Biyernes, Disyembre 26, 2008

Ang magandang si Jean ng aming publikasyon


ANG MAGANDANG SI JEAN NG AMING PUBLIKASYON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig

una kong nakita si Jean sa publikasyon
doon siya'y nagsilbing aking inspirasyon
tatlong pagsintang tula'y inabot ko noon
sa kanya bilang paghanga't magandang layon

baguhan pa lang ako noong mangangatha
sa dyaryong pang-estudyante'y nagmamakata
katulad ko siyang staffwriter, umaakda
ng anumang assignment na pinapagawa

una kong librong bigay sa kanya'y "Lakbay-Diwa"
si Bella Angeles-Abangan ang may-akda
nagustuhan daw niya ito't natutuwa
ako nama'y ganun din, may pag-asa kaya

medyo payat siya't singkitin yaong mata
maputi ang kutis, mukha'y sadyang kayganda
pag nagkwento naman siya'y may pagkakwela
kaninuman ang puso'y matatangay niya

taon ang nagdaan, naging editor ako
niyong pang-estudyanteng magasin at dyaryo
wala na siya doon noong panahon ko
ngunit nakatago siya sa pusong ito

buntis siya noon nang huling kong mamasdan
sabi sa isip, sayang, ako'y naunahan
saan man siya ngayon, huwag pabayaan
ang kanyang pamilya, anak, puso't isipan

- circa 1995-96

Martes, Disyembre 23, 2008

Tula sa tagay 2

TULA SA TAGAY 2
ni greg bituin jr
14 pantig bawat taludtod

Ang bote'y di kayang butasin baka masugat
Dahil ang kanyang daliri'y baka magkalamat
Habang siya'y tumatagay, nagpapakabundat
Siya lang ang maestro nito, hindi ang lahat

- sinulat habang nakikipag-inuman sa BFHAI, Angono, Rizal

Tula sa tagay 1

TULA SA TAGAY 1
ni greg bituin jr
10 pantig bawat taludtod

Ginebra San Miguel ay kaysarap
Sabi ng kasamang nangangarap
Habang siya'y may inaapuhap
Ang nadampot niya ay apahap

- sinulat habang nakikipag-inuman sa BFHAI, Angono, Rizal

Linggo, Disyembre 14, 2008

Sa Reunion ng mga Tibak

SA REUNION NG MGA TIBAK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig

Sa reyunyon ay muling nagkasama-sama
Mga aktibista ng dekada otsenta
Ilan ay nasa mataas na posisyon na
Sa pamahalaan nitong si Aling Gloria
Habang nasa oposisyon naman ang iba.

Programa'y nagsimula ng may pang-unawa
Para sa mga aktibistang namayapa
Nagbigay ng parangal sila sa simula
Gunita ng nakaraang may luha't tuwa
Na tumagos naman sa aking puso't diwa.

Pagkatapos noo'y naglitratuhan sila
Bumigkas ng tula'y kongresista't makata
Nagkainan, inuman at nagkantahan pa
"Ganito tayo noon" ang pamagat nila
"Paano ngayon" ang nais kong idugtong pa.

Tibak na naroo'y di lang mula otsenta
Naroroon din mula dekada sitenta
Na mahuhulaan sa puting buhok nila
Ako'y tibak nito lang dekada nobenta
Ngunit masaya ako't ako'y nakasama.

Tila ako'y nalango sa pitong serbesa
Habang nakikinig sa tulang binabasa
Ngunit pakiramdam ko ako'y lumakas pa.
Nang kami na'y lumisan ng mga kasama
Ang baon ko'y kayraming mga alaala.

Sa reyunyong iyon ay akin nang nakita
Paninindigan ko'y lalong napatibay pa
Matigas kong prinsipyo'y lalong tumigas pa
Kaya kung hanggang ngayon ako'y aktibista
Pagkat may mga aral mula sa nauna.

(Nilikha sa reyunyon ng mga aktibista na pinamagatang "Ganito Tayo Noon... 1980-1986, Kapanapanabik na reunion ng mga kalahok sa mass movement" sa Antipolo City, Disyembre 13, 2008, 10am-3pm. Ang makata'y dekada 90 naging tibak.)

Biyernes, Disyembre 12, 2008

ChaCha ni Gloria, Ibasura

CHACHA NI GLORIA, IBASURA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
9 pantig, soneto

ChaCha ni Gloria, Ibasura
Sa ChaCha'y di tayo iindak
At di rin tayo pasisindak
Sa mga pakana ni pandak

Pamamahala na nga'y palpak
Ang rating na nga niya'y bagsak
Bayan pa'y dadalhin sa burak
At pinagagapang sa lusak.

ChaCha ni Gloria, Ibasura
Sa ChaCha'y di tayo sasayaw
Halina't tayo nang gumalaw
Laban sa ChaCha ng halimaw.

Halina't ChaCha'y ibasura
Ibasura na rin si Gloria!

Ang Pisong Dyaryo

ANG PISONG DYARYO
KAYANG-KAYA MO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 pantig

munting dyaryo ng masa
kumuha ka ng kopya
piso lang ang pagbili
mababasa'y marami
ang pisong inambag mo
kaylaking tulong nito
nang makagawa muli
ng dyaryo kahit munti

(paalalang nakasulat sa pahayagang Taas-Kamao na pimamamatnugutan ng makata)

Huwebes, Disyembre 11, 2008

Lahat ng Tao'y may Karapatan


LAHAT NG TAO'Y MAY KARAPATAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

tayo’y hindi dapat magpaapi na lamang
sa sinumang taong pawang mga gahaman
dapat matuto ngang sa kanila’y lumaban
pagkat mga tulad nila’y pawang iilan

lahat ng tao sa mundo’y may karapatan
na mabuhay sa mundo ng may kalayaan
‘di niya karapatang maapi ninuman
at ‘di rin karapatang mapagsamantalahan

ngunit karapatan niyang makipaglaban
at huwag mabuhay sa takot kaninuman
kaya nga maraming bayaning nagsulputan
para sa paglaya’y nakikipagpatayan

sa sama-sama’y may lakas tayo, kabayan
ipakita natin ang ating kalakasan
ating babaguhin ang bulok na lipunan
at ating dudurugin ang ating kalaban

Miyerkules, Disyembre 10, 2008

Karapatan Natin, Ipaglaban!

