Pag naputukan sa Bagong Taon

nakatingin ako sa kawalan

habang doon ay nagpuputukan

mawawalan ng daliri'y ilan

dahil sa labintador na iyan

sa ospital ba'y sinong tututok

iyon bang binilhan ng paputok

at sinong magbabayad sa turok

at gamot kung walang naisuksok

hahayaan ka ng pinagbilhan

wala raw silang pananagutan

di raw naman nila kasalanan

pag daliri mo na'y naputukan

aba'y nabentahan ka na nila

masaya na't tumubo na sila

walang paki pag nadisgrasya ka

nang maputol ang daliri, huwaaa!

- gregbituinjr.

Maghalo man

maghalo man ang balat sa pinagtalupan

maghalo man ang laway sa pinaghalikan

maghalo man ang tamod sa pinagsalsalan

maghalo man ang bala sa pinagbarilan

maghalo man ang damo sa pinagtabasan

maghalo man ang buhok sa pinaggupitan

maghalo man ang alak sa pinagtagayan

maghalu-halo tayo't Bagong Taon naman

- gregbituinjr.

Doble Bente

DOBLE BENTE

(tulang akrostiko)

Dumatal ang Bagong Taon na animo'y pag-asa

Oo, sinalubong ito ng dukhang nagdurusa

Bagong umagang nawa'y may panlipunang hustisya

Lalo't naglipana pa rin ang mapagsamantala

Eto'y simula ng panibagong pakikibaka

Bagong taon ba'y pag-asa o bagong petsa lamang?

Espesyal na petsa o tayo lang ay nalilinlang

Ng komersyalismo ng mga tuso't salanggapang

Tubong limpak ng kapitalistang nakikinabang

E, tayong maralita'y sa hirap pa rin gagapang

- gregbituinjr.

Noon, tinagurian akong makata ng lumbay

noon, tinagurian akong makata ng lumbay

dahil tinula'y pawang katotohanan ng buhay

dahil pulos kasawian ang kinakathang tunay

dahil sa kawalang hustisya't sa bala nabistay

dahil maraming inakdang pahimakas sa patay

minsan, tinaguriang makatang proletaryado

dahil inilalahad ang niyakap na prinsipyo

dahil tinutula ang buhay ng dukha't obrero

dahil katha'y laban sa sistemang bulok sa mundo

dahil akda'y tumutuligsa sa kapitalismo

ang karaniwang taguri'y makatang aktibista

dahil tula karaniwa'y nagsisilbi sa masa

dahil nananawagang baguhin na ang sistema

ngayon, makata'y ikinasal, nakapag-asawa

kaya naging makata ng puso sa sinisinta

ang makata'y patuloy pa rin ngayong kumakatha

para sa kalikasan at kilusang lunting diwa

para sa manggagawa, ang hukbong mapagpalaya

para sa ipinaglalaban ng kilusang dukha

araw-gabi'y may akda, tumutula, kumakatha 

- gregbituinjr.

Paglalaba'y panahon ng pagkatha

paglalaba'y panahon ng pag-iisip ng akda
samutsaring isyu't problema'y suriin ng diwa
kukusutin ang kwelyo'y may sasaglit sa gunita
habang dumi ng manggas ay kinukusot nang kusa

nilagyan ng sabon ang damit bandang kilikili
habang nagkukusot, ang nasa diwa'y binibini
labandero man ako'y isang tunay na prinsipe
dadalhin ko sa kaharian ang mutyang babae

ang puti at dekolor ay dapat paghiwalayin
pati ang tula't pabula'y dapat ding pagbukurin
nasa barong kinukusot ang diwang kakathain
nakalarawan ang damit na gusot at gusgusin

kwento'y nalilikha kahit pawis na'y gumigiti
habang labada'y binabanlawan nang nakangiti
ako'y magbabarong sa aking pagtatalumpati
habang binibilad sa arawan ang barong puti

nasa diwa'y nagsusulat kahit nasa bilaran
tula'y inuugit sa isipan, nagbabanlaw man
kakathang nakatitig sa makulay na sampayan
akda'y matatapos pag sinampay ay maarawan

- gregbituinjr.

Pag tumagas ang dugo mo, O, maralita

pag tumagas ang dugo mo, O, maralita
ito'y isang pasakit sa inat gunita
tinotokhang ka kahit na magmakaawa
bakit binibira ang walang labang dukha

nais mo'y wastong proseso't may paglilitis
kung may sala'y hatulan, huwag tinitiris
kung may kasalanan, sa piitan magtiis
huwag lang kitlin ang buhay, proseso't boses

maysala'y walang sala pag di nahatulan
kung maysala, ang magpapasiya'y hukuman
di balang tagos sa puso ng sambayanan
na dulot ay takot, kawalang katarungan

ang paglaban sa droga'y di dapat mabigo
wasto lamang na droga'y tuluyang masugpo
subalit paglabang ito'y bakit madugo
at bakit puntirya'y laging sa dukhang bungo

"at ang hustisya ay para lang sa mayaman"
anang isang awit pag iyong pinakinggan
O, dukha, wala kang hustisyang panlipunan
kaya baguhin na ang bulok na lipunan!

