Biyernes, Marso 11, 2022

Ang panawagang "Go for Green. Go for Real Zero Emission."

ANG PANAWAGANG "GO FOR GREEN. GO FOR REAL ZERO EMISSIONS."

sa t-shirt may tatak: "Go for Green.
Go for Real Zero Emissions." din
matay ko man anong isipin
ngunit pagninilay-nilayin

hinggil sa buong daigdigan
hinggil sa ating kalikasan
mga asap sa kalangitan
ang usok sa kapaligiran

kaya dapat walang polusyon
dapat sero na ang emisyon
walang usok, wala na iyon
dahil walang coal plants na ngayon

sa mundo'y di na nagsusunog
niyang fossil fuel, ng dapog
panawagang ito'y matunog
pagkat isyung ito'y nabantog

ngunit di pa rin mapigilan
negosyo kasing malakihan
limpak-limpak kung pagtubuan
ng kapitalistang gahaman

anong dapat nating magawa
sa sistema nilang kuhila
paano nga ba mawawala
zero emission ay kamting sadya

- gregoriovbituinjr.
03.11.2022
* litratong kuha ng makatang gala sa isang public forum na nadaluhan

Hustisya sa Klima, Ngayon Na!

HUSTISYA SA KLIMA, NGAYON NA

dinig ko ang talumpati ni David D'Angelo
talagang mapapaisip ka kapag ninamnam mo
lalo't sinabi ang pag-iinit ng klima, mundo
na sa loob ng walong taon, lalala pa ito

habol natin, huwag umabot ng 1.5 degree
ang pag-iinit ng mundo, ngunit kanyang snabi
doon sa nilahukang rali, ito pa'y titindi
baka sa walong taon, abot na'y dalawang degri

nakababahala ang nangyayari sa daigdig
habang ang bansang Ukraine ay pilit na nilulupig
dahil daw sa fossil fuel, gerang nakanginginig
sa nangyayaring climate change pa'y anong dapat tindig

si D'Angelo, sa Senado'y kandidato natin
sa kanyang talumpati ay sinabi nang mariin
pagsusunog ng fossil fuel ay dapat pigilin
pagpapatakbo ng coal plants ay dapat sawatain

subalit mga iyon ay pagbabakasakali
makapangyarihang bansa'y gagawin ang mungkahi?
malaking katanungan, di iyon gayon kadali
dapat ngang mag-organisa para sa ating mithi

dapat Annex 1 countries ay pagbayarang totoo
ang nangyayari sa lahat ng bansang apektado
karaniwang mamamayan ay kumilos ding todo
upang mapigilan na ang nagaganap na ito

asam nating itayo ang makataong lipunan
na walang sinusunog na fossil fuel o coal plants
kung saan pantay, walang mahirap, walang mayaman
may karapatang pantao't hustisyang panlipunan

- gregoriovbituinjr.
03.11.2022
* litratong kuha ng makatang gala noong Women's Day

Ang planong aklat na "101 RED POETRY para kina Ka Leody, Walden at sa kanilang line-up"


ANG PLANONG AKLAT NA "101 RED POETRY PARA KINA KA LEODY, WALDEN AT SA KANILANG LINE-UP"
Maikling sanaysay ni Gregorio V. Bituin Jr.

Isang pambihirang pagkakataon ang ibinigay ng kasaysayan kina Ka Leody De Guzman na tumatakbong pangulo ng bansa, Propesor Walden Bello para sa pagkabise-presidente, Atty. Luke Espiritu, Roy Cabonegro at David D'Angelo bilang mga senador, at sa ating PLM (Partido Lakas ng Masa) partylist.

Pambihirang pagkakataon din ito upang muling maging aktibo ang inyong lingkod na kumatha ng tula at payabungin ang tinatawag na panitikang proletaryo o panitikan ng uring manggagawa. Ika nga noon ng guro kong si Rio Alma sa aking mga tula ay pulos daw social realism. Ibig sabihin, pagkatha ng tula batay sa reyalidad ng nangyayari sa lipunan. Ibig sabihin din, kaiba sa kanilang panukalang Modernismo sa pagtula.