KARAPATAN NATIN, IPAGLABAN!
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

bakit dapat ipaglaban ang karapatan
gayong karapatan na iyan pagkasilang
pagkat maraming taong sumusupil diyan
ang karapatan natin ay niyuyurakan

kaya hindi tayo dapat patulog-tulog
kung ayaw nating panunupil ay tumayog
karapatan ng tao'y di dapat lumubog
pagkat karapatang ito'y dapat lumusog

karapatang magpahayag ng bawat isa
karapatang magkabahay ng bawat masa
karapatan sa trabaho ng manggagawa
karapatan sa pagkain ng maralita

malinis na hangin ay ating karapatan
malinis na tubig sa bawat mamamayan
karapatan nating huwag mapahirapan
at maging kaagapay din kaunlaran

karapatan din natin ang mag-organisa
ng mga unyon at samahang aktibista
karapatan din natin ang hanging sariwa
upang di magkasakit ang masa't manggagawa

nakaukit sa pandaigdigang pahayag
na karapatan nati'y di dapat malabag
nakaukit sa ating buto ang kalidad
nakaukit sa ating puso ang dignidad

kaya pag sinaling ang ating karapatan
tayo na mismo ang kanilang sinasaktan
pagkatao't dignidad ang niyuyurakan
kaya karapatan natin ay ipaglaban

Martes, Disyembre 9, 2008

Kapayapaan at Kaibigan

KAPAYAPAAN AT KAIBIGAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig

O, maaari bang kapayapaan
Ang ating ialay sa kaibigan
Sapagkat siya ang ating sandigan
Sa mga problema'y ating hingahan.

Ang payapang puso't payapang isip
Ay isa lang ba nating panaginip?
O, kaibigan kong di ko malirip
Sa problema mo'y ano ang sasagip?

Sa ating buhay at pakikibaka
Pag kaibiga'y ating nakasama
Ay gagaan ang anumang problema
Sapagkat naririyan lamang siya.

Kahit dumaan ang anumang sigwa
Kahit ang danasin pa'y dusa't luha
Ang kanyang handog ay ligaya't tuwa
Ang kanyang alay ay diwang payapa.

O, maraming salamat, kaibigan
Sapagkat ikaw'y palaging nariyan
Di ka na mawawalay sa isipan
Hininga ko ma'y mapugtong tuluyan.

Dagok sa Mukha

DAGOK SA MUKHA
(Sa Muling Pagkapanalo ng Pambansang Kamao)
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig

Sa muling pagsabak ng pambansang kamao
Sa ibabaw ng lona't sa pagkapanalo
Ay muli na namang tampok ang Pilipino
Sa iba't ibang bayan at sa buong mundo.

Kalaban niya'y natuliro't nataranta
Nang matamaan ang matibay raw na panga
Kalaba'y nayanig sa bawat suntok niya
Puso'y lumalaban pa, katawa'y suko na.

Kaya't agad nagbunyi itong buong bayan
Nang umayaw na itong kanyang nakalaban
Umangat ring bigla ang ka-Pilipinuhan
Sa mata ng mundo at ng mga dayuhan.

Ngunit pagbubunyi'y pansamantala lamang
Kasiyaha'y tila ba droga sa katawan
Na kailangan ng bayang nahihirapan
Upang kahit saglit lang hirap ay maibsan.

Habang suntok niya'y dumadapo sa panga
Nagpapatuloy pa rin ang hirap ng masa
Walang trabaho, at gutom pa ang pamilya
Presyo ng bilihin ay sadyang kaytaas pa

Habang sa suntok niya'y panay ang hiyawan
Sa gobyerno'y patuloy din ang kurakutan
Negosyo na pati serbisyo't karapatan
Ito'y kaytinding dagok sa mukha ng bayan.

- Disyembre 7, 2008
pagkatapos manalo ni Pacquiao laban kay Dela Hoya

Linggo, Disyembre 7, 2008

Sa Mga Babasa Nito

SA MGA BABASA NITO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig bawat taludtod

(Introduksyon sa aklat na "Bigas, Hindi Bala, 56 Tula,
Alay Para sa Kapayapaan sa Mindanao",
na inilathala ng Aklatang Obrero noong 2008
)

O, kayraming buhay na ang nangawala
Dahil sa naganap na maraming digma.
Napakarami na ng mga lumuha
Mga nangamatay, mga naulila.
Kaya ang katipunang ito ng tula
Alay ng makata sa mundong may digma
Nawa'y makamit na ang mundong payapa.

Bagamat may angking dugo, luha, tuwa
Sa bawat titik ng nariritong katha
Ang mga salita'y di nakahihiwa
Di nakasusugat ng balat ang wika
Ang wika ma'y nakagigiba ng diwa
Ito'y lalo nang gamit sa pang-unawa
Upang isip at puso'y maging payapa.

Maraming salamat sa inyo, O, madla
Sa pagtangkilik sa mga tulang katha
Nawa'y basahin ninyo't namnaming pawa
Ang naritong mga naukit na tula
Na pinaghahabi ng makatang gala.
Tanging pakiusap ko lamang sa madla
Ay huwag baguhin ang berso kong likha.

Biyernes, Disyembre 5, 2008

Patula ng UDHR

PATULA NG PANDAIGDIGANG
PAHAYAG NG KARAPATANG PANTAO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig

PAMBUNGAD

Sa ikasampu ng Disyembre ng taon
Labingsiyam, apatnapu't walo noon

Nang yaong pangkalahatang asambliya
Ng Nagkakaisang Bansa'y magkaisa

Nang pinagtibay nila't ipinahayag
Ang inakdang Pandaigdigang Pahayag

Ng Karapatang Pantao sa daigdig
Upang tao'y di basta-basta malupig.

Kasunod ng makasaysayang pahayag
Sa mga kasaping bansa'y tumatawag

Na ilathala ang nilalaman nito
At mapabasa sa mas maraming tao

Makita, maipaliwanag din naman
Sa eskwelahan at iba pang aralan

Nang walang distingsyon batay sa estado
Pulitikal ng bansa o teritoryo.

Mga kababayan, halina't tunghayan
Ang pagkakasalin ko't ang panulaan

Hinggil sa Pandaigdigang Karapatan
Ng bawat tao sa alinmang lipunan.

