Dyenosidyo ng mga Binhi

DYENOSIDYO NG MGA BINHI
(isang tula laban sa gentically-modified organism)
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig

Ano bang nangyayari sa sandaigdigan
Bakit pati selula'y pinakialaman
Ginawa ba nila'y sagot sa kagutuman
O ito ba'y kagaguhan at kahangalan?

Bakit kailangang baguhin ang selula
Para bumilis daw ang paglago ng bunga
Nitong puno, halaman, hayop at iba pa
Upang matugunan daw ang gutom ng masa?

May nagsasabing sagot sa kalam ng tiyan
Ay retokehin na yaong pinagkukunan
Ng pagkain mula gubat at kabukiran
Nang di magkulang ang nasa hapag-kainan.

Ngunit wala naman itong kasiguruhan
Kung genes ng lamok ilalagay sa halaman
At wala na ring buto ang ibang dalandan
Kaya binhing pantanim ay mababawasan.

Ang paniniwala nila'y di ko mawari
Pagkat sila nga'y puno ng pagkukunwari
Kung sino raw ang may kontrol ng mga binhi
Ang sila raw ditong sa mundo'y maghahari.

At bayani raw silang dapat maturingan
Gawa daw nila'y sa ngalan ng kaunlaran
Binalewala na ang mga karapatan
Ng magsasakang bumubuhay sa lipunan

Kailangang bilhin na nitong magsasaka
Ang mga binhi sa kumpanyang nagbebenta
Pagtatanim ng binhi'y di na basta-basta
Pagkat binhi'y kontrolado na ng kumpanya.

Nangyayari'y dyenosidyo ng mga binhi
Na pakana nitong mga kumpanyang imbi
Binhi'y inuubos na nilang unti-unti
Sa lupang sakahan ng iba't ibang lahi.

Tanging alam kong nag-uudyok sa ganito
Ay dahil ang sistema pa'y kapitalismo
Kung paano tutubo ang tanging motibo
Ng kapitalistang tulad nitong Monsanto.

Kapag pinayagan nating magpatuloy pa
Ang pinaggagawa ng ganitong kumpanya
Tiyak na ang tao'y sa kanila sasamba
Pagkain at sistema'y kontrolado nila.

Tandaang tinurang prinsipyo nilang imbi
Na kung sino raw ang may kontrol nitong binhi
Ang sila raw ditong sa mundo'y maghahari
Nangyayari'y dyenosidyo ng mga binhi.

Halina't magpatuloy sa pakikibaka
Laban sa sistemang nagbunsod nitong dusa
Dyenosidyong ito'y dapat mapigilan pa
Tayo'y magkaisang baguhin ang sistema.

Serbisyo Publiko

SERBISYO PUBLIKO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Tunay na serbisyo publiko
At di mga pinunong tuso
Ang inaasahan ng tao
Sa mga naluklok sa pwesto.
Mga pinunong "ibinoto"
Ay dapat lang magpakatao
At magserbisyo sa publiko.

Di Relyebo ng Liderato Lamang

DI RELYEBO NG LIDERATO LAMANG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Hindi simpleng relyebo lamang
Ng lider ng pamahalaan
Itong nais ng taumbayan
Kundi pagbabago sa bayan.
Walang mahirap at mayaman
Ang dapat maganap sa bayan
Di relyebo ng lider lamang.

Administrasyon at Oposisyon

ADMINISTRASYON AT OPOSISYON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Kakulay ng administrasyon
Ang elitistang oposisyon
Sariling interes ang layon
Buwis ng baya'y nilalamon.
Ang masa'y di dapat magumon
Sa elitistang oposisyong
Kauri ng administrasyon.

Pigilan ang mga Taksil sa Masa

PIGILAN ANG MGA TAKSIL SA MASA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Sinumang mga nagtataksil
Sa masa'y dapat lang mapigil
Pagkat gawain nilang sutil
Ang nagdudulot ng hilahil.
Sakaling tayo ma'y mabaril
Ay di rin tayo titigil
Na pigilan ang mga taksil.

Lasing Pa ang Lungsod

LASING PA ANG LUNGSOD
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Kagabi'y lasing pa ang lungsod
Lalamunan ko'y humahagod
Habang ako'y para bang tuod
At sa serbesa'y nakatanghod
Sa pagbarik ako'y nalunod
At sa harap mo'y nanikluhod
Kagabing lasing pa ang lungsod.

Ang Paborito Kong "My Way"

ANG PABORITO KONG "MY WAY"
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Nais kong "My Way" ang awitin
Na paborito kong kantahin
Serbesa'y bago ko tunggain
Doon sa barikang kaydilim.
Sa birador ay aking hiling
Na kung ako ma'y babarilin
Ay habang "My Way" ang awitin.

Ang Katalik Ko Sa Pagbarik

ANG KATALIK KO SA PAGBARIK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

O, nais ko ngayong bumarik
Habang itong gabi'y tahimik
Tatlong serbesa'y aking hibik
Habang utak ko'y nasasabik
At gumagana ang panitik
Tula itong aking katalik
Habang ako na'y bumabarik.

Kaysarap ng Marka Demonyo

KAYSARAP NG MARKA DEMONYO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Ang alak na Marka Demonyo
Ay sadyang kaysakit sa ulo
Ito yaong tinutungga ko
Pag ako nama'y problemado.
Pagsayad sa lalamunan ko
Ay gumuguhit agad ito
Kaysarap ng Marka Demonyo.

Huwag Pilitin Ang Birhen

HUWAG PILITIN ANG BIRHEN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Huwag mong pilitin ang birhen
Kung siya'y nais mong maangkin
Ligawan siya't haranahin
At siya'y iyong pasagutin
Huwag lang siyang gahasain
Pagkat maling siya'y pilitin
Birhen ay dapat igalang din.

Magkano Ka, Karapatan?

MAGKANO KA, KARAPATAN?
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Bawat isa'y may karapatan
Na dapat nating ipaglaban
Tubig, pagkain, kalusugan
Pag-aral, trabaho, tahanan
Na maralita'y wala naman
Pagkat ito'y may kabayaran.
Magkano ka ba, karapatan?

Pasakalye sa Kaibigang Tapat

PASAKALYE SA KAIBIGANG TAPAT
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Ang tapat daw na kaibigan
Sa gipit mapapatunayan
Pagkat siya'y di nang-iiwan
Ito'y tanda ng katapatan.
Kung sa oras ng kagipitan
Ikaw ay kanyang tinakbuhan
Siya nga'y di mo kaibigan.

Nahuhuli sa Bunganga

NAHUHULI SA BUNGANGA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Kalimitan sa mga isda
Ay nahuhuli sa bunganga
Kung paanong ang dalahira
Ay nahuhuli sa salita.
Kung kailangan mo'y balita
Ay agad mong sipating sadya
Ay yaong sa isda'y bunganga.

Huwag Umihi sa Pader

HUWAG UMIHI SA PADER
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Sa pader ay huwag umihi
Pagkat gilid nito'y papanghi
Di maganda ito sa lahi
Pagkat pangit itong ugali.
Bansa nati'y di mapupuri
Kung bawat pader ay mapanghi
Pagkat sa gilid umiihi.

Pinunong Asal-Uwak

PINUNONG ASAL-UWAK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Sa daigdig ng mga uwak
Pangungurakot ay talamak
Pagagapangin ka sa lusak
Ng lider na wala raw utak.
Sa bayang kaydami ng latak
Katiwalia'y lumalawak
Dahil pinuno'y asal-uwak.

Malasa ang mga Salawikain

MALASA ANG MGA SALAWIKAIN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Yaong mga salawikain
Ay sadyang kaysarap isipin
Ito'y malasa kung namnamin
Nitong kaibuturan natin.
Kaygaling na ito'y alamin
Pagkat isipa'y hahasain
Nitong mga salawikain.

Ilayo ang Bata sa Droga

ILAYO ANG BATA SA DROGA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Ilayo ang bata sa droga
At sa masamang impluwensya
Alamin kung sinong barkada
Ng anak ninyong may isip na.
Kung anak nyo'y mahal talaga
Siya'y ilayo mo sa dusa
Lalo na sa salot na droga.

Kaming mga Mandirigma

KAMING MGA MANDIRIGMA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Kami ang mga mandirigma
Na dapat laging nakahanda
Upang kami'y may magagawa
Sa mga darating na sigwa.
Armas, isipan, luha't tuwa
Dapat ito'y lagi nang handa
Pag nakaharap na ang digma.

Hibik sa Mapagpalaya

HIBIK SA MAPAGPALAYA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Tayo'y mga mapagpalaya
Sa bayan nating ang adhika
Ay makamit ng ating bansa
Ang mithing ganap na paglaya.
Panawagan natin sa madla
Lalo sa uring manggagawa
Kumilos tungo sa paglaya.

Anumang Suliranin

ANUMANG SULIRANIN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Anumang mga suliranin
Ay may solusyong katapat din
Lalo na't pakaiisipin
Kung paano ito sagutin.
Kaya't dapat nating alamin
Anong solusyon ang gagawin
Sa kaharap na suliranin.

Kaluluwang Halang

KALULUWANG HALANG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Ang kaluluwa nila'y halang
Pagkat walang kwentang nilalang
Maraming buhay ang inutang
Aktibista pa'y pinapaslang.
Silang sa tubo'y nahihibang
Sa kapwa tao'y mapanlamang
Pagkat ang kaluluwa'y halang.

Dapat Ayon sa Katarungan

DAPAT AYON SA KATARUNGAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Dapat ayon sa katarungan
Ang pagparusa kaninuman
Upang ang walang kasalanan
Ay di malagay sa piitan.
At kung yaong kaparusahan
Ay mali ang pinagbatayan
Yao'y hindi makatarungan.

Kung Makatarungan

KUNG MAKATARUNGAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Kung tayo ay makatarungan
Sa ating kapwa't kababayan
Tayo ay pahahalagahan
Ninuman at ng buong bayan.
Kung ang mga may kasalanan
Ay agad nating huhusgahan
Ito ba'y makatarungan?

Ang Mga Mapagsamantala

ANG MGA MAPAGSAMANTALA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

O, silang mapagsamantala
Ay halang nga ang kaluluwa
Walang pakialam sa kapwa
Kundi sa interes lang nila.
Mundo'y nais nilang mahulma
Na maging pangkapitalista
Para makapagsamantala.

Magtanim Tayo ng Palay

MAGTANIM TAYO NG PALAY
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Halina't itong kabukiran
Ay ating sakahin at tamnan
Ng palay na ating panlaban
Sa napipintong kagutuman.
Pag alam natin ang palayan
Ang sagot sa gutom ng bayan
Bukid nati'y ating tatamnan.

Huwag Manapak ng Iba

HUWAG MANAPAK NG IBA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Huwag tapakan ang sinuman
Nang ikaw ri'y pahalagahan
Anumang mga kaapihan
Ay dapat nating kapootan.
Tao tayo't di kasangkapan
Kaya huwag pababayaang
Dangal nati'y natatapakan.