- gregbituinjr.

Ubo at antok

ubo pa, ubo, ubo
ito'y isang insulto
pag mga kausap mo
sa pulong ay seryoso

pag may ubo'y kayhirap
lalo na't may kausap
pagkat di mo maharap
lunas tila kay-ilap

panay na ang hikab mo
ito'y isang insulto
pag mga kaharap mo
sa usapan seryoso

antok na di mawala
hikab na nginangawa
natutulog ang diwa
sa pulong nitong dukha

- gregbituinjr.

Pag may karamdaman

sabi ng isang patalastas: "Bawal magkasakit!"
dahil karamdaman madalas nakakabuwisit
pagkat di mo na magawa ang pangako sa paslit
di makatrabaho pag pakiramdam ay mainit

kung may karamdaman: ""Huwag mahihiyang magtanong!"
damang sakit ay itanong sa duktor na marunong
napapaso ang puso sa nadaramang linggatong
di agad malunasan lalo't masakit ang tumbong

kaygandang patalastas ng botikang binilhan ko
sabi: "Nakasisiguro, gamot ay laging bago!"
sigurado bang gaganda ang kalusugang ito?
pag inom ng gamot ba'y hupa ang sakit ng ulo?

uminom ng gamot upang sakit ay malunasan
kumain ng gulay upang lumusog ang katawan
lumagok ng maraming tubig at dapat pawisan
maglakad-lakad upang bumuti ang kalusugan

- gregbituinjr.

Di ako nasa kilusan para lang magtrabaho

di ako nasa kilusan para lang magtrabaho
narito ako dahil niyakap ko ang prinsipyo't
diwa ng kilusang mapagpalaya't sosyalismo
kumikilos upang sistemang bulok ay mabago

di ako nasa kilusan para lang magkasahod
narito ako upang sosyalismo'y itaguyod
sa bayan at uring manggagawa'y makapaglingkod
at ibagsak na ang burgesyang bulok at pilantod

di ako nasa kilusan para lang magkapera
dahil wala ditong pera kundi pagod at dusa
pangunahin dito'y pagkilos at pakikibaka
upang baguhin ang lipunan kasama ang masa

matatagpuan sa kilusan ay sakit at hirap
di ka bagay dito kung nais mo lang magpasarap
ngunit kung makataong sistema'y iyong pangarap
tayo'y magsikilos upang mangyari itong ganap

- gregbituinjr.

Dito'y muli mo akong maaasahan, mahal ko

dito'y muli mo akong maaasahan, mahal ko
sa isang gawaing tangan ang dangal ko't prinsipyo
magpapatuloy ang pagkatha nitong tula't kwento
sa kabila ng bagyong Ursula't mga delubyo

ang aking mga pagsamo'y halina't iyong dinggin
tumatanda man akong matatag ngunit putlain
mababakas sa aking kilay at noong gatlain
na di na ako ang dating aktibistang gusgusin

ako'y aktibistang nakapolo na ng maayos
na nilalabanan pa rin yaong pambubusabos
kahit mahirapan, patuloy pa ring kumikilos
upang makiisa sa uring manggagawa't kapos

halina, aking sinta, pag-aralan ang lipunan
suriin bakit laksa'y dukha't mayama'y iilan
halina't kumilos tayo para sa sambayanan
ipanalo natin ang makauring tunggalian

- gregbituinjr.

Inglesan sila ng Inglesan, Pinoy naman

sa maraming pulong, pulos inglesan ng inglesan
sariling wika'y ayaw gamitin, kinalimutan
sariling wika ba'y bakya, para lang sa tsismisan?
at Ingles ba'y wika ng mga may pinag-aralan?

ingles ang powerpoint, ingles ang bawat presentasyon
ang ilan sa dumalo'y nakatunganga lang doon
kapwa Pinoy, di agad magkaunawaan ngayon
pagwaksi sa ganitong ugali'y napapanahon

aba'y wala na ba tayong sariling pagkatao?
ginagamit na lang natin lagi'y wika ng dayo!
dala nga ba ito ng sistemang kapitalismo?
o ayaw natin sa tila impyernong bansang ito?

sa mga talakayan nga'y ingles ang gagamitin
kapwa Pinoy na ang kausap, iinglesin pa rin
umaastang dayuhan, akala'y sikat sa atin
ingles ng ingles upang sila'y ating respetuhin

nanghihiram sila ng diwa sa wikang banyaga
ngunit dapat nating gamitin ang sariling wika
patunayang may sarili tayong kultura't diwa
ang sariling wika'y dangal nitong lahing dakila

- gregbituinjr.

