aklat pampanitikan  na doon ko lang nakikita. Noon kasi'y may nabili na ako roong tatlong aklat-pampanitikan. Nakabili ako noon sa staff ni ninang, na nagsabi sa akin, "Ang ganda naman ng mga napili mong libro, Sir." Binigyan pa niya ako ng discount.

Pagdating namin ni misis sa book store, kumustahan muna sila ni ninang. Ako naman ay tumingin-tingin na ng libro. Maya-maya, lumapit sa akin si ninang at ibinigay ang aklat na "Minutes of the Katipunan" at ang sabi kay misis, "Tiyak magugustuhan ito ng asawa mo." Wow! Alam niyang mahilig ako sa usaping kasaysayan. Maraming salamat po, ninang!

Tapos ang sabi niya sa amin ni misis, kuha lang ako ng libro, siya na ang bahala. Ibig sabihin, libre na. Kaya ang mga nakita kong aklat-pampanitikan na interesado ako ay aking kinuha. Bago iyon ay may napili akong isang aklat-pangkasaysayan.. Ang aklat na may pamagat na "A Heart For Freedom" hinggil sa buhay ng isang babaeng nanguna at naging lider ng mga nagprotesta sa Tiananmen Square. Ayon sa paglalarawan sa likod na pabalat: "She led the protesters at Tiananmen Square and became China's most wanted woman." Doon pa lang ay nakuha na ang atensyon ko. Dagdag pa ng aklat: "Today, she's finally telling her astonishing story."

Ang unang napili kong aklat-pampanitikan ay may pamagat na "Ted Hughes's Tales of Ovid". Pareho kong kilala ang dalawang ito. Si Ted Hudges ay isang makatang Ingles at asawa ng kilala ring makatang si Sylvia Plath. Si Ovid naman ay makatang Romano noong unang panahon.

Kilala ring manunulat at ginawaran ng Nobel Prize for Literature si Ernest Hemingway. Kaya napili ko ring kunin ang aklat hinggil sa kanyang talambuhay.

Agad ding pumukaw sa akin ang librong "The Poet" ng kilalang nobelistang si Michael Connelly, na ayon sa pananaliksik ay nakakatha na ng tatlumpu't walong nobela. Pamagat pa lang, napa-Wow na ako.

Ang huling aklat na napili ko ay ang "The Wordsworth Encyclopedia". Kilala ring makata si William Wordsworth.

Dalawang aklat-pangkasaysayan. Apat na aklat-pampanitikan. Sapat na iyon. May dalawa pang aklat na ibinalik ko dahil naisip kong baka ako'y umabuso na. Kaya anim lamang. Medyo nahiya rin.

Magkano ba ang nalibre kong libro? Tiningnan ko isa-isa:
(1) Minutes of the Katipunan - 261 pahina - P200
(2) A Heart For Freedom - 360 pahina - P155
(3) Ted Hughes's Tales from Ovid - 135 pahina - P128
(4) Ernest Hemingway - 782 pahina- P480
(5) The Poet - 410 pahina - walang presyo ngunit halos singkapal ng Hemingway kaya ipagpalagay nating P480 din, makapal ang papel kaysa Hemingway 
(6) The Wordsworth Encyclopedia - 476 pahina - P150
Sumatotal = P1593

Sa pagbilang ng pahina, isinama ko ang naka-Roman numeral sa naka-Hindu-Arabic numeral.

Muli, maraming salamat po sa mga libreng libro, ninang. Dahil dito'y ikinatha ko ito ng tula.

ANIM NA LIBRENG LIBRO

kaygaganda ng mga aklat kong napili
lalo't pagbabasa ng libro'y naging gawi
aklat-pampanitikan pang sadya kong mithi
nilibre ni ninang, sa labi namutawi

ang pasasalamat kong sa puso'y masidhi
ang bawat libreng libro'y pahahalagahan
sa maraming panahong kinakailangan
may panahon ng pagbabasa sa aklatan

may panahon din ng pagtitig sa kawalan
panahon ng pagkatha ay pagsisipagan
batid ni misis na libro ang aking bisyo
na pawang mga aklatan ang tambayan ko

kaya maraming salamat sa libreng libro
munting kasiyahan na sa makatang ito

01.28.2024