Sa Patuloy na Kabulukan

SA PATULOY NA KABULUKAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Kung patuloy ang kabulukan
Nitong ating pamahalaan
Aba'y kilos na, kababayan
Baka pulutin sa kangkungan.
Baguhin na nating tuluyan
Ang sistema nitong lipunan
Upang bulok ay mapalitan.

Tao ba o Lansangan ang Kaunlaran?

TAO BA O LANSANGAN ANG KAUNLARAN?
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Tao ba o itong lansangan
Ang tanda nitong kaunlaran
Pinagaganda'y mga daan
At tao'y pinababayaan.
Tao'y di dapat kalimutan
Tanda dapat ng kaunlaran
Ay ang tao't di ang lansangan.

Pritong Galunggong

PRITONG GALUNGGONG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Kaysarap ng pritong galunggong
Sa pagkaing maraming tutong
May kasama pa itong labong
At may sawsawan pang bagoong.
Kaysarap ng luto sa gatong
Kahit sinaing ma'y magtutong
Basta't naprito ang galunggong.

Alas-Nwebe Na pala

ALAS-NWEBE NA PALA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Alas-nwebe na ng umaga
Naggising ako'y tanghali na
Huli na ako sa eskwela
Kahit ako'y magpandalas pa.
Kagabi ako'y lasing pala
Kaya paggising ay puyat pa
Ngayon pala'y alas-nwebe na.

Mga Bata'y Wala Pa sa Paaralan

MGA BATA’Y WALA PA SA PAARALAN
ni Gregorio V Bituin Jr.
9 pantig bawat taludtod

Bakit wala sa paaralan
Ang manggagawang kabataan?
Dahil nga ba sa kahirapan
Na hindi nila kagagawan?

Maraming sa maagang gulang
Naroon na sa basurahan
Naghahanap ng kabuhayan
Nang mapakain ang magulang!

Makapag-aral, may tahanan
Makakain at kalusugan
Lumahok at maproteksyunan
Ang ilan nilang karapatan.

Bakit di nila nakagisnang
Matamasa ang karapatan?
Pag-asa pa naman ng bayan
Sila pa'y pinababayaan.

Lahat ng mga kabataan
Manininda't manggagawa man
Kasama ang batang lansangan
Ay ibalik sa paaralan.

Yaong sigaw ng kabataan
Ay dapat lang dinggin ng bayan:
"Ayaw namin sa basurahan
Gusto namin sa paaralan!"

Huwag Hatulan ang Aklat

HUWAG HATULAN ANG AKLAT
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Huwag mong hatulan ang aklat
Nang dahil sa kanyang pabalat
Pagkat kung nais mong mamulat
Kunin mo ito’t ibulatlat.
Nilalaman, di lang pabalat
Ang dapat namnaming sukat
Sa binulatlat nating aklat.

Isang Paa Ko sa Hukay

ISANG PAA KO SA HUKAY
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Pag mga paa ko’y nagpantay
At naging malamig na bangkay
Nawa’y huwag kayong malumbay
Pagkat pagod ko’y mahihimlay.
Minsa’y aking napapagnilay
Na ako ngayo’y nabubuhay
Na isang paa’y nasa hukay.

Manggagawa'y Hindi Kalakal

MANGGAGAWA'Y HINDI KALAKAL
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Itong manggagawa'y kalakal
Sa ilalim nitong kapital
Dito'y may presyo't walang dangal
Ang manggagawang nagpapagal.
Pag manggagawa na’y umangal
Pinagtatanggol na ang dangal
Pagkat sila’y hindi kalakal.

Katapat Mo Ba'y Katapatan?

KATAPAT MO BA'Y KATAPATAN?
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Katapat mo ba'y katapatan
At hindi kasinungalingan?
Taas-noo ka ba kung masdan
Pag nakaharap na sa bayan?
Kung pulos ka katiwalian
Tinalikdan mo na ang bayan
Pagkat wala kang katapatan.

Manggagawa, Magkaisa

MANGGAGAWA, MAGKAISA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

O, manggagawa, magkaisa
Laban sa bulok na sistema
Na dahilan ng pagdurusa
At paghihirap nitong masa.
Kayo itong tagapagdala
Ng pagbabago at pag-asa
Kaya dapat nang magkaisa.

Katiwalian ay Labanan

KATIWALIAN AY LABANAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ang tiwaling pamahalaan
Ay kayrami ng kurakutan
May katapat na kabayaran
Ang marami nilang usapan.
Kung laging ang buwis ng bayan
Ang ginamit sa kurakutan
Tiwali'y dapat lang labanan!

Manggagawa'y Bayaran ng Tama

MANGGAGAWA'Y BAYARAN NG TAMA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Bakit di mabayarang tama
Ang lakas nitong manggagawa?
Pagkain at produkto'y likha
Ng kanilang lakas-paggawa.
Kapitalistang manunuba
Ang sa sahod ay nandaraya
Kaya di magbayad ng tama.

May Pag-asa ang Masa

MAY PAG-ASA ANG MASA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Marapat bigyan ng pag-asa
Itong nakararaming masa
Na ang batbat nilang problema
Ay may kalutasan din pala.
Kung tuloy ang pakikibaka
Magtatagumpay din ang masa
Lalo't tangan nila’y pag-asa.

Mahalaga't May Halaga

MAHALAGA'T MAY HALAGA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Di ba't buhay ay mahalaga
Sa mundong puno ng pag-asa?
Karapatan ng bawat isa
Ay dapat nilang matamasa.
Kung lagi kang binibiktima
Ng sistemang ito'y ano ka?
Buhay mo nga ba'y may halaga?

Di Ka Niya Iniibig

DI KA NIYA INIIBIG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Paano ba dapat umibig
Sa di mo naman nakakabig?
Puso ba niya’y malulupig
Kung ikaw nama'y maligalig?
Pag binigo ka ba’t niyanig
Ikaw ba'y tiyak manginginig
Pagkat di niya iniibig?

Kwento ng Limang Daliri

KWENTO NG LIMANG DALIRI
ni Gregorio V. Bituin Jr.
9 pantig

Magkakapatid na totoo
Ang limang daliri ng tao
Sila'y lagi nang magugulo
At isa'y laging niloloko.
Narito ang kanilang kwento:

Apat na daliri'y nagbida
Sa pagtipa'y kaysipag nila
Kompyuter man o makinilya
Hinlalaki lang ay suporta
kaya't tinatawanan nila.

Ngunit sila na'y napahiya
Nang hinlalaki'y pinagpala
Pagkat cellphone ay nauso nga
Dito'y siya ang tagatipa
Habang iba'y nakatulala.

Hinlalaki'y napapangiti
Sila raw nama'y magkalahi
Kaya di dapat managhili
Magkaiba lang daw ng gawi
Silang limang mga daliri.

Patak sa Gripo

PATAK SA GRIPO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig

Tik-tak-tik, iyo pa bang nababatid
Tubig ay ginto sa bawat kapatid
Tik-tak-tik, sahurin natin ang tubig
Pagkat kung ito'y tuluyang masaid
Tik-tak-tik, uhaw ay di mapapatid.

Bagay Ba Sila?

BAGAY BA SILA?
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig

Bagay ba at dapat magkatuluyan
Ang isang babaeng may nakaraan
At lalaking walang kinabukasan?
Maari, basta't sila'y magmahalan
At isa't isa'y huwag pabayaan.

Bakit Pinalalaya'y Kriminal?

BAKIT PINALALAYA'Y KRIMINAL
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Anong tawag natin sa asal
Nitong gobyernong tila hangal
Na nagpalaya ng kriminal
Na sa dalagita'y sumakmal.
Dapat bilanggong pulitikal
Ang pinalaya't di pusakal
Matwid kung ito ang inasal.

Dapat Internasyunalismo

DAPAT INTERNASYUNALISMO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Dapat internasyunalismo
At hindi lang nasyonalismo
Na salik nitong pagbabago
Ang dapat angkinin ng tao.
Kung nais mo'y payapang mundo
Dapat mong tanganang prinsipyo
Ay ang internasyunalismo.

Manggagawa Ba Ang Huhusga?

MANGGAGAWA BA ANG HUHUSGA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Manggagawa ba ang huhusga
Na mababago ang sistema?
Baka naman di nila kaya
Pagkat walang pagkakaisa.
Kung sila ba'y maorganisa
Ito bang bulok na sistema
Ay kaya na nilang mahusga?

Karapatan Nating Magrali

KARAPATAN NATING MAGRALI
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ang pagrarali'y karapatan
Ng bawat isang mamamayan
Dito ang hinaing ng bayan
Ay baka-sakaling pakinggan.
Tayo'y sumama sa lansangan
Sabihin ang nararamdaman
Pagkat ang rali'y karapatan.

Paanyaya ng Isang Tibak

PAANYAYA NG ISANG TIBAK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Halina't lapitan ang masa
Ang manggagawa't magsasaka
Kababaiha't manininda
Maralita't ibang sektor pa.
Sila'y dapat maorganisa
Laban sa bulok na sistema
Halina't tulungan ang masa.

Aktibista'y Kailangan

AKTIBISTA'Y KAILANGAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Aktibista ako ng bayan
Akin pong ipinaglalaban
Ang kagalingan nitong bayan
At ng kapwa ko mamamayan.
Ngunit kung ang pamahalaan
At lipunan ay matino lang
Aktibista ba'y kailangan?

Patulong Ka Sa Aktibista

PATULONG KA SA AKTIBISTA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

AKtibista'y kailangan pa
Pagkat bulok pa ang sistema
Nariyan ang kapitalista
Na tao ang kalakal nila.
Kung kabuluka'y patuloy pa
At pagbabago'y nais mo na
Patulong na sa aktibista.

Gobyerno'y Pulos Demolisyon

GOBYERNO'Y PULOS DEMOLISYON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Bakit ba laging demolisyon
Ang parati nilang solusyon?
Kahit wala pang relokasyon
Dukha'y hinuhulog sa balon.
Ito lang ba ang kaya ngayon
Nitong gobyernong walang solusyon
Sa dukha kundi demolisyon?

Hikbi Laban sa Demolisyon

HIKBI LABAN SA DEMOLISYON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Dinurog ang kanilang bahay
Pati gamit pa'y hinalukay
O, dinala kayo sa hukay
Ng gobyernong bantay-salakay.
Ang hikbi ng maraming nanay
Di lang bahay ang napawalay
Dinurog na'y kanilang buhay.

Kayrami Nang Batas

KAYRAMI NANG BATAS
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ang bansa'y kayrami nang batas
Batas na kayrami nang butas
Sinasanggalang ang malakas
At mahihina'y hinuhudas.
Paano ba maging parehas
Kung may mahina at malakas?
May hustisya nga ba sa batas?