Pambihirang pagkakataon din ito sa tulad kong makatang maglulupa na makapaglathala ng aklat na "101 RED POETRY para kina Ka Leody at Walden at sa kanilang line-up" lalo na't naunang naglabas ng aklat na "100 Pink Poems para kay Leni" ang animnapu't pitong (67) kilalang makata sa bansa, sa pangunguna ng makatang Rio Alma, na pambansang alagad ng sining o National Artist sa ating bansa.

Subalit ang inilalabas nating aklat na "101 Red Poetry..." ay hindi bunsod ng inggit dahil nakapaglabas sila ng mga tula para kay Leni Robredo na ikinakampanya nilang pangulo. Hindi lang ito bunsod na dapat kong ikampanya ang aking ninong sa kasal na si Ka Leody De Guzman bilang pangulo, at ang buo niyang line-up. Higit sa lahat, ito'y bunsod ng tungkulin ko bilang makata na gisingin, ibangon, at payabungin pa ang tila naghihingalong panitikang proletaryo sa bansa. 

Ito'y bunsod din ng tungkulin ko bilang makatang aktibista na ipaunawa ang tunggalian ng uri sa masang Pilipino laban sa mga tula ng mga elitistang nasa toreng garing. Ito'y panitikan mula sa ibaba, mula sa putikan ng iskwater, mula sa pagawaan ng mga unyonistang nakawelga, mula sa kababaihang nakikibaka, mula sa mga maralitang dinedemolis ang kanilang mga tahanan, mula sa kabataang nais ng mas maayos at dekalidad na edukasyon, mula sa mga magsasakang nagpapakain sa buong lipunan subalit nananatiling mahirap, mula sa mga vendor na nagsisikap maghanapbuhay ng marangal subalit pinagbabawalang magtinda, na madalas ay hinuhuli ng mga pulis o nakikipaghabulan pa sa mga taong gobyerno, mula sa mga inosenteng taong biktima ng extrajudicial killings sa bansa, mula sa piitan ng mga bilanggong pulitikal, mula sa panawagang karapatang pantao at hustisyang panlipunan. Ah, napakaraming api at pinagsasamantalahan sa lipunan, at kulang ang 101 tula upang ilarawan, ikwento at itula lahat sila.

Working-in-progress pa ang mga kathang tulang ito na sinimulan lamang noong Marso 1, 2022, at balak matapos at malathala na sa mismong Mayo 1, 2022, Pandaigdigang Araw ng Manggagawa. At dahil nais nating maabot ang gayong bilang ay aktibo tayong tula ng tula sa bawat araw. Kaya noong Marso 1, 2022 ay nalikha na ang facebook page na 101 Red Poetry for Ka Leody and Walden, bagamat Ingles ay nasa wikang Filipino ang mga tula.

Subalit bakit 101 imbes na 100, tulad ng libro ng mga makata para kay Leni? Una, dahil bihira sa mga manunulang kabilang sa 101 ang talagang tumutula. Marahil ako lamang. Nakapagpasa sa akin si Ka Tek Orfilla, Bise Presidente ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), kung saan ako ang sekretaryo heneral, ng dalawang pahinang may labing-isang (11) tula hinggil sa pagtakbo nina Ka Leody, na nais kong isama sa 101. Ikalawa, ang 101 ay kadalasang inilalakip sa mga subject sa kolehiyo bilang pundamental o pangunahing pag-aaral hinggil sa isang paksa. Halimbawa, Rizal 101, Human Rights 101, Sociology 101, at iba pa. Ibig sabihin, para sa mga bagito pa sa kolehiyo, o bagito pa sa paksang iyon. Tulad ng ilang kilala kong aktibista't maralita na bihirang sumusulat ng tula datapwat paminsan-minsan ay nakakapagsulat ng tula.