PREAMBULO

Yayamang pagkilala sa karangalan
Pantay, di maikait na karapatan

Ng lahat ng pamilya ng tao't bayan
Ang siyang saligan nitong kalayaan

Sa pagkamit ng lahat ng katarungan
At sa kaganapan sa sandaigdigan.

Yayamang yaong pagwawalang-bahala
Pag-aalipusta't pagbabalewala

Sa karapatang pantao'y nagbunga man
Ng gawang malupit na lumapastangan

Sa budhi ng bayan at sangkatauhan
At ang pagtatamasa ng kalayaan

Sa pagpahayag at paniwala nila
At kalayaan din mula sa pangamba

At pagnanasa ay ipinahayag na
Bilang matayog na hangarin ng masa.

Yayamang kung wala nang pagpipilian
At kailangan bilang huling takbuhan

Ang maghimagsik laban sa pang-aapi
Kaysa naman magsisi sa bandang huli

Upang tuluyan nang maipagsanggalang
Ang ating angking pantaong karapatan.

Yayamang dapat at kinakailangang
Itaguyod ang pagsulong ng ugnayang

Pakikipagkaibigan sa pagitan
Ng iba't ibang bansa't ng mamamayan.

Yayamang mamamayan ng bawat bansa
Ay nagkasundo't may pagsampalataya

Sa pangunahing karapatang pantao
Sa dangal at halaga ng bawat tao

At sa pagkakapantay ng karapatan
Ng kalalakihan at kababaihan

Nagpasyang itaguyod ang panlipunang
Pag-unlad at mas magandang pamantayan

Ng buhay sa mundong sadyang mas malaya
Sa lahat ng tao sa lahat ng bansa.

Mga kasaping Estado'y namanata
Na tutulong sa Nagkakaisang Bansa

Itaguyod ang daigdigang paggalang,
Karapatan, at batayang kalayaan.

Yayamang itong pagkakaunawaan
Ng lahat ng karapatan, kalayaan

Ay may napakalaking kahalagahan
Upang panata'y maisakatuparan

At itong Pangkalahatang Kapulungan
Ay nagpapahayag ng Pandaigdigang

Pahayag nitong Pantaong Karapatan
Bilang isa nang ganap na pamantayan

Ng lahat na ng kahanga-hangang bagay
Para sa tao't bayang nagkakaugnay

Na sa huli, ang bawat tao't lipunan
Na pinananatili sa kaisipan

Ang Pahayag na ito ay magsumikap
Sa pagtuturo't pag-aaral ng ganap

Upang itaguyod itong karapatan
Pati kalayaan sa pamamagitan

Ng maunlad na hakbang, sa pambansa man
Maging ito rin nama'y pandaigdigan

At kilalanin ng kasaping Estado
At ng tao sa kanilang teritoryo

Itong lahat ng karapatang pantao
Na dapat tamasahin ng buong mundo.

ARTIKULO 1

Lahat ng tao'y malayang isinilang
Na may pantay na dangal at karapatan

Pinagkalooban ng budhi't katwiran
Nang makitungo sa diwang kapatiran

ARTIKULO 2

Lahat ng angkop sa Pahayag na ito
Ng walang kaibhan sa anumang tipo

Lahi, kasarian, relihiyon, wika
Kulay ng balat o ibang pang-unawa

Pambansa o panlipunang pinagmulan
Pag-aari o anumang kalagayan

Walang pagkakaibang dapat malikha
Sa pulitikal, kalagayan ng bansa

O sa kinabibilangang teritoryo
O ng anumang pagtatakda ng tao.

ARTIKULO 3

Ang lahat ng tao ay may karapatan
Sa buhay, kalayaan at kaligtasan.

ARTIKULO 4

Walang sinumang dapat ipailalim
Sa pambubusabos at pang-aalipin

Ang pang-aalipin at pangangalakal
Ng alipin ay dapat nang ipagbawal

Sa lahat ng anupamang anyo nito
Pagkat sila'y mga kapwa natin tao

ARTIKULO 5

Sinuma'y di dapat dumanas ng hirap
O ng kalupitang di katanggap-tanggap

O ng anupamang mapang-aping trato
At pagpaparusang hindi makatao.

ARTIKULO 6

Sa harap ng batas ay dapat kilanlin
Lahat bilang tao saanman nanggaling.

ARTIKULO 7

Ang lahat ay pantay sa harap ng batas
Merong karapatan at lahat ay patas

Ng walang anupamang diskriminasyon
At sa batas ay may pantay na proteksyon.

ARTIKULO 8

Karapat-dapat na pambansang hukuman
Ay dapat tumulong sa pangkabuuan

Sa batayang karapatang ibinigay
Ng konstitusyon o ng batas na taglay

Laban sa mga kilos na lumalabag
Sa mga karapatang di dapat hungkag

ARTIKULO 9

Di dapat pailalim ang sinupaman
Sa mga pagdakip na di makatwiran

At sa pagkakulong o pagkakapiit
Na sa makaranas ay sadyang masakit.

ARTIKULO 10

Ang lahat ay may karapatang madinig
Ang kanyang sasabihin at kanyang panig

At matalakay anumang kanyang tindig
Sa isang patas at hayagang pagdinig

Nitong isang independyenteng hukuman
Na tinitingnang walang kinikilingan

Sa pagpapasya sa mga karapatan
At tungkuling sa balikat pinapasan

Ng taumbayan o kaya'y ng sinumang
May kasong kriminal na sa kanya'y laban.

ARTIKULO 11

Dapat ituring na walang kasalanan
Ang maysala umano at kinasuhan

Hanggang ang sala niya’y mapatunayan
Sa batas at paglilitis na hayagan

Kung saan ang kailangang garantiya
Ay nasa kanya na para sa depensa.

Walang sinuman yaong may kasalanan
Sa pagkakasalang mapaparusahan

Kung ang pagkakasala nila’y nagawa
Noong ang batas para doon ay wala

O ipatupad parusang mas matindi
Kaysa nang magawa ang salang nasabi.

ARTIKULO 12

Di dapat ipailalim ang sinuman
Sa hindi makatwirang pakikialam

Sa kanyang pribadong buhay, sa tahanan
Sa pamilya, sa pakikipaglihaman

Maging sa pagbatikos sa karangalan
Lalo na sa iniingatang pangalan.