Kapit-Tuko

KAPIT-TUKO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ang pulitiko pag nangako
Karaniwan nang napapako
Desisyon nila'y liku-liko
At sa poder pa'y kapit-tuko.
Paano nga ba maglalaho
Itong pulitikong may toyo
Na ang gawi'y laging mangako.

Pulitiko at Plastik

PULITIKO AT PLASTIK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Plastik ay sadyang kayrami na
At lagi na lang bumabara
Sa kanal ng mga kalsada
Pulitiko'y kanyang kagaya.
Minsanan lang ang gamit nila
At sa mundo sila'y tambak na
Huwag silang paramihin pa.

Pulitikong Plastik

PULITIKONG PLASTIK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Siya ang pulitikong plastik
Na sa halalan ay kaytinik
Di ibinoboto ang lintik
Ngunit nananalo ang putik.
Pag taumbayan na'y humibik
Itong pulitiko'y tahimik.
May aasahan ba sa plastik?

Pulitikong Maiitim ang Buto

PULITIKONG MAIITIM ANG BUTO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Sadya bang maitim ang buto
Nitong palalong pulitiko
Sadya bang sila'y mga tuso
Kaya ang tao'y niloloko?
Kung ginagawa nila ito
Upang dumami yaong boto
Sila nga'y kay-itim ng buto.

Huwag Makipagpatintero sa Lansangan

HUWAG MAKIPAGPATINTERO SA LANSANGAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Huwag makipagpatintero
Sa mga bus na tumuturbo
Footbridge ay dapat akyatin mo
Nang di ka naman matuliro.
Baka sakuna'y makatyempo
At masayang lang ang buhay mo
Kapag nakipagpatintero.

Ang Ulong Mainit

ANG ULONG MAINIT
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Kung ikaw na ay nagagalit
At ang ulo mo'y umiinit
Kahit sa usaping maliit
Ang payo ko sa iyo’t hirit:
Pag-usapan ang hinanakit
Usapi'y unawaing pilit
Upang di ka agad magalit.

Si Pedrong Kulit

SI PEDRONG KULIT
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ang sigang si Pedro'y kaykulit
At pati bata'y nilalait
Pagkat sila raw ay maliit
Kaya mga bata'y nagalit.
Nagkaisa silang iligpit
Itong si Pedro pag umulit
At si Pedro'y di na nangulit.

Ang Dapat Tingnan

ANG DAPAT TINGNAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ano bang ating tinitingnan
Sa ating kapwa't kababayan
Ito ba'y yaong kabutihan
O ang kanilang kakulangan?
Maigi yata'y kabuluhan
O ang kanilang kabuuan
Ang dapat nating tinitingnan.

Lagi Mang Abala

LAGI MANG ABALA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ako man ay laging abala
Sa trabaho'y di magambala
Lagi kang nasa alaala
Na tila nagpapaalala.
Sa panaginip, naroon ka
Sa pangarap, kasama kita
Kahit ako'y laging abala.

Huwag Manungkit sa Sampayan

HUWAG MANUNGKIT SA SAMPAYAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Huwag manungkit sa sampayan
Hindi mo naman gamit iyan
Kawawa ang may kasuotan
Pag iyo silang ninakawan.
Pagkat pag nahuli ka riyan
Baka bugbugin kang tuluyan
At ibitin pa sa sampayan.

Araw ni Hinlalaki

ARAW NI HINLALAKI
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Apat na daliri'y nagbida
Talaga raw kaysipag nila
Sa pagtipa sa makinilya
Hinlalaki lang ay suporta.
Nang ang celphone ay mauso na
Dito'y hinlalaki ang bida
At ibang daliri'y suporta.

Oo, Magagawa Ko

OO, MAGAGAWA KO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

"Magagawa mo kaya iyan
Gayong napakahirap niyan?"
Panghahamon ng kaibigan
Na iyo namang tinugunan:
"Gabay ko sa problemang ganyan
Ay apat na salita lamang:
Oo, magagawa ko iyan!"

Matatandang Magtatanda

MATATANDANG MAGTATANDA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Sa matandang tulad mo mula
Ang ikarurunong ng bata
Kaya't kung ikaw ay pabaya
Ang bata'y mapapariwara.
Kung yaong bata'y nakawawa
At may nangyari pang masama
Ah, magsimula kang magtanda.

Batuhin Mo Ng Puto

BATUHIN MO NG PUTO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Pag may taong galit sa iyo
At binato sa iyo'y bato
Aba'y ilagan mo ng todo
Baka magkabukol sa ulo.
Iganti mo kaya ay puto
Baka tumino yaong tao't
Mawala ang galit sa iyo.

Bawat Problema'y May Tugon

BAWAT PROBLEMA'Y MAY TUGON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ang bawat problema'y may tugon
Ito'y depende sa sitwasyon
Pag-isipan mo ng malaon
Yaong positibong solusyon.
Ikaw nama'y makakaahon
Sa kinalubugan mong balon
Basta't sa problema'y tutugon.

Mapangmatang Bunganga

MAPANGMATANG BUNGANGA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Mayabang siyang magsalita
Minamata ang maralita
At ang iba'y kinakawawa
Ito'y di natiis ng dukha:
"Ang yabang ng iyong bunganga
Ikaw nama'y magpakumbaba!"
Siya'y di nakapagsalita.

Kwento ni Juan Tulis

KWENTO NI JUAN TULIS
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Si Huwan umano'y matulis
Sa babae raw ay kaybilis
Nais niya laging lumingkis
Tiyan naman ay di umimpis.
Ang babae'y pinapatangis
Pagkat dinadaan sa bilis
Nitong si Huwan na kaytulis.

Sa Bata Ba'y Isa Kang Halimbawa?

SA BATA BA'Y ISA KANG HALIMBAWA?
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Bata pa tayo'y tinuruang
Huwag magtapon kahit saan
Paglaki'y naglahong tuluyan
Itong ating pinag-aralan.
Kung turong ito'y nalimutan
Ngayon nga'y ating pag-isipan:
Bata'y paano tuturuan?

Kayrumi na ng Karagatan

KAYRUMI NA NG KARAGATAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Kayrumi na ng karagatan
Pagkat ginawang basurahan
Mga plastik ay naglutangan
At isda'y nagkakamatayan.
Tayo'y dapat nang magtulungan
Upang di dumuming tuluyan
Ang mahal nating karagatan.

Ang Gamit ng Tubig

ANG GAMIT NG TUBIG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ang tubig sa batis at gripo
Sa paggamit nama'y pareho
Inumin nitong bawat tao
Ngunit may kaibhan din ito:
Una'y di kalakal ng tao
At ang isa nama'y produkto
Pinagtutubuan ang gripo.

Magdilig Lagi

MAGDILIG LAGI
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Diligan ang mga halaman
Lalo na kung hindi tag-ulan
Baka ito na'y matuyuan
At malanta na ng tuluyan.
Kung tayo'y maraming halaman
Ito'y ambag sa kalusugan
Kaya't ito'y laging diligan.

Kaytindi na ng Polusyon

KAYTINDI NA NG POLUSYON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

O, kaytindi na ng polusyon
Ang hangin nati'y panay karbon
Nakasusulasok sa ilong
Nakakaawa itong nasyon.
Hanapan natin ng solusyon
Na hangi'y malinisan ngayon
Nang maibsan na ang polusyon.

Inaagaw sa Obrero ang Likha Nilang Yaman

INAAGAW SA OBRERO ANG LIKHA NILANG YAMAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Obrerong lumikha ng yaman
Ang naghihirap sa lipunan.
Bakit ang bumuhay sa bayan
Ang walang agaha't hapunan?
Pagkat inagaw nang tuluyan
Sa manggagawa ng iilan
Yaong nilikha nilang yaman.

Pulubi'y Di Namimili

PULUBI'Y DI NAMIMILI
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ang pulubi'y di namimili
Ng sa kanya'y ibabahagi
Pulos sila baka-sakali
Kahit laging inaaglahi.
At kung tayo'y walang salapi
Ang ihandog natin ay ngiti
Sa pulubing di makapili.

Ang Masama sa Iyo

ANG MASAMA SA IYO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Anumang masama sa iyo
Ay huwag gawin sa kapwa mo
Dapat makipagkapwa-tao
At tayo ri'y magpakatao.
Pag nagagawa natin ito
Sasaya itong ating mundo
Masama'y di makakapwesto.

Matsing ang Kapara ng Mapamintas

MATSING ANG KAPARA NG MAPAMINTAS
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ang matsing daw ay nagtatawa
Sa haba ng buntot ng baka
Ngunit sariling buntot niya
Ay hindi niya nakikita.
Kung palapintas ka sa kapwa
Tulad ka ng tsonggong palamara
Matsing sa iyo'y matatawa.

Ang Pangkalikasang Edukasyon

ANG PANGKALIKASANG EDUKASYON

(Nilikha at binasa sa Kamayan Environment Forum, Oktubre 17, 2008, Biyernes, na ginanap sa Kamayan Edsa, malapit sa SEC, na ang paksa'y Edukasyon at Kalikasan, at dinaluhan ng 40 katao.)

ni Gregorio V. Bituin Jr.
14 pantig bawat taludtod

Kailangan ng edukasyon ng buong bayan
Ng mga isyu at usaping pangkalikasan
Sa gayo'y mamulat ang maraming mamamayan
Na ang kalikasan pala'y dapat alagaan.

Tayong mga dumadalo dito sa Kamayan
Iba't ibang kuru-kuro'y nagbabahaginan
Sa mga isyu'y marami tayong natutunan
Sa mga nagtalakay na makakalikasan.

Kaya nga't sa pag-uwi natin sa ating bahay
Ibahagi ito sa mga mahal sa buhay
Sa mga kumpare, kaibigan, kapitbahay
Ito sa kalikasan ay maganda nang alay.

Kaya't pakahusayan natin ang edukasyon
Hinggil sa kalikasan at gawin itong misyon
Upang maraming masa'y matuto sa paglaon
At malaki nang ambag ito para sa nasyon.

Malamlam Pa ang Bukas

MALAMLAM PA ANG BUKAS
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Kinabukasa'y lumalamlam
Ito'y aking nagunam-gunam
Tao ba'y walang pakiramdam
Kaya ayaw pang makialam?
Meron namang nakikiramdam
Ngunit hanggang pakiramdam lang
Kaya bukas pa'y lumalamlam.

Pagbangga sa Pader

PAGBANGGA SA PADER
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Dapat banggain yaong pader
Ng mga nag-aastang Hitler
Na mamamaya'y inaander
Nitong palalong mga lider.
Dapat tanggalin na sa poder
Silang tumulad kay Lucifer
Kahit sila pa'y mga pader.