Subalit bakit Red Poetry? Dahil ba Pink Poems ang inilathala para kay Leni? Marahil nga, labanan din ito ng mga kulay. Kulay pula bilang tindig ng mga manggagawa. Kulay pula dahil pag lumabas ang mga manggagawa at lumahok sa pagkilos tuwing Mayo Uno, lahat sila o mayorya sa kanila ang nakapula. Ang pula ay kulay ng kagitingan, kulay ng pakikibaka ng ating mga bayani. Kulay ng katapangan na kahit masugatan ay hindi susuko. Kulay ng manggagawa. Ang pink ay malabnaw na pula o may halong dilaw kaya lumabnaw.

Kaya ang paglalathala ng 101 Red Poetry ay isang pagkakataon upang ilathala ang tula ng mga nasa ibaba, mga marginalized o sagigilid o nasa laylayan ng lipunan. Kung nais mong makibahagi sa proyektong ito, inaanyayahan kitang ilathala mo sa iyong fb account ang iyong tula, at kung mamarapatin mo, at bilang editor ng page at ng lalabas na aklat, ay karapatan kong ilathala iyon kung naaayon at di mapanira sa ating mga kandidato. 

Ang maglalathala ng aklat ay ang Aklatang Obrero Publishing Collective na aking pinamamahalaan simula pa noong taon 2007. Nakapaglathala na ito ng maraming aklat ng tula, at mga aklat ng kasaysayan hinggil kina Macario Sakay, Andres Bonifacio, Emilio Jacinto, Che Guevara, Ka Popoy Lagman, at Lean Alejandro. Ang disenyo ng pabalat ng aklat sa sanaysay na ito ay draft o borador pa lamang. Maaari pa itong mapaunlad. Subalit gustong-gusto ko ang litrato ng dyip na may poster nina Ka Leody, dahil sumisimbolo ito ng karaniwang taong ipinaglalaban nina Ka Leody, Ka Walden at ng kanilang line-up.

May plano rin tayong tulaan ng Red Poetry o Pulang Tula sa mga sumusunod na araw: Marso 21 - World Poetry Day; Abril 2 - Balagtas Day, na magandang ilunsad sa plasa kung saan may rebulto ang makatang Francisco Balagtas sa Pandacan, Maynila; at sa hapon o gabi ng Mayo Uno 2022 matapos ang rali ng mga manggagawa.

Tara, magtulaan na tayo, at magpasa na kayo ng tula para sa 101 Red Poetry para kina Ka Leody, Walden, at sa kanilang line-up.

Sinulat sa opisina ng manggagawa sa Lungsod ng Pasig
Marso 11, 2022

Panawagan ng kilusang ORIANG

PANAWAGAN NG KILUSANG ORIANG

"Ipanalo ang paglaya ng kababaihan!"
at "Sagipin ang bayan mula sa kahirapan!"
dinggin ang mariing hiyaw ng kilusang ORIANG
at damhin ang katapatan ng paninindigan

silang mga babae'y di dapat binabastos
Safety Spaces Act, VAWC Act, alaming lubos
di dapat mga buhay nila'y kalunos-lunos
dahil sa hirap na dulot ng pambubusabos

sinumang babae'y larawan ng ating ina
lalo't tayo'y mula sa sinapupunan nila
ika nga, kung kaya ng lalaki, kaya nila
ngunit kanilang sweldo'y di patas sa pabrika

double burden, dobleng pasanin ang maririnig
sa mga babaeng tila nawalan ng tinig
paano lalaya, dinggin ang kanilang tindig
unawain silang kalahati ng daigdig

ang panawagan ng Oriang ay dapat malirip
paano bang bayan sa kahirapan masagip
ang paninindigan nila'y walang kahulilip
kundi paglaya nilang sa puso halukipkip

- gregoriovbituinjr.
03.11.2022
* litratong kuha ng makatang gala noong Women's Day