Sa proteksyon ng batas, may karapatan
Lahat laban sa mga pakikialam.

ARTIKULO 13

Ang sinumang tao ay may karapatan
Anumang bansa ang kinaroroonan

Sa malayang pagkilos at pananahan
Sa loob ng hangganan ng bawat bayan.

Maging sa paglisan sa anumang bansa
Umalis, bumalik sa sariling bansa.

ARTIKULO 14

Ang lahat din naman ay may karapatan
Maghanap, magtamasa sa ibang bayan

At sa iba pang bahagi ng daigdig
Na magpaampon mula sa pag-uusig.

Ngunit di maipapakiusap ito
Kung ang pag-uusig ay hinggil sa kaso

Ng mga krimeng di-pulitikal mula
O sa mga gawaing salungat kaya

Sa marangal na simulaing dakila
At hangarin ng Nagkakaisang Bansa.

ARTIKULO 15

Ang nasyonalidad din ay karapatan
Ng sinumang tao sa lahat ng bayan

At walang sinumang di makatarungang
Kanyang nasyonalidad ay tatanggalan

O kaya'y pagkaitan ng karapatang
Nasyonalidad niya'y kanyang palitan.

ARTIKULO 16

Lalaki't babaeng may sapat na gulang
Ang kaibhan man nila'y di dapat hadlang

Ay may karapatang makapag-asawa
At magkaroon ng sariling pamilya

Naaangkop sa pantay na karapatan
Ang kanilang mga pag-aasawahan

Habang sila'y may relasyong mag-asawa
O kaya'y hanggang paghihiwalay nila.

Dapat lang pasukin ang pag-aasawa
Kung may malaya't ganap na pagpapasya

At pagsang-ayon ng mapapangasawa
Sa pagsasama't pagbuo ng pamilya.

Likas at batayang pangkat ng lipunan
Ang pamilya kaya dapat protektahan.

ARTIKULO 17

May karapatang mag-ari ang sinuman
Para sa sarili't kasama'y iba man.

Walang sinuman ang di-makatarungang
Aalisan ng kanyang ari-arian.

ARTIKULO 18

May karapatan lahat sa kalayaang
Mag-isip, sa budhi, o relihiyon man

Kahit sa pagpapalit ng relihiyon
O anumang paniwala niya't layon

Kalayaang ito'y maging sarili lang
Maging pampubliko o pampribado man

Relihiyon ay malayang ipahayag
Sa turo, buhay, pagsamba't pagdiriwang.

ARTIKULO 19

Malayang pananaw at pagpapahayag
Ay karapatan ng bawat mamamayan

Kasama anumang pananaw na tangan
Ng walang sinuman ang nakikialam

Maghanap, tumanggap at magbahagi man
Ng mga impormasyon at kaisipan

Sa anumang media, at wala rin namang
Mga hangganang isasaalang-alang.

ARTIKULO 20

May karapatan lahat sa kalayaan
Sa mapayapang asambliya't samahan

Di nararapat pilitin ang sinuman
Na maging kasapi ng isang samahan.

ARTIKULO 21

May karapatan lahat maging bahagi
Sa pamahalaan, direkta ma't hindi

Sa kaparaanang malayang pagpili
Ng kinatawan, anupaman ang lahi.

Lahat sa kanyang bansa'y may karapatan
Pampublikong serbisyo'y pantay na kamtan

Kalooban ng tao'y dapat batayan
Ng kapangyarihan ng pamahalaan

Na dapat maipahayag ng tuluyan
Sa pana-panahon, tunay na halalan

Na sa pamamagitan ng daigdigan
Pantay na karapatang maghalal naman

Sa kaparaanang lihim na pagboto
O sa kaparehong patakaran nito.

ARTIKULO 22

Dapat na may seguridad panlipunan
Na naaangkop na isakatuparan

Sa pamamagitan ng pag-uugnayan
Pambansa man ito o pandaigdigan

Ayon sa organisasyon at rekurso
Na siyang kaya nitong bawat Estado

Karapatan mang ito'y pang-ekonomya
Maging panlipunan man o pangkultura

Na kailangan sa dangal nitong tao
At sa pag-unlad ng kanyang pagkatao.

ARTIKULO 23

Sa trabaho, lahat ay may karapatan
Sa pagpili ng kanyang tatrabahuhan

Makatarungan, maiging kalagayan
Proteksyon kung sa trabaho'y may kawalan

Mga nagtatrabaho'y may karapatan
Sa makatarungan nilang kabayaran

Pantay na sweldo sa pantay na trabaho
At trabahong pantay sa dangal ng tao

Karapatan nilang magbuo ng unyon
Para ang interes nila'y may proteksyon.

ARTIKULO 24

Dapat may pahinga't oras na malaya
Makatwirang takda ng oras-paggawa

May karapatan din na pana-panahon
Ay magkaroon ng bayád na bakasyon.

ARTIKULO 25

May karapatan sa isang pamantayan
Ng pamumuhay na sagot sa sinuman

Para sa kalusugan at kagalingan
Ng isang tao't ng kanyang pamilya man

Kasama ang pagkain at pananamit
Paninirahan at di pagkakasakit

Kasama rin ang panlipunang serbisyo
Seguridad sa nawalan ng trabaho

Nagkasakit, nabalo't may kapansanan
Pagtanda't nagkulang sa pangkabuhayan

Pagkat ito'y pawang mga kalagayang
Di nila hawak, di nila mapigilan.

Karapatan ng mga ina at bata
Ang di-pangkaraniwang pangangalaga

Lahat ng bata'y dapat nang matamasa
Nararapat na proteksyon sa kanila

Mga batang iyon man ay iniluwal
Sa loob at maging sa labas ng kasal.

ARTIKULO 26

Edukasyon ay karapatan ng lahat
At nararapat na ito'y walang bayad

Kahit man lang ito'y sa elementarya
At maging sa pangunahing antas nila

Elementarya'y dapat kunin ng lahat
Ito'y edukasyong dapat prayoridad

Edukasyong teknikal at propesyunal
Ay dapat kunin ng mga nag-aaral

Maging ng sinuman sa pangkalahatan
Edukasyo'y dapat pantay na makamtan

Ang edukasyon ay dapat umaakay
Sa ganap na pag-unlad ng pagkamalay

At sa pagpapatibay din ng paggalang
Sa karapata't batayang kalayaan.