Tigilan na ang Basag-ulo

TIGILAN NA ANG BASAG-ULO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Nagbasagan muli ng ulo
Yaong mga tambay sa kanto
Bangag muli ang mga ito
Kaya ang utak ay tuliro.
Sila'y agad na tinanong ko
Kung sila ba'y magkatrabaho
Titigil ba ang basag-ulo?

Kabilugan at Kalibugan ng Buwan

KABILUGAN AT KALIBUGAN NG BUWAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Tuwing kabilugan ng buwan
Napapatitig sa kawalan
Nasa gunita ko'y suyuan
Namin ng aking kasintahan.
Ngunit karibal ko't kalaban
Yaong kanyang pinakasalan
Noong buwan ng kalibugan.

Pagtatawas

PAGTATAWAS
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Ako'y naglalagay ng tawas
Sa kilikili kong marahas
Ito'ng payo ng mga pantas
Upang anghit ay magsitakas.
Kung ang anghit pala'y marahas
Kilikili ko nga'y madulas
Kaya dapat lagyan ng tawas.

Sinturon Pa Ba'y Higpitan

SINTURON PA BA'Y HIGPITAN?
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Sinturon daw nati'y higpitan
Nang maibsan ang kagutuman
Payo ito sa mamamayan
Nitong ating pamahalaan.
Hirap na nga ang karamihan
At kaysikip na nga ng tiyan
Ngayon, sinturon pa'y higpitan?!

Pagbabagong Pangarap

PAGBABAGONG PANGARAP
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Mayroon ding mga pangarap
Ang mga kapwa naghihirap
Ito'y ang kanilang malasap
Ang pagbabago nilang hanap.
Kung bawat isa'y may paglingap
Kaginhawaa'y magaganap
Patungo sa ating pangarap.

Adhika ng Obrero

ADHIKA NG OBRERO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Kung nais mo ng pagbabago
Sa kalagayan nitong mundo
Durugin ang kapitalismo
Na pahirap sa kapwa tao.
Isulong na ang sosyalismo
Na adhika nitong obrero
Nang makamtan ang pagbabago.

Sa Diwa't Aral Ay Busog

SA DIWA’T ARAL AY BUSOG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Tayo dapat ay laging busog
Hindi lang sa pagkaing hinog
Kundi sa diwang matatayog
At aral nitong bayang irog.
Lumang sistema’y madudurog
At bagong mundo’y mahuhubog
Kung kikilos tayo nang busog.

Marami Mang Sakripisyo

MARAMI MANG SAKRIPISYO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Marami nang nagsakripisyo
Para sa bayan at sa tao
Ipinaglaban ang prinsipyo
Ngunit pinaslang ng berdugo.
Kung ang nangyayari’y ganito
Halina’t baguhin ang mundo
Marami man ang sakripisyo.

Huwag Magbulag-bulagan

HUWAG MAGBULAG-BULAGAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Huwag kang magbulag-bulagan
Sa nangyayari sa lipunan
Gawin nating makabuluhan
Ang pakikibaka ng bayan.
Baguhin natin ang lipunan
Meron mang ayaw makialam
Meron mang magbulag-bulagan.

Huwag Manlibak

HUWAG MANLIBAK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Sinumang mahirap at hamak
Tingin mo ma’y kulang sa utak
Ay hindi dapat nililibak
At huwag ka ring maninindak.
Ang pang-aapi ma’y palasak
Huwag kang sumama sa lusak
Pagkat mahirap mapahamak.

Huwag Ka Sanang Umismid

HUWAG KA SANANG UMISMID
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Bakit lagi kang umiismid
Pagdating ng iyong kapatid
Kamay mo’y agad nakapinid
Sa dibdib mo ba'y may balakid?
Huwag mo yaong ililingid
Tutulungan kita, kapatid
Ngunit huwag ka nang umismid.

Kubo Man ang Bahay Ko

KUBO MAN ANG BAHAY KO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Di bale nang bahay ko’y kubo
Di naman ito kalaboso
Kaysa naman bahay nga’y bato
Na pagtrato sa iyo’y preso.
Dapat tayong magpakatao
Ganito ang tamang prinsipyo
Kahit na bahay nati’y kubo.

Kung Nais Mo'y Tahanan

KUNG NAIS MO’Y TAHANAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 taludtod, 9 pantig sa bawat taludtod

Kung nais mo’y isang tahanan
Na laging may pagmamahalan
Maging tapat sa kasintahan
Hanggang siya’y makatuluyan
Ang tapat na pagsusuyuan
Ang susi ng kaligayahan
At pagbubuo ng tahanan.

Ang Duguang Kamiseta ng Isang Juan Dela Cruz

ANG DUGUANG KAMISETA NG ISANG JUAN DELA CRUZ
ni Gregorio V. Bituin Jr.

halos basag na ang kanyang bungo
naaagnas na rin ang kanyang tadyang
habang bali naman ang ilan niyang mga buto
marahil dulot ito ng mga pasa at bugbog
na kanyang inabot sa kamay ng mga kumuha
sa kanya na nagdulot ng sugo sa kanyang kamiseta
ang duguang kamiseta ng isang Juan dela Cruz
ay patunay ng dinanas niyang kalupitan
habang winasak ng matalim na bagay
ang kanyang kamiseta habang
isang panggapos ang katabi ng kanyang labi
dalawang talampakan lamang ang lalim
ng kanyang pinaglibingan
marahil ito'y sa pag-aapura
ng sa kanya'y pumaslang

ano kaya't ang kanyang duguang kamiseta'y
suutin ng isa man sa atin
tayo'y mangangamba marahil
tulad ko, sa ganitong layunin
dahil baka malasahanko rin ang dugong
dumaloy habang siya'y pinahihirapan

marahil marami pang kwentong
nakatago sa kamiseta ni Juan dela Cruz
na hindi natin alam
at maaaring di na malaman pa
dahil ang lihim nito'y
baka naibaon na rin

gayunman, hindi lamang ebisensya
ang duguang kamiseta ng isang Juan dela Cruz
isa rin itong saksi
sa lagim ng gabi

Mga Impit sa Silid

MGA IMPIT SA SILID
ni Gregorio V. Bituin Jr.

naririnig ko ang daing
ng nasa kabilang silid
maaawa ka't magdurugo ang puso
sa kanilang kahabag-habag
na sinapit
parang ako ang kanilang binibira
habang patuloy akong nagmumura
putang ina, ako na lang, huwag sila
gusto kong akuin na ako na lang
ang kanilang pahirapan
pagkat mas naghihimagsik
ang aking kalooban
ramdam ko ang kaapihan nila
ngunit wala akong nagawa, wala
pagkat tulad nila
ako ri'y nakapiring
alam ko kung gaano kahapdi
ang kanilang sinapit
kung gaano kalupit
ang sa kanila'y nagmamalupit
kung gaano kahayop
ang mga wala nang bait
parang mga halimaw
ang kanilang kaharap
ngising aso at buwitreng humahalakhak
tuwang-tuwa ang mga tortyurer
sa kanilang mga ginagawa
siyang-siya ang kalooban nila
a, naririnig ko ang mga daing
habang ako'y nakalugmok naman
at pinahihirapan din
sa kabilang silid

SUPORTAHAN AT ISABATAS ANG ANTI-TORTURE BILL, NGAYON!!!

Kung Walang Aktibista

Ginawan ko ng tula ang isang makabuluhang quotation ng isang manunulat:

Link: http://kimquilinguing.multiply.com/journal/item/33/Repressing_Democrac...

Activism, I think is the cornerstone of democracy, without activism, there would be repression, oppression, and injustice. Without activism, we would not have gotten rid of a dictator and jueteng-linked actor. Without activism, we would not be enjoying some small freedoms in our jobs, our schools, our communities, and our countries to which activists have spent countless hours, days, and even years. Freedoms for which these activists have laid down their lives and the lives of those they love, so that the country would be better. Freedoms which some people in government and the Armed Forces also enjoy and use to oppress others.

It is to activists of yesterday, that the youth of today, including those in the Armed Forces, owe their cherished liberties.


KUNG WALANG AKTIBISTA
ni Gregorio V. Bituin Jr.

Kung walang aktibista
maraming mang-aapi
at magsasasamantala

Kung walang aktibista
patuloy ang kawalang katarungan
sa marami nating kababayan

Kung walang aktibista
patuloy pa rin ang diktadurya
at pamumuno sa bayang
itinuring na pelikula

Kung walang aktibista
wala tayong munting kalayaan
sa ating paaralan
sa pamayanan at sa ating bayan

Maraming aktibista
ang nagsakripisyo ng buhay
dugo't pawis sa bayan ay alay
ngunit marami sa kanila'y pinapatay

Maraming aktibista
ang dinukot at pinaslang
ng mga taong kaluluwa'y halang
naging desaparecido sa mga magulang

Tama lamang na may aktibista
upang mawala ang mapagsamantala
sila ang nagbibigay ng pag-asa
sa taumbayang patuloy sa dusa

Mapanganib manahan sa mundong ito
hindi dahil masasama ang mga tao
kundi dahil nagsasawalang-kibo tayo
sa mga nakikitang mga kabulukan
sa mga naririnig na kurakutan
sa mga nararamdamang kaapihan

Masarap manahan sa mundong ito
dahil may aktibistang hangad ay pagbabago
nakaukit sa diwa'y pagpapakatao
pag-ibig, at pakikipagkapwa-tao
pagkat nais ay lipunang wasto
pagkat puso'y para sa kapakanan ng mundo

Ako'y mamamatay na isang aktibista
Pagkat ako'y nabubuhay na tulad nila
Nawa ang nalikha ko ngayong tula
Ay maitula ko sa bawat nilikha.