Itaguyod ang pagkakaunawaan
Pagpapaubaya, pagkakaibigan

Anupaman ang kanilang pinagmulan
Upang manatili ang kapayapaan.

Ang magulang ang may karapatang una
Sa edukasyong nais sa anak nila.

ARTIKULO 27

Ang buhay pangkultura sa pamayanan
Ay malayang lahukan ng taumbayan

Mga sining ay matamasang tuluyan
Maging bahagi ng pagsulong ng agham

May proteksyon din sa kapakanang moral
Pati na sa pakinabang na materyal.

Na ibinunga'y anumang kanyang akda
Sa agham, sining o panitikang likha.

ARTIKULO 28

Tao'y may karapatan sa panlipunan
Maging sa pandaigdigang kaayusan

Na mga karapatan at kalayaang
Nasaad dito'y naisakatuparan.

ARTIKULO 29

Lahat ay may tungkulin sa pamayanan
Na pag-unlad ng tao'y may kaganapan

Anumang karapatan at kalayaan
Ay may limitasyong sumasakop naman

Nang matiyak ang kaukulang paggalang
At pagkilala sa mga karapatan.

At kalayaan ng iba hanggang kamtan
Ang nararapat na pangangailangan

Sa moral at pampublikong kaayusan
At pati pangkalahatang kagalingan.

Kung salungat sa layunin at prinsipyo
Ng Nagkakaisang Bansa ang gawa nyo

Di dapat gamitin, nasasaad dito
Na karapatan at kalayaang ito.

ARTIKULO 30

Walang anumang sa Pahayag na ito
Dapat magkaroon ng kaibang kuro

O pahiwatig sa anumang Estado
Pati anumang mga pangkat o tao

Ng anumang karapatang magsagawa
Ng anumang pagkilos na maggigiba

Sa karapata't kalayaang narito
At nakaukit sa Pahayag na ito.

Huwebes, Disyembre 4, 2008

Tubig ay Serbisyo

TUBIG AY SERBISYO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 pantig

Tubig na'y kinalakal
Pinagtubuang mahal
Nitong gahamang hangal
Na sa masa'y sumakal.

Tubig ay mahal na nga
Presyo'y nakakakuba
Kaya dapat ibaba
Pagkat maraming kawawa.

Ang tubig ay serbisyo
Huwag gawing negosyo
Ito'ng panawagan ko
At ng maraming tao.

Tubig ay karapatan
Ng bawat mamamayan
Huwag pagkakitaan
Ng sa tubo'y gahaman.

Presyo nito'y ibaba
Kundi'y dapat mawala
Silang kumakawawa
Sa nagdadaralita.

Di tayo palulupig
Sa may-ari ng tubig
Dapat silang makinig
Sa ating mga tinig.

- Disyembre 4, 2008
Seameo Innotech
Commonwealth Ave., Diliman, QC
(Dito ginanap ang konsultasyon ng Maynilad para sa kanilang pagtataas ng presyo ng tubig sa Enero 1, 2009)

Miyerkules, Disyembre 3, 2008

Judy Ann Chan

JUDY ANN CHAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig

magandang tibak na aking hinangaan
ang aking kasamang ngala'y Judy Ann Chan

kay-aliwalas ng kanyang mga ngiti
tsinita, dalaga, malambing, maputi

handa kong ialay ang iwi kong buhay
masimsim lang yaong ganda niyang taglay

siya sa akin ay isang inspirasyon
upang magpatuloy na magrebolusyon

Judy Ann Chan, aking kapwa aktibista
para sa obrero, kami'y nakibaka

pinagsamahan ang grupong Kamalayan
opisyales kami nitong kabataan

siya ang sa mundo'y aking pinangarap
na makakasama sa ligaya't hirap

ngunit kung sakaling di kaming dalawa
ako'y di mapalad, sinwerte ang iba

siya'y iingatan, ang tangi kong hiling
siyang sa puso ko'y iningatang lihim

pagbati sa iyo, Judy Ann kong sinta
kahit sandali lang, nakasama kita

- Featinean, circa 1995

Martes, Disyembre 2, 2008

Pagsumikapang Maisandig

PAGSUMIKAPANG MAISANDIG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig

Kung sa ating puso'y walang pag-ibig
Kapayapaan ay di mananaig
Pagsumikapan nating maisandig
Kapayapaan sa buong daigdig.

- maraming nagraraling Muslim ang sumalubong sa amin sa Brgy. Matampay, Balabagan, Lanao del Sur, Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Pag Naplat ang Gulong ng Kapayapaan

PAG NAPLAT ANG GULONG NG KAPAYAPAAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig

Pag naplat ang gulong ng kapayapaan
Ititigil na ba ang mga usapan
Ang magreresolba ba nito'y digmaan
O baka pwede nang magtigil-putukan?

- naplatan ng gulong ang sinasakyan namin sa Km1611, C12, sa Lanao del Sur
Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Ang Lawa ng Lanao

ANG LAWA NG LANAO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig

Kaylinaw ng tubig sa Lawa ng Lanao
Na sa aking uhaw ay makatitighaw
Ito'y lawang nais kong makaulayaw
Na sa puso't diwa'y sadyang nakapukaw.

Payapang payapa ang Lawa ng Lanao
Marahil sapagkat siya'y humihiyaw:
"Sa kapayapaan, ako'y nauuhaw
Tanging sa uhaw ko'y ito ang titighaw."

Kung adhika nati'y ganito kalinaw
Maaakay natin ang sinumang uhaw
Sa kapayapaang sa puso'y durungaw
Lalo't tapat tayo't hindi paimbabaw.

Tila ang mensahe ng Lawa ng Lanao
Ito ma'y kaylalim ay sadyang kaylinaw:
"Ang buhay sa mundo'y hindi na papanglaw
Kung kapayapaan ang dito'y tatanglaw."

- habang tumatahak sa hiway papuntang Cotabato City mula Marawi
Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Kapayapaan ay Sumainyo

KAPAYAPAAN AY SUMAINYO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
10 pantig

Kapayapaan ay sumainyo
Sapagkat magkakapatid tayo
Alitan ay pag-usapan ninyo
Huwag sa gulo't init ng ulo
Daanin ang pagresolba nito
Ito ang aming pagsusumamo
Na tayo'y dapat magpakatao
At laging makipagkapwa-tao
Upang payapang diwa sa mundo
Ay lumaganap na ngang totoo.

- Dimaporo Gym, Mindanao State University, Marawi City
Nobyembre 27, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Pag Bayan Na Ang Nanginig

PAG BAYAN NA ANG NANGINIG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang dalit

Pag bayan na ang nanginig
Halina't buhusan ng tubig
Itong magkabilang panig
Upang init ay lumamig.

- habang sumasamang bumili ng gamot sa botikang Alamina Pharmacy sa Marawi City
Nobyembre 27, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Kayraming Tao sa Evacuation Center

KAYRAMING TAO SA EVACUATION CENTER
ni Gregorio V. Bituin Jr.
9 pantig

Sadyang tadhana ba'y kaylupit
Pagkat napakaraming bakwit
Na doon ay namilipit
Pagkat sa bayan sila'y gipit.

Doon sila nagsisiksikan
Silang umiwas sa digmaan
Pami-pamilya ang nawalan
Ng kani-kanilang tahanan.

Ang bahay nila'y nasunog na
Pagkat tinamaan ng bomba
Kaya't ito'y iniwanan na
Nang makaiwas sa disgrasya.

Mga bakwit ay nangangarap
Magwawakas pa ba ang hirap
Kailan daw mahahagilap
Ang kapayapaan ng ganap.

- sa isang Madrasa na ginawang evacuation center papuntang Piagapo, Lanao del Sur
Nobyembre 27, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Tayo'y mga Tagaakay sa Kapayapaan

TAYO'Y MGA TAGAAKAY SA KAPAYAPAAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
8 pantig

Tayo'y mga tagaakay
Tungo sa kapayapaan
Upang lahat ay mabuhay
Ng nagkakaunawaan.

Di tayo basta hihimlay
Sa harapan ng digmaan
Pagkat ating iaalay
Pagkalinga't unawaan.

Ang tangan nating prinsipyo:
Bawat isa'y nangangarap
Kapayapaan sa mundo
Sa buhay natin ay maganap

Pati karaniwang tao
Na ito rin ang malasap
Mga tagaakay tayo
Tungo sa bayang pangarap.

- Mindanao State University, Marawi City
Nobyembre 27, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Kapayapaan ay Batay sa Hustisya

KAPAYAPAAN AY BATAY SA HUSTISYA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig

Ang kahulugan ng kapayapaan
Ay di lang pagkawala ng digmaan
Kundi pagkakaroon ng katarungan
Sa puso at diwa ng sambayanan

Karapatang kumain at mabuhay
Edukasyon, trabaho at pabahay
Kalusugan, paniwala, magnilay
Ay dapat matamasa nilang tunay

Pag ang mga putok ba'y nawala na
Pag di narinig ang mga bomba
Pag nawala na ang banta ng gyera
Mga ito ba'y kapayapaan na?

May kapayapaan kung may hustisya
Sa bawat komunidad at sa kapwa.

- College of Education Mini-Theater, MSU-IIT,
Tibanga, Iligan City, Nobyembre 27, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Lunes, Disyembre 1, 2008

Maraming Salamat, Duyog Mindanao

MARAMING SALAMAT, DUYOG MINDANAO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig

Maraming salamat sa Duyog Mindanao
Pagkat nakasama ako't nakadalaw
Sa maraming lugar na isinisigaw
Ay kapayapaan sa buong Mindanao.

Maraming salamat, ako'y nakasama
Sa lakbayang itong layon ay kayganda
Nawa'y magpatuloy ang mga sumama
Sa tungkuling itong hatid ay ligaya.

Ligaya sa puso ng mga kaduyog
Saya sa damdamin ang umiindayog
Ang pangarap natin bagamat matayog
Ito'y isang misyong dapat mailuhog.

O, maraming salamat, Duyog Mindanao
Lilisan man ako sa iyong ibabaw
Pakatandaan pong isip ko'y napukaw
Sa Mindanao nawa'y muling makadalaw.

Ako'y babalik na doon sa Maynila
Taglay ang pag-asang may luha at tuwa
Nawa'y maihatid ang diwang payapa
At mensaheng ito sa mga dalita.

Napakarami pa ng mga digmaan
Na dulot ng bulok na pamahalaan
Nawa'y baguhin na pati ang lipunan
Upang magkaroon ng kapayapaan.

Kailangang sadya nitong pagbabago
At tiyakin nating magamit ang pondo
Di sa bala't kanyon, gyerang agresibo
Kundi sa pagbuti ng lagay ng tao.

Nagpapatuloy pa ang mga digmaan
Sa iba pang panig ng sandaigdigan
Ihatid din natin ang mensaheng iyan
Sa kanilang nais ng kapayapaan.

- sinimulan sa Davao International Airport, tinapos sa eroplano ng Cebu Pacific
Nobyembre 30, 2008

(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008. Patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan bagamat nag-iisa na lang siyang umuwi papuntang Maynila.)

Kapayapaan ay Ginagawa

KAPAYAPAAN AY GINAGAWA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
9 pantig

Ang salitang "kapayapaan"
Ay sadyang napakasimple lang
Kayganda kung ito'y pakinggan
Ngunit sadyang kay-ilap naman.

Nawa'y hindi hanggang salita
Itong kapayapaang pita
Nawa'y maisulong sa gawa
At hindi lamang winiwika.

- sa aming tinuluyan pansamantala sa Phase I, Ecoland Subdivision, Davao City
Nobyembre 30, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Sa Kasamang Nagkasakit

SA KASAMANG NAGKASAKIT
ni Gregorio V. Bituin Jr.
10 pantig

Sa kapatid naming nagkasakit
Na naglakbay ding kasama namin
Nawa ikaw agad ay gumaling
At marami pa tayong gagawin
Upang atin pang palaganapin
Ang kapayapaang mensahe rin
Ng nangyaring Peace Caravan natin
Sakit mo nawa'y di na maulit.