- Oktubre 10, 2008

Paghahanda

PAGHAHANDA
ni Gregorio V. Bituin Jr.

marami na silang nangawala
at hindi na nakita ang kanilang anino
ni ang kanilang katawan
silang mga nangawalang
sadyang may paninindigan
sadyang may ipinaglalaban
para sa pagbabago ng lipunan
ngunit sila'y nasaan
ilang araw na, linggo, buwan
at taon na ang pawang nagdaan
ang ipinaghintay ng kanilang magulang,
asawa, mga anak, mga mahal sa buhay
ngunit hindi pa rin sila nagbabalik
ni walang makapagturo
kung saan sila naroroon

paano ba sila nabuhay
tiyak may aral yaong taglay
na siya kong naging gabay
sa mga tulad naming anak ni inay

paano ba dapat mamatay
paano kung ako'y matulad din
sa kanilang kahabag-habag na sinapit
silang may dakilang layunin
para sa katubusan ng masa
mula sa kuko ng mapagsamantala

paano ba dapat maghanda
paano ba dapat ihanda ang damdamin
ng mga mahal sa buhay
kung sakaling isa ay mawala
ako, ikaw, o siya
kung sakaling kahit bangkay ma'y
ibinaon na't hindi na makita

hindi ko aatrasan ang prinsipyong
naging gabay ng aking pagkatao
kaya marapat lang ihanda ko na
ang aking sarili sa pakikipagtuos
kay Kamatayan ng wala sa panahon

mamamatay ang aking katawan
ngunit tinitiyak kong
mapaslang man ako'y
hindi nila mapapaslang
ang tangan kong prinsipyo
at ang mga hinabi kong tula

Pagninilay, ni John Lennon

PAGNINILAY
ni John Lennon
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Isipin mong walang langit
Madali lang kung susubukan mo
Walang impyerno sa ilalim natin
Sa ibabaw nati’y alapaap lang
Isipin mong ang lahat ng tao
Nabubuhay para sa kasalukuyan...ah

Isipin mong walang bansa
Hindi ito mahirap gawin
Walang dahilan para pumatay at mamatay
At wala ring relihiyon
Isipin mong ang lahat ng tao
Nabubuhay sa kapayapaan... yuhu ooh

REFRAIN:
Maaaring sabihin mong
ako’y nangangarap lang
Ngunit hindi lamang ako
Sana’y makasama ka namin
At ang mundo’y magiging isa

Isiping walang pag-aari
Naiisip ko’y kung kaya mo
Di na kailangang maging sakim o gutom
Pagkakapatiran ng mamamayan
Isipin mong ang lahat ng tao
Nagbibigayan sa buong mundo ... yuhu ooh

(Ulitin ang Refrain)


IMAGINE
by John Lennon (1940-1980)

Imagine there's no Heaven
It's easy if you try
No hell below us
Above us only sky
Imagine all the people
Living for today

Imagine there's no countries
It isn't hard to do
Nothing to kill or die for
And no religion too
Imagine all the people
Living life in peace

You may say that I'm a dreamer
But I'm not the only one
I hope someday you'll join us
And the world will be as one

Imagine no possessions
I wonder if you can
No need for greed or hunger
A brotherhood of man
Imagine all the people
Sharing all the world

You may say that I'm a dreamer
But I'm not the only one
I hope someday you'll join us
And the world will live as one

Impossible Dream, tinagalog

ANG PANGARAPIN ANG DI-MANGYAYARING PANGARAP
- isang klasikong awitin
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Ang pangarapin ang di mangyayaring pangarap
ang kalabanin ang wala pang talong kalaban
ang kayanin ang matinding kalungkutan
ang pumunta sa di pinupuntahan ng magigiting
ang itama ang di-maitamang pagkakamali
ang umibig ng tunay at wagas mul sa malayo
ang sumubok kahit pagod na ang mga bisig
ang marating ang di-marating na bituin.

Ito ang layunin ko
ang sundan yaong bituin
kahit wala nang pag-asa
kahit gaano kalayo
para ipaglaban ang tama
nang walang anumang pag-aatubili
kahit na magmartsa patungong impyerno
para sa makalangit na mithiin.

At ang alam kong, kung magiging tapat ako
sa dakilang layuning ito
na ang aking puso’y hihimlay ng payapa
kung ako’y dinala na sa huling hantungan.

At ang daigdig ay magiging maayos dahil dito
na ang isang taong inapi’t maraming pilat
ay nagsumikap sa huling tapang niya
maabot lamang ang minimithing bituin.


TO DREAM THE IMPOSSIBLE DREAM
- a classic song

To dream the impossible dream
to fight the unbeatable foe
to bear with unbearable sorrow
to run where the brave dare not go
to right the unrightable wrong
to love pure and chaste from afar
to try when your arms are too weary
to reach the unreachable star.

This is my quest
to follow that star
no matter how hopeless
no matter how far
to fight for the right
without question or pause
to be willing to march into hell
for a heavenly cause.

And I know, if I’ll only be true
to this glorious quest
that my heart will lie peaceful and clam
when I’m laid to my rest.

And the world will be better for this
that one man, scorned and covered with scars
still strove with his last ounce of courage
to reach the unreachable star.

Sa Libingan, tulang salin

SA LIBINGAN
ng Di-Nakilalang May-akda
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Huwag kang tumayo sa aking libingan at lumuha.
Wala ako roon.
Hindi ako natutulog.
Ako’y sanlibong hanging umiihip.
Ako ang dyamanteng kumikinang sa niyebe.
Ako ang sinag ng araw sa nahihinog na butil.
Ako ang ulan sa taglagas.
Kung magigising ka sa payapang umaga.
Ako ang matuling hibik ng damdamin
ng mga ibong nakapalibot sa ere.
Ako ang mga bituing nagniningning sa magdamag.
Huwag kang tumayo sa aking libingan at lumuha.
Wala ako roon.
Hindi ako natutulog.


THE GRAVE
Author Unknown

Do not stand at my grave and weep.
I am not there.
I do not sleep.
I am a thousand winds that blow.
I am the diamond glint on the snow.
I am the sunlight on ripened grain.
I am the autumn rain.
When you awake in the morning hush.
I am the swift uplifting rush.
of birds circling in flight
I am the stars that shine at night.
Do not stand on my grave and weep.
I am not there.
I do not sleep.

Isang Puting Rosas, ni John Boyle O'Reilly

ISANG PUTING ROSAS
ni John Boyle O’Reilly (1844-1890)
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Ibinubulong ng pulang rosas ang masimbuyong damdamin
At inihihinga ng puting rosas ang pag-ibig
Ay, ang pulang rosas ay halkon
At ang puting rosas ay kalapati.

Ngunit pinadalhan kita ng maubod na rosal
Na hinahamog ang tuktok ng talulot nito
Para sa pag-ibig na sadyang dalisay at napakatamis
Na may halik ng pagnanasa sa labi.


A WHITE ROSE
by John Boyle O’Reilly (1844-1890)

The red rose whispers of passion
And the white rose breaches of love;
O, the red rose is a falcon,
And the white rose is a dove.

But I send you a cream-white rosebud
With a flush on its petal tips
For the love that is purest and sweetest
Has a kiss of desire on the lips.

Ang Marikit Kong Puno ng Rosas, ni William Blake

ANG MARIKIT KONG PUNO NG ROSAS
ni William Blake (1757-1827)
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Inalayan ako ng isang bulaklak
Bulaklak na di isinilang sa Mayo,
Ngunit sabi ko, “May marikit akong puno ng rosas”
At ipinasa ko roon ang matamis na bulaklak

At ako’y nagtungo sa aking marikit na puno ng rosas
Upang alagaan siya maghapo’t magdamag,
Ngunit lumisan sa paninibughoang aking rosas
At ang kanyang mga tinik ang tangi kong ligaya.


MY PRETTY ROSE TREE
by William Blake (1757-1827)

A flower was offered to me,
Such a flower as May never bore;
But I said ‘I’ve a pretty rose-tree,’
And I passed the sweet flower o’er.

Then I went to my pretty rose-tree,
To tend her by day and night.
But my rose turned away with jealousy,
And her thornes were my only delight.

Kung Tayo'y Magkakawalay, ni Lord Byron

KUNG TAYO’Y MAGKAKAWALAY
ni Lord Byron (1788-1822)
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Kung tayo’y magkakawalay
Sa katahimikan at pagluha,
Duguan ang puso
Na dadamhin ng ilang taon
Namumutla na ang leeg ko’t nanlalamig
Mas malamig pa sa iyong halik
Tunay ngang nang mga panahong yaon
Ay kalungkutan sa akin.

Ang hamog sa umaga
nadudurog sa ginaw ang aking noo
Tila ito isang babala
Ng aking nadarama ngayon
Nabasag ang lahat nating sinumpaan
At ang liwanag ang iyong kasikatan;
Narinig kong tinawag ang ‘yong ngalan
At nadama ko rin ang kahihiyan.

Itinulad ka sa pangalan ko,
Na nakakakiliti sa’king pandinig
Pagkayanig ang dumaratal sa akin
Bakit ba mahal na mahal kita?
Di nila alam na kilala kita
Na kilala kita ng lubusan
Matagal-tagal pa bago ako malungkot
Napakalalim para aking turan.

Sa lihim tayo’y nagkikita –
Sa katahimikan ako’y lumuluha
Pagkat nakalimot ang puso mo
Mandaraya ang iyong diwa.
Kung magkikita pa tayong muli
Pagkalipas ng ilan pang mga taon
Paano kita babatiin? –
Sa katahimikan at pagluha.


WHEN WE TWO PARTED
by Lord Byron (1788-1822)

When we two parted
In silence and tears,
Half broken-hearted
To sever for years,
Pale grew thy cheek and cold,
Colder thy kiss;
Truly that hour foretold
Sorrow to this.

The dew of the morning
Sunk chill on my brow –
It felt like the warning
Of what I feel now.
Thy vows are all broken,
And light is thy fame;
I hear thy name spoken,
And share in its shame.

They name thee before me,
A knell to mine ear
A shudder comes o’er me –
Why wert you so dear?
They know not I knew thee,
Who knew thee too well –
Long, long shall I rue thee,
Too deeply to tell.

In secret we met –
In silence I grieve
That thy heart could forgot
Thy spirit deceive.
If I should meet thee
After long years,
How should I greet thee? –
In silence and tears.

Kinuyom na Diwa, ni Pablo Neruda

KINUYOM NA DIWA
ni Pablo Neruda
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Kita’y nawala sa takipsilim
Ngayong gabi’y walang nakakita sa ating magkahawak-kamay
habang dumaratal sa mundo ang bughaw na magdamag.

Natanaw ko sa aking durungawan
ang pagdatal ng dilim sa kalapit lang na kabundukan.

Minsan ilang bahagi ng araw
ay sumusunog na tila barya sa aking kamay.

Dumadalaw ka sa gunita ng kuyom kong diwa
sa kalungkutan kong naaarok mo.

Nasaan ka ng mga panahong yaon?
Sino pa ang naroroon?
Anong ipinahahayag?
Bakit biglang dumatal sa akin ang kabuuan ng paggiliw
kung kailan ako malungkot at ramdam kong napakalayo mo?

Lumagpak ang aklat na laging pinid sa takipsilim
at ang bughaw na pangginaw ay nakatiklop tulad ng nasaktang aso sa aking paanan.

Lagi, lagi kang lumilisan sa mga gabi
patungo sa takipsilim ng napapawing bantayog.


CLENCHED SOUL
by Pablo Neruda

We have lost even this twilight
No one saw us this evening hand in hand
while the blue night dropped on the world.

I have seen from my window
the fiesta of sunset in the distant mountain tops.

Sometimes a piece of sun
burned like a coin in my hand.

I remembered you with my soul clenched
in that sadness of mine that you know.

Where were you then?
Who else was there?
Saying what?
Why will the whole of love come on me suddenly
when I am sad and feel you are far away?

The book fell that always closed at twilight
and my blue sweater rolled like a hurt dog at my feet.

Always, always you recede through the evenings
toward the twilight erasing statues.

Kapag May Takot Ako, ni John Keats

KAPAG MAY TAKOT AKONG AKO’Y MAWAWALA NA
ni John Keats
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Kapag may takot akong ako’y mawawala na
Bago pa tipunin ng aking pluma ang mga laman ng isipan
Bago pa sa mga nakasalansang aklat, sa kaugalian
Tinatanganan tulad ng kamalig na puno ng gintong butil;
Hanggang mapagmasdan ko ang matalang gabi,
Maalapaap na simbolo ng romansang espesyal,
Habang nagugunitang di na ako mabubuhay para malaman
Ang kanilang mga anino, na may kaibang kamay ng pagkakataon;
At nang madamang isang panahon ding naging matinong nilalang
Na hindi na kita muling pagmamasdan,
At di na nasisiyahan sa kapangyarihang mutya
Ng di-matingkalang pagsinta, - doon man sa aplaya
Ng malawak na daigdig na aking kinatatayuan, at nagninilay
Hanggang lumubog sa kawalan ang pag-ibig at pagbubunyi.


WHEN I HAVE FEARS THAT I MAY CEASE TO BE
by John Keats

When I have fears that I may cease to be
Before my pen has glean’d my teeming brain,
Before high-piled books, in charactery,
Hold like rich garners the full ripen’d grain;
When I behold, upon the night’s starr’d face,
Huge cloudy symbols of a high romance,
And think that I may never live to trace
Their shadows, with the magic hand of chance;
And when I feel, fair creature of an hour,
That I shall never look upon thee more,
Never have relish in the faery power
Of unreflecting love; - then on the shore
Of the wide world I stand alone, and think
Till love and fame to nothingness do sink.

May Isang Dilag na Malambing at Mabait, ni Thomas Ford

MAY ISANG DILAG NA MALAMBING AT MABAIT
ni Thomas Ford
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

May isang dilag na malambing at mabait
Bagamat di kaakit-akit ang kanyang mukha
Napagmasdan ko lamang siyang dumaraan
Gayunma’y iniibig ko siya hanggang kamatayan.

Ang kanyang anyo, pgkilos, at ang kanyang ngiti
Ang kanyang talino, ang tinig, ay nakaaakit sa puso
Naakit ang puso ko, kung bakit ay di ko alam
Gayunma’y iniibig ko siya hanggang kamatayan.

May pakpak si Kupido at katamtaman lang ang naaabot
Ang kanyang bayan, gayunman, di nagbabago ang aking pag-ibig
Bagamat nagbabago ang kalupaan, pati na kalangitan.
Gayunma’y iibigin ko siya hanggang kamatayan.


THERE IS A LADY SWEET AND KIND
by Thomas Ford

There is a lady sweet and kind,
Was never a face so pleased my mind;
I did but see her passing by,
And yet I’ll love her till I die.

Her gesture, motion, and her smiles,
Her wit, her voice my heart beguiles,
Beguiles my heart, I know not why,
And yet I’ll love her till I die.

Cupid is winged and he doth range,
Her country, so, my love doth change:
But change she earth, or change she sky,
Yet, I will love her till I die.

Turan Mo Kung Ano ang Pag-ibig, ni John Clare

TURAN MO KUNG ANO ANG PAG-IBIG
ni John Clare (1793-1864)
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Turan mo kung ano ang pag-ibig – upang mabuhay sa dusa
Upang mabuhay at mamatay at mabuhay muli

Turan mo kung ano ang pag-ibig – iyan nga ba
Ang nasa piitan ngunit malaya pa rin

O tila malaya – mag-isa at magpapatunay
Sa kawalang pag-asa ng pag-asa ng tunay na pag-ibig?

Umiiral nga ba ang tunay na pagsinta?
Tulad ng sikat ng araw sa hamog

Na unti-unting naglalaho at walang natira
At di na matatagpuan pang muli.

Turan mo kung ano ang pag-ibig – isang umuusbong na pangalan
Isang dahon ng rosas sa pahina ng katanyagan.


SAY WHAT IS LOVE
by John Clare (1793-1864)

Say what is love – to live in vain
To live and die and live again

Say what is love – is it to be
In prison still and still be free

Or seems as free – alone and prove
The hopeless hopes of real love?

Does real love on earth exist?
’Tis like a sunbeam on the mist

That fades and nowhere will remain
And nowhere is o’vertook again.

Say what is love – a blooming name
A rose leaf on the page of fame.

Maitutulad Ba Kita sa Isang Tag-araw, ni Shakespeare

MAITUTULAD BA KITA SA ISANG TAG-ARAW? (Soneto 18)
ni William Shakespeare (1564-1616)
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Maitutulad ba kita sa isang tag-araw?
Ikaw na kaibig-ibig at katamtaman
Niyayanig ng habagat ang sintang usbong ng Mayo
At napakaikli ng tipanan natin sa hiram na tag-araw:

Minsa’y napakainit ng pagkinang ng mata ng langit
Kadalasa’y lumalamlam ang kanyang gintong silahis:
At paminsa’y bumababa ang bawat kapusyawan
Pagkakataon man o di-maayos na pagbabago sa kalikasan

Ngunit di magmamaliw ang iyong walang hanggang tag-araw
Mawala man ang tangan mo sa kaaya-ayang sarili
O maghambog man ang kamatayang nakalambong sa kanila
Umusbong ka sa walang hanggang panahon.

Hanggat ang mga tao’y humihinga, o mga mata’y nakakakita
Hanggat nabubuhay ito, at ito’y nagbibigay-buhay sa iyo.


SHALL I COMPARE THEE TO A SUMMER’S DAY? (Sonnet 18)
by William Shakespeare (1564-1616)

Shall I compare thee to a summer’s day?
Thou art more lovely and more temperate:
Rough winds do shake the darling buds of May,
And summers’ lease hath all too short a date:

Sometime too hot the eye of heaven shines,
And often is his gold complexion dimm’d:
And every fair from fair sometime declines,
By chance, or nature’s changing course untrimm’d;

But thy eternal summer shall not fade,
Nor lose possession of that fair thou ow’st
Nor shall death brag thou wander’st in his shade,
When in eternal lines to time thou grow’st;

So long as men can breathe, or eyes can see,
So long live this, and this gives life to thee.

Tulad ng Napakapulang Rosas, ni Robert Burns

O, ANG AKING PAG-IBIG AY TULAD NG NAPAKAPULANG ROSAS
ni Robert Burns (1759-1796)
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

O, ang aking pag-ibig ay kapara ng napakapulang rosas
Na bagong sibol nitong Hunyo
O, ang aking pag-ibig ay tulad ng melodya
Na tumataginting ang himig.

Kaaya-ayang tulad mo, maganda kong binibini
Taos sa kaibuturan akong umiibig:
Sadyang iniirog kita, aking giliw
Hanggang maiga man ang karagatan.

Hanggang maiga man ang dagat, giliw ko
At malusaw ng araw ang mga bato
Pakamamahalin kita, aking irog
Habang nagpapatuloy ang agos ng buhay.

At ako’y magpapaalam, irog kong tangi
At ako’y magpapaalam sumandali
Isang yutang milya man ang malakbay
At ako’y muling babalik, aking giliw.


O, MY LUVE’S LIKE A RED, RED ROSE
by Robert Burns (1759-1796)

O, my luve’s like a red, red rose,
That’s newly sprung in June;
O, my luve’s like the melodie
That sweetly played in tune.

As fair art thou, my bonnie lass,
So deep in luve am I:
And I will luve thee still, my dear,
Till a’ the seas gang dry.

Till a’ the seas gang dry, my dear,
And the rocks melt wi’ the sun:
I will luve thee still, my dear,
While the sands o’ life shall run.

And fare thee weel, my only luve,
And fare thee weel awhile!
And I will come again, my luve,
Tho’ it were ten thousand mile.

Pag-ibig, ni Rupert Brooke

PAG-IBIG
ni Rupert Brooke (1887-1915)
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Ang pagsinta’y pagkawasak ng pader, gibang tarangkahan
Kung saan iyon lumagos at di na babalik
Inilako ng pag-ibig sa kapalaran ng muog ng palalong puso
Talos nila ang kahihiyan na umibig sa di-iniibig.
Mula noon
Nauuhaw sa isa’t isa ang dalawang bibig, nababawasan
At nalilimutan ang dusa, at nagpatahan
Ng mapaniwalaing puso, kapara ng langit ay tinangay
Ang munting pangarap sa kanilang bisig, at nagkaila
Sa kanyang bawat gabing malamlam, na ginuguniguni
Ang iba’y nagsalo sa magdamag, ngunit talos nilang pag-ibig
Ay nanlalamig
Lumaking sala’t dungo, yao’y napakatamis na kasinungalingan
Wala na sa kamay o balikat ang pamamangha
Ngunit kumukulimlim, at namamatay sa bawat halik
Lahat ng ito’y pag-ibig, at lahat ng pag-ibig ay ito.


LOVE
by Rupert Brooke (1887-1915)

Love is a breach in the walls, a broken gate,
Where that comes in that shall not go again;
Love sells the proud heart’s citadel to Fate.
They have known shame, who love unloved.
Even then
When two mouths, thirsty each for each, find slacking,
Ang agony’s forgot, ang hushed the crying
Of credulous hearts, in heaven-such are but taking
Their own poor dreams within their arms, and lying
Each in his lonely night, each with a ghost.
Some share that night. But they know, love
grows colder,
Grows false and dull, that was sweet lies at most.
Astonishment is no more in hand or shoulder,
But darkens, and dies out from kiss to kiss.
All this is love; and all love is but this.

Di Mabigkas na Pag-ibig, ni William Blake

DI MABIGKAS NA PAG-IBIG
ni William Blake (1757-1827)
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Huwag mong hanaping ipagsabi ang pag-ibig
Pag-ibig na di mabigkas ngunit nangyayari
Tulad ng pagtinag ng hanging amihan
Mapayapa’t di nakikita.

Binigkas ko ang aking pag-ibig, binigkas ko sa aking liyag
Taos-puso kong binigkas sa kanya;
Nanginginig, nilalamig, nang may pangamba’t takot
Ay, siya’y tuluyang lumisan!

Nang siya’y mawala na sa akin,
Dumating ang isang manlalakbay
Mapayapa’t di nakikita:
At siya’y kinuha niyon nang may hinagpis.

LOVE THAT NEVER TOLD CAN BE
by William Blake (1757-1827)

Never seek to tell thy love,
Love that never told can be;
For the gentle wind doth move
Silently, invisibly.

I told my love, I told my love,
I told her all my heart;
Trembling, cold, in ghastly fears.
Ah, she did depart!

Soon after she was gone from me,
A traveller came by,
Silently, invisibly:
He took her with a sigh.

Pilosopiya ng Pag-ibig, ni Percy Bysshe Shelley

PILOSOPIYA NG PAG-IBIG
ni Percy Bysshe Shelley (1792-1822)
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

Nakipagniig ang mga bukal sa ilog
At ang mga ilog sa karagatan
Ang hangin ng kalangitan ay tuluyang humalo
Sa damdaming katamis-tamisan
Walang anuman sa mundo ang nag-iisa;
Lahat ng bagay sa batas ay banal
Sa isang diwa’y nagkaharap at nagniig
Bakit hindi ako sa iyo? –
Masdan ang paghalik ng bundok sa kalangitan
At nagyayapusan ang mga alon
Walang kapatid na bulaklak ang mapapatawad
Kapag pinagmataasan nito ang kanyang kapatid
At niyakap ng bukangliwayway ang kalupaan
At humalik sa karagatan ang sinag ng buwan:
Ano pang saysay ng lahat ng matatamis na gawang ito
Kung hahagkan mo’y hindi ako?


LOVE’S PHILOSOPHY
by Percy Bysshe Shelley (1792-1822)

The fountains mingle with the river
And the rivers with the ocean,
The winds of heaven mix for ever
With a sweet emotion
Nothing in the world is single;
All things by a law divine
In one spirit meet and mingle,
Why not I with thine? –
See thr mountains kiss high heaven
And the waves clasp one another;
No sister-flower would be forgiven
If it disdained its brother;
And the sunlight clasps the earth
And the moonbeams kiss the sea:
What is all this sweet work worth
If thou kiss not me?

Siya'y Naglakad sa Kariktan, ni Lord Byron

SIYA’Y NAGLALAKAD SA KARIKTAN
ni Lord Byron (1788-1822)
tinagalog ni Gregorio V. Bituin Jr.

I

Siya’y naglalakad sa kariktan, tulad ng gabi
Ng magandang klima’t mabituing langit
At lahat ng pinakamagaling sa dilim at kinang
Na sumalubong sa kanyang kabuuan at paningin
At naglambing sa liwanag na magiliw
Na ikinaila ng langit sa marangyang umaga

II

Higit sa isang anino, kulang sa isang sinag
Na bahagyang nagpahina sa walang ngalang biyaya
Na nagwawagayway sa lugay na balahibo ng rabena
O kaya’y pagliwanag sa kanyang mukha
Kung saan ang diwang maaliwalas ay matamis na nagpapahayag
Sadyang wagas, sadyang ginigiliw ang kanilang pugad.

III

At sa leeg na yaon, at sa kilay ding iyon
Malambot, napakatiwasay ngunit mahusay manalita
Ang nakahahalinang ngiti, ang kulay na nagniningning
Ngunit nagsasabing bawat araw ay nagamit ng tama
Isang diwang matiwasay na lahat ay nasa ibaba,
Isang pusong ang pagmamahal ay walang malay.

SHE WALKS IN BEAUTY
by Lord Byron (1788-1822)

I

She walks in beauty, like the night
Of cloudless climes and starry skies
And all that’s best of dark and bright
Meet in her aspect and her eyes
Thus mellowed to that tender light
Which heaven to gaudy day denies.

II

One shade the more, one ray the less
Had half impaired the nameless grace
Which waves in every raven tress,
Or softly lightens o’er her face;
Where thoughts serenely sweet express
How pure, how dear their dwelling place.

III

And on that cheek, and o’er that brow,
So soft, so calm, yet eloquent
The smiles that win, the tints that glow,
But tell of days in goodmess spent,
A mind at peace with all below,
A heart whose love is innocent.

Oktubre 9, 1967

OKTUBRE 9, 1967
(sa kamatayan ni Comandante Che Guevara)
ni Greg Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

matapos ang inyong matinding sagupaan
ay nagapi na kayo ng inyong kalaban
nahuli ka na ng grupo ni Mario Teran
na isang sundalo nitong Hukbong Bolivian
at dinala ka sa tiyak na kamatayan
tinapos ka ni Teran kahit walang laban

para nga silang nakakuha ng tropeo
nang mapugto ng kaaway ang hininga mo
ngunit kaming narito sa iyo'y saludo
ang buhay at bukas mo'y isinakripisyo
upang maipalaganap ang sosyalismo
upang lipunang ito'y mabago't mawasto

nang ang rebolusyong Cubano'y magtagumpay
bagong pag-asa sa mundo'y inyong binigay
ang prinsipyong sosyalista nga'y sadyang lantay
pagkat hindi sakim, kundi buhay ang alay
ang halimbawa't nyo'y dapat tularang tunay
kahit sa huling laban, tinanghal kang bangkay

tatlumpung taon naman pagkaraan nito
saka hinukay sa Bolivia ang bangkay mo
dinala sa Cuba't pinarangalan ito
ikaw'y bayani ng rebolusyong Cubano
di namin malilimutan ang pamana mo
upang maipagtagumpay ang sosyalismo

Paano namin na-plat noon ang tansan

PAANO NAMIN NA-PLAT NOON ANG TANSAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

bata pa kami'y delikado ang ginawa namin
yaong magpasagasa ng tansan sa riles ng tren
sabi ni Ate, ang nakatatanda kong kapatid
sa sanaysay kong sa mga paliwanag ay tipid

nais kasi naming magkakababata ang lumikha
ng pampatunog upang sa Pasko kami'y matuwa
mangangaroling kaming yaong tansan ang pampatunog
na parang marakas pag umawit kami't tumugtog

noon kasi'y nangolekta kami ng mga tansan
pinipitpit iyon upang maging plat ngang tuluyan
ngunit baku-bako nang pinukpok namin ng martilyo
may naisip na paraan subalit delikado

ang mga tansang pinipitpit namin upang maging plat
sa riles ng tren ay agad pinagpapatong lahat
at inabangan namin ang tren sa kanyang pagdating
maya-maya'y humuhudyat na at dumating ang tren

nang ito'y makalampas ay isa-isang kinuha
ang mga tansang na-plat, at umuwi ang barkada
at binutasan namin ito ng pako sa gitna
tinuhog ng alambre, ang pampatugtog na'y handa

bagamat masayang may gamit na sa pangaroling
katutubong marakas na itong tumataginting
ginawa namin ay huwag tutularan ng bata
mag-ingat at baka madisgrasya, sila'y kawawa

Amabelle Ama

AMABELLE AMA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig

isang dilag siyang may pitak sa puso
na lagi sa aking nakapagtuliro
kayganda ng mukhang aking pinintuho
tsinitang may ngiting ayaw kong maglaho

isang mutyang dilag itong si Amabelle
parang palibot mo'y isang libong anghel
ngiti pa lang niya'y tanggal ang hilahil
maganda pa siya kay Pilar Pilapil

papasok pa lamang siya sa pabrika
minamasdan ko na yaong kanyang ganda
sana, sana, sana'y siya na talaga
ang siyang tumanggap sa pusong suminta

ang departamento niya'y katabi lang
ng amin, kaya nga puso ko'y lumutang
tinatanaw lagi ng pusong pihikan
at sa bahay nila'y dinalaw kong minsan

hanggang ngayon siya'y nasa alaala
dilag itong minsa'y nagbigay pag-asa
kaya nakatatak ang Amabelle Ama
dito sa puso kong sa kanya'y suminta

Luningning Cortez, ang Mutya ng Pabrika

LUNINGNING CORTEZ, ANG MUTYA NG PABRIKA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
14 pantig bawat taludtod

parang Miss Universe siya sa aming pabrika
hinahangaan ng sinumang makakakita
akala ko noon, hanggang pangarap lang siya
at di ko makakausap ang mutyang diyosa

kaarawan ko noon nang ako'y magsalita
sa harap ng empleyado't kapwa manggagawa
pinaganda ko ang aking talumpati't katha
na tinamaan ang sa kantina'y nangasiwa

na sa gabi'y may peligro doon sa kantina
nagkasakit ang ilang katrabaho't kasama
mula noon, si Luningning ay nagpagawa na
sa akin ng sulating assignment sa eskwela

sino akong tatanggi sa mutyang kagandahan
kinausap akong talagang kinilig naman
nagpabola ako't ginawa ko rin ang ilan
masaya na rin ako kahit ganoon lamang

nag-aaral pala siya't nagkokolehiyo
isang pangarap na totoo't kanyang ginusto
pinagsikapan niyang tunay, at saksi ako
na nakatulong kahit munti sa kanyang kurso

hanggang pangarap ko lang naman siya inangkin
pagkat ang mutyang iyo'y sobrang ganda sa akin
di kami bagay, mas matangkad siya't mahinhin
gayunman, ang puso ko'y kanyang pinaglambitin

Ehersisyo Muna Bago Magtrabaho

EHERSISYO BAGO MAGTRABAHO

ni Greg Bituin Jr.

14 pantig

(para sa mga nakasama ko ng tatlong taon sa pabrikang PECCO sa Alabang, Muntinlupa)

tandang tanda ko pa noon, bago magsimula

ang trabaho sa pabrika'y magpapatirapa

upang igewang-gewang ng pataas-pababa

ang aming katawan at bisig na pinagpala

bibilang muna kami, isa, dalawa, tatlo

saka ibabaluktot ang tuhod, pati siko

bilang uli, apat, lima, anim, pito, walo

at pabalik ang bilang sa aming ehersisyo

kami'y papalakpak sa paglundag ng mataas

upang aming resistensya'y talagang lumakas

nang mabanat ang buto't katawan ay matikas

pati na mga kalamnan ay maging matigas

bago magtrabaho, kami'y mage-ehersisyo

ipipilig-pilig muna itong aming ulo

gagalaw ang katawan, kamay, balikat, braso

nang maging masigla kami sa pagtatrabaho

sa oras ng trabaho'y dapat lang masigla ka

di magpatulog-tulog sa harap ng makina

mahirap nang maipit, baka mawalan ka pa

ng bahagi ng katawan, ng kamay o paa

kaya mag-ehersisyo muna bago trabaho

pampalakas ng katawan ng mga obrero

kaunting pagod lang, ito nama'y hindi bisyo

ngunit kung maging bisyo mo'y mabuting totoo

Sa Mga Dating Kamanggagawa

SA MGA DATING KAMANGGAGAWA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
(para sa mga nakasama ko ng tatlong taon sa Metal Press Department sa pabrikang PECCO sa Alabang, Muntinlupa)

blagag-blagag-blagag
sunud-sunod ang bagsak ng makinang AIDA
tunog ng mga ito'y kabisado ko pa
pag nagsasalita nga tayo'y sigawan na

blagag-blagag-blagag
hoy, tama na kaya ang sukat nitong c-guide
basta't pasok sa tolerance ay tama iyan
laging maingay doon at laging sigawan

blagag-blagag-blagag
kaya paglabas sa pabrika't nakabihis
aba'y sigawan pa rin, kaytaas ng boses
araw-araw ba namang ingay ang tiniis

blagag-blagag-blagag
kumusta na kaya silang dating kasama
sana naman, maayos na ang buhay nila
sana'y magka-reyunyon na kami't magkita

blagag-blagag-blagag
dating kamanggagawa, kumusta na kayo?
sana'y makapagkwentuhan na muli tayo
kahit na may kaharap na tagayang baso

blagag-blagag-blagag
kung sakaling meron, ako'y pasabihan lang
dahil sadyang iba ang may pinagsamahan
baka masulat ko ang aral, karanasan
doon sa PECCOng ating pinagtrabahuhan

mabuhay kayo, mga kamanggagawa ko!

Dimasupil - salin ng tulang Invictus

DIMASUPIL

ni William Ernest Henley

Malayang salin ni Gregorio V. Bituin Jr.

13 pantig bawat taludtod

Doon sa karimlang sa akin nakalukob

Na sing-itim ng hukay sa magkabilanin

Sa gawa ng bathala’y salamat ng taos

Sa hindi pasusupil na diwa kong angkin

Sa biglang lagapak niyaring kalagayan

Di ako kumislot o kaya’y nagngangawa

Sa ilalim nitong biglaang kapalaran

Di ako yumukod duguan man ang mukha

Higit sa pook na ito ng luha't poot

Ay nababanaag yaong lagim ng tabing

Gayunman anumang banta ng mga taon

Ay di nagpasagila ng takot sa akin.

Balewala makipot man ang tarangkahan

Sa kalatas man mga parusa’y natala

Ako ang maestro ng aking kapalaran

Ako ang kapitan ng aking buong diwa.

Sampaloc, Manila

Mayo 6, 2008

INVICTUS

William Ernest Henley 

Out of the night that covers me

Black as the pit from pole to pole

I thank whatever gods may be

For my unconquerable soul.

In the fell clutch of circumstance

I have not winced nor cried aloud

Under the bludgeonings of chance

My head is bloody but unbowed.

Beyond this place of wrath and tears

Looms but the horror of the shade

And yet the menace of the years

Finds and shall find me unafraid.

It matters not how strait the gate

How charged with punishments the scroll

I am the master of my fate

I am the captain of my soul.

England, 1875

Minsan na akong naging makinista

MINSAN NA AKONG NAGING MAKINISTA
ni Greg Bituin Jr.
13 pantig

tatlong taong singkad akong naging obrero
sa kumpanyang pinasukan ko, ngala'y PECCO
doon sa Metal Press Department ang trabaho
ang AIDA Press Machine ang kasa-kasama ko

makinista akong di makinis ang tangan
kundi maruruming makina't magagaspang
dahil laging gamit ngayo't kinabukasan
upang moldehin ang maraming kasangkapan

sari-saring pyesa ng floppy disk ang gawa
may rotor, isteytor, plastik, c-guide, ang likha
pati plato ng telepono'y aming gawa
sa trabaho nga'y di na magkandaugaga

mula sa koyl, bubutasin ang isang korte
ililipat ng makina sa bagong molde
ililipat muli ng makina ang siste
dinaanan ng bawat produkto'y kayrami

ang kota ko lagi'y limanglibong produkto
ang gagawin sa walong oras na trabaho
salpak ang produkto't ang makina'y pindot ko
c-guide pa lang, pitong makina ang proseso

pero nakakatuwang maging makinista
natutunang magsuri ng plano't programa
pati na ang takbo sa loob ng pabrika
na nakatulong sa buhay ko sa tuwina

ilang taon na pala akong wala doon
ngunit kaysarap gunitain ng kahapon
minsan na akong naging makinista noon
na ipinagmamalaki ko hanggang ngayon

maraming salamat sa mga alaala
sa mga aral at karanasang pamana
pamilyar pa rin ako sa mga makina
di ko malilimutan saan man magpunta

Ang gamit kong apat na makina

ANG GAMIT KONG APAT NA MAKINA
ni Greg Bituin Jr.
13 pantig

noong ako'y trabahador pa sa kumpanya
sa nakalipas na mga ilang taon na
naranas kong hawaka'y apat na makina
ngunit may mayor akong tangan sa tuwina

ang una't palagi kong hawak ay ang molde
na babagsak, aangat, upang maikorte
ang nakarolyong materyales sa may tabi
sa tatlong taon, ito'y aking inintindi

sunod ang maliit na makinang salpakan
ng isang pyesa sa produktong nabutasan
ididikit iyon ng makina kong tangan
saka ipapasa sa obrerong kahanggan

ang sunod nama'y ang makinang may asido
tagatanggal ng langis sa mga produkto
ngunit kay-init pagkat kumukulo ito
kaya mahirap kung dito ka madestino

sunod na makina'y tagatanggal ng magnet
produkto'y dadaan sa makinang mainit
pag di dumaan dito'y di pwede ang gamit
dahil sa produkto'y may magneto pang pagkit

pahawakin akong muli nitong makina
tiyak apat na iya'y kabisado ko pa
tatlong taon ba namang gamit ko tuwina
kaya di ko limot at aking nakabisa

Mga Aral Mula sa Gansa

MGA ARAL MULA SA GANSA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
(ang tula'y nilikha mula sa powerpoint presentation ni kaibigang Paul Muego ng KKFI na pinamagatang "Mga Aral Mula sa Gansa" bilang bahagi ng pagsasanay ng mga kasapi ng KPML, Setyembre 28, 2008. Ang sumusunod na tula ay may 14 pantig bawat taludtod.)

kayganda pala ng aral na napulot natin
sa mga gansang lumilipad sa papawirin
sa pormang V ay nagkakaisa ng layunin
patungong katimugang kanilang adhikain.

sa paglipad sa pormang V sila'y nagkakaisa
upang mas malayo ang maabot na distansya
grupo silang lumilipad, di paisa-isa
ang pagtutulungan nila'y sadyang kakaiba.

mga gansa'y nagpakita ng magandang asal
halimbawa nila'y sadyang natatanging aral
na sa kaisipan nati'y kaygandang ikintal
dunong itong sa diwa natin ay iniluwal.

sila'y nagpakita ng magandang halimbawa
na sa kanilang pangkat ay may pagtitiwala,
pagtutulungan at pagkakaisa'y adhika
walang iwanan sa ere itong mga gansa.

kaytindi't kaylalim ng kanilang pagbubuklod
ang makakaalam nito'y sadyang malulugod
at tiyak na magpapatuloy sa paglilingkod
tungo sa bagong lipunang itinataguyod.

katulad ng gansang magkasamang "V" ang hugis
sa kanilang pormasyon ay di paalis-alis
yaong buong samahan pala'y dapat magbigkis
at sa tungkulin ay dapat walang magmalabis.

sa samahan may dangal tayong itinataya
kaya't unawain natin ang aral ng gansa
kaylaking tulong na nito sa sanlaksang dukha
at sa pagkakaisa ng uring manggagawa.

kaya kung kasamahan natin ay matutumba
namroblema, wala ng pera o nasakuna
o kaya sa pakikibaka'y nasawi siya
dapat siyang tulungan at ang kanyang pamilya.

tulad ng gansa’y di tayo dapat mag-iwanan
anumang hirap ang kaharapin ng samahan
tayo’y dapat mag-unawaan at magtulungan
magkaisang-diwa tayo sa dami ng laban.

tayong nagnanais ng panlipunang hustisya
ay dapat maging matatag sa pakikibaka
anumang sigwang harapin ay magsama-sama
hanggang maitayo ang isang bagong sistema.

Paghahandog

PAGHAHANDOG
ni Greg Bituin Jr.
12 pantig

handog ko ang nilikha kong mga tula
sa kapwa tao, lalo't higit sa madla
handog sa maralita at manggagawa
sa kababaihan, bata't matatanda

pati na rin doon sa mga kawawa
sa mga maligaya at lumuluha
gayunman bahala kayong umunawa
kung kaybabaw man o kaylalim ng tula

nawa'y mabasa rin ng sunod na lahi
ang inihandog ko nang may tuwa't ngiti
huwag lang sanang tula ko'y maaglahi
huwag madagdagan at huwag mapawi

kaya't pagnilayan ninyong husay na rin
kung ano yaong tula'y ibig sabihin
pait at tamis nito'y pakanamnamin
at matatalos mo, nais iparating

kung ako'y malasin o kaya'y palarin
marami pang tula akong lilikhain
ngunit pag naglugmok, nawala sa piling
tula'y maiiwan at di malilibing

handog na sa madla, sa lahat sa atin
sa mga buhay pa't bagong sisilangin
kaya mga tulang ito'y di na akin
dahil mundo na ang dito'y mag-aangkin

Kasabihan sa Gusto't Ayaw

KASABIHAN SA GUSTO'T AYAW
ni Greg Bituin Jr.
9 pantig

dapat nating pakatandaan
ang palasak na kasabihan
na hinggil sa mga ugnayan
natin sa kapwa tao't bayan
na ang ginawang patakaran
ay nagpapatotoo lamang
ng tunay nilang kalikasan:
pag gusto, maraming paraan
pag ayaw, maraming dahilan.

Kami ang mga Tagapagmulat

KAMI ANG MGA TAGAPAGMULAT

ni Greg Bituin Jr.

(Isinulat bilang bahagi ng pag-uulat ng ikatlo sa limang grupo hinggil sa gawaing edukasyon at pamamahayag sa KKFI, Setyembre 30, 2008. Ang gawaing edukasyon at pamamahayag ay binubuo ng edukador, dokumentor at propagandista.)

Edukador

Kami ang mga edukador ng maralita

Tagapagturo ng adhikaing tama

Tagapagmulat tungo sa lipunang dakila

At pinatataas ang kamalayan ng dukha

Dokumentor

Kami'y saksi sa mga pagluha

Nang dinemolis na mga maralita

Nadurog ang aming puso't diwa

Sa mga karahasang ginawa

Patunay itong mga litrato

Pati na yaong kuhang video

Na aming isinadokumento

Sa kalapastanganan sa inyo.

Propagandista

Tawag sa amin ay propagandista

Nagmumulat tungo sa tamang linya

At ginawa'y dyaryo para sa masa

Pati polyeto ng mga dyarista

Nanawagang baguhin ang sistema

At kung ang maralita'y sama-sama

Lalong titibay ang pakikibaka

Dahil sa lakas ng pagkakaisa

Dalit ng Makatang Gutom

DALIT NG MAKATANG GUTOM
ni Greg Bituin Jr.

ako'y wala mang salapi
may tulang mababahagi
sa ating mga kalahi
hinggil sa tuwa ko't sawi
at laban sa mga imbi

Ang Organisador Bilang Lider

Ang Organisador Bilang Lider
(nalikha sa isang pagsasanay sa KKFI, Setyembre 29, 2008)
ni Greg Bituin Jr.

ang isang community organizer
ay dapat maging mabuting lider.
di siya dapat commanding officer
na kung umasta'y siya ang super.

siya'y tumutulong na maging organisado
yaong samahan ng maralitang totoo
alam niyang ang mga kagalingang ito
ay dapat mula sa tao at para sa tao.