- Ecoland, Davao City
Nobyembre 29, 2008
(Ito'y tula para sa isang kasamang naospital dahil marahil sa pagod sa Peace Caravan)

Kapayapaan at si John Lennon

KAPAYAPAAN AT SI JOHN LENNON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig

Ayon sa awit ng dakilang John Lennon
Bigyan ng tsansa, kapayapaan ngayon
"Give peace a chance" itong sigaw niya't misyon
Na sadyang kayganda ng taglay na layon.

- SM Davao City
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Kahit Mapagod sa Kapayapaan

KAHIT MAPAGOD SA KAPAYAPAAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig

Kahit mapagod pa sa pangangampanya
Ng kapayapaan sa maraming erya
Ay okey lang basta’t maraming sumaya
Dahil payapa na at wala nang gyera.

- sa bahay ng nag-organisa ng Duyog Mindanao habang umiinom ng kape
Davao City
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Kaysarap ng Kapayapaan

KAYSARAP NG KAPAYAPAAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
10 pantig

O, kaysarap ng kapayapaan
Kung ito'y ating malalasahan
Kaytamis nitong parang pukyutan
Habang parang apdo ang digmaan.

Kung diwa nati'y mababahiran
Ng kapayapaang kaylinamnam
Ang puso nati'y masasarapan
Parang langit na ang napuntahan.

Isabay pa'y alak at pulutan
Habang tayo'y nagtatagayan
Atin talagang mararanasang
Nabusog itong puso't isipan.

Kaya magkaisa't ating tikman
Ang tamis nitong kapayapaan.

- Liza's Carinderia at Ihaw-Ihaw
Davao City
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Kapayapaan ay Musika

KAPAYAPAAN AY MUSIKA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Ang dapat tumugtog sa masa
Ay di lang pagtigil ng gyera
Kundi kapayapaang nasa
Na may halina ng musika.
Mga nota nito'y kayganda
At sadyang nakahahalina
Ng musikang ito sa masa.

- Ecoland, Davao City
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Sa Pagsilang ng Kapayapaan

SA PAGSILANG NG KAPAYAPAAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
12 pantig

Ipinagbubuntis na ng Peace Caravan
At ipinaglilihi ng buong bayan
Ang isinisigaw na kapayapaan
Isang araw nawa'y ating masilayan
Ang kapayapaan sa kanyang pagsilang.

- McArthur Highway, Matina, Davao City
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Pagmamahal at Hustisya

PAGMAMAHAL AT HUSTISYA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
9 pantig

Kung mapapalaganap natin
Ang pagmamahalan sa atin
At hustisya'y paiiralin
Kapayapaan ay kakamtin

- Toril, Davao City
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Kapayapaan ay Di Dapat Humimlay

KAPAYAPAAN AY DI DAPAT HUMIMLAY
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig

Ang kapayapaan ay di dapat humimlay
At di rin ito dapat magmistulang bangkay
Sa mga aklatan at kasunduang gabay
Kundi ito'y dapat nating mabigyang-buhay.

- Dolly's House of Seafoods
Talisay, Davao del Sur
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Dapat Magsimula sa Atin

DAPAT MAGSIMULA SA ATIN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
9 pantig

Dapat magsimula sa atin
Ang kapayapaang diringgin
Ng kapwa mamamayan natin.
Ito ang unang dapat gawin
At mahalaga ring tungkulin
Na nararapat nating tupdin.

- Brgy. Cogon, Digos City, Davao del Sur
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Masama't Mabuti

MASAMA'T MABUTI
ni Gregorio V. Bituin Jr.
10 pantig

O, dapat nating pakatandaan
Walang masamang kapayapaan
At wala ring mabuting digmaan
Para sa ating bansa't lipunan.

- Bansalan, Davao del Sur
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Di Sapilitan

DI SAPILITAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig

Kapayapaan ay di sapilitan
Makakamit ito sa unawaan
Ito'y dapat nating mapag-alaman
At ibahagi sa pangkalahatan.

- Poblacion, Makilala, Cotabato
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Makipag-usap sa Kaaway

MAKIPAG-USAP SA KAAWAY
ni Gregorio V. Bituin Jr.
9 pantig, soneto

Kung nais ng kapayapaan
Huwag lang ating kaibigan
Ang dapat nating pakikinggan
Kundi pati na ang kalaban.

Tayo'y makipagtalakayan
Kung anong pinaglalabanan
Kung bakit may mga alitan
Upang agad maresolbahan.

Kaya naman nag-aawayan
Dahil di nagkaintindihan
Ngunit kung mag-uusap lamang
May magandang patutunguhan.

Ito'y dapat maunawaan
Kung nais ng kapayapaan.

- Pagalungan, Maguindanao
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Nakabibinging Katahimikan

NAKABIBINGING KATAHIMIKAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig, soneto

Kung kahulugan ng kapayapaan
Ay ang kawalan lamang ng digmaan
Ito'y walang anumang kahulugan
Sa mga gutom at may karamdaman.

Kung kahulugan ng kapayapaan
Ay pagkaroon ng katahimikan
Dahil armas ay di na nagputukan
Ito'y sadyang nakabibingi lamang.

Magkakaroon ng kapayapaan
Di dahil tahimik na ang digmaan
Kahit kumukulo ang kalooban
Kung makakamtan na ang katarungan.

Ang nakabibinging katahimikan
Ay di pa talaga kapayapaan.

- habang tumatahak sa Buliok Rd., Pikit, North Cotabato
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Alam Ba Natin?

ALAM BA NATIN?
ni Gregorio V. Bituin Jr.
10 pantig

Alam natin at ng karamihan
Paano ilunsad ang digmaan
Ngunit atin na bang nalalaman
Kung paano ilulunsad naman
Itong sigaw ng kapayapaan?

- naisulat sa isang stop-over malapit sa simbahan ng Ladtingan, Pikit, North Cotabato
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Isang Salita Lamang

ISANG SALITA LAMANG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig

Mas mabuti'y isang salita lamang
Na panawagan ay kapayapaan
Kaysa napakarami ng salita
Na kaguluhan itong winiwika.

- Pikit, North Cotabato
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Ang Kahalagahan ng Bawat Isa

ANG KAHALAGAHAN NG BAWAT ISA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
10 pantig

kapayapaan ay mahalaga
kung ang bawat tao'y nakilala
itong ugnayan sa isa't isa

naunawaan ang kaisahan
nila sa lahat ng mamamayan
sa mga bayan at katarungan

at kung nadama ng bawat isa
sa buod ng puso't kaluluwa
na mahalaga ang bawat kapwa

sila'y makikitungong tuluyan
ng may respeto sa katauhan
sa kakayahan at karangalan

- Midsayap, North Cotabato
Nobyembre 29, 2008
(Bagamat natapos ang Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008, patuloy pa ring lumikha ang makata ng tulang pangkapayapaan habang kasama ang ilang lumahok sa Peace Caravan.)

Kapwa'y Huwag Talikdan

KAPWA'Y HUWAG TALIKDAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
9 pantig, soneto

Kapwa'y huwag nating talikdan
Sila'y anumang pinagmulan
Ilunsad nati'y kapatiran
Sa ating kapwa at sa bayan.

Huwag nating lagyan ng bakod
Ang ating kapwa't tumalikod
Ang bintana'y lagyan ng tukod
Nang dumungaw ang bawat lingkod.

Sa kapwa'y huwag magkukubli
At isipin lang ay sarili.
Kapwa natin ay ikandili
Na kapayapaan ang saksi.

Kapwa natin ay huwag talikdan
At ihatid ang kapayapaan!

- St. Joseph Retreat House, Cotabato City
Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Kapayapaan ang Isalubong

KAPAYAPAAN ANG ISALUBONG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Kung anumang gulo't alitan
Ay sa digmaan na humantong
Dapat bang makipagpatayan?
Karuwagan ba ang pag-urong?
Dalhin natin sa magkalaban
Kapayapaa'y isalubong
Sa kanilang gulo't alitan!

- Datu Omar Sinsuat, Cotabato City
Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Bawat Sigalot ay may Tugon

BAWAT SIGALOT AY MAY TUGON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
10 pantig

Gyera ba'y dahil sa relihiyon?
Mangwasak ba ang kanilang misyon?
Manggulo ba ang kanilang layon?
O dahil kulang sa nilalamon?

Pakiusap sa magkakalaban
Itigil na ang mga patayan
Sigalot ay dapat pag-usapan
At linangin na ang unawaan.

Ang bawat sigalot ay may tugon
Kapayapaan nawa'y magbangon
At huwag sana itong ibaon
Ng napakatagal na panahon.

Kapayapaan nawa'y mahanap
At siya'y atin nang maapuhap
Upang siya na ang lumaganap
Dito sa mundong dapat ilingap.

Kapayapaan nawa'y maglambing
Sa mamamayang himbing at gising
At sa ilulunsad niyang piging
Ay ipahayag ang kanyang sining.

O, nasaan ka, kapayapaan?
Nawa'y magpakita ka sa bayan
Dalawin mo ang sangkatauhan
At yakapin mo kaming tuluyan!

- Kadtuntaya Foundation Inc. (KFI)
Cotabato City
Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Bayang Lasog

BAYANG LASOG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Pangarap natin ay kaytayog
Ngunit marapat lang iluhog
Sa bayang nagkalasog-lasog
Dahil digmaan ang dumurog.
Pangarap nati'y idudulog
Nang buong bayan ang dumumog
Sa kapayapaang kaytayog.

- Notre Dame University
Cotabato City
Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Nang Igalang ang Karapatan

NANG IGALANG ANG KARAPATAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Ipaglaban ang karapatan
Ng karaniwang mamamayan
Edukasyon, paninirahan
Relihiyon, pangkabuhayan
At iba pa'y dapat tutukan
At patuloy na ipaglaban
Nang igalang ang karapatan.

- Poblacion I, Cotabato City
Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Pagrespeto sa Kapwa

PAGRESPETO SA KAPWA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Huwag gawin sa iyong kapwa
Ang sa sarili ay masama
Upang pamilya'y di lumuha
Kundi'y mapuno ng kalinga.
Huwag mong daanin sa digma
Ang pwedeng pag-usapang pawa
Bilang pagrespeto sa kapwa.

- Brgy. Salimba, Sultan Kudarat, Maguindanao
Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Parang Gintong Di Mahanap


PARANG GINTONG DI MAHANAP
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Kapayapaan ay kay-ilap
Parang gintong hindi mahanap
Parang pagkaing di malasap
Parang batang di nililingap.
Ngunit ito'y pinapangarap
Ng marami nang naghihirap
Gaano man ito kailap.

- Trading Post, Sultan Kudarat, Maguindanao
Nobyembre 28, 2008
(Dito nagsalubong ang mga karabanang nanggaling sa Davao at sa Iligan, na nakibahagi sa Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Nawa'y Di Hanggang Laway

NAWA'Y DI HANGGANG LAWAY
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Nawa'y di lamang hanggang laway
Ang panawagan nating tunay
Matagal man ang paghihintay
Dapat handa tayong maglamay.
Patuloy pa tayong magsikhay
Nang makamit ang ating pakay
Pagkat ito'y di hanggang laway.

- Parang, Maguindanao,
Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Paano Matutugunan?

PAANO MATUTUGUNAN?
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Paano ba matutugunan
Ng dalawang naglalabanan
Ang kanilang mga alitan
At di pagkakaunawaan.
Ah, dapat nilang pag-usapan
Ang problema nila't alitan
Nang ito'y agad matugunan.

- Matanog, Maguindanao, malapit sa Matanog National High School, Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Kayraming Tsekpoint

KAYRAMING TSEKPOINT
ni Gregorio V. Bituin Jr.
10 pantig

Kayraming teskpoint itong nadaanan
Habang patungo sa paroroonan
Sa bawat sulok, bawat lansangan
Tila patuloy ang sagupaan
At di pa nagtitigil-putukan.

- habang dumaraan sa hiway, Lanao del Sur, Nobyembre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)

Tambol ang Sinalubong

TAMBOL ANG SINALUBONG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
tulang siyampituhan

Mga tambol ang sinalubong
Sa aming dinaanan doon
Na kapayapaan ang layon
Sa mahabang lakbay na iyon.
Kahit noon ay umaambon
Kita sa plakard ang pag-ayon
Kaya tambol ang sinalubong

- Brgy. Daguan, Kapatagan, Lanao del Sur
Nobymbre 28, 2008
(ang tulang ito'y bahagi ng Peace Caravan ng Duyog Mindanao mula Baguio City hanggang Cotabato City, Nobyembre 21-28, 2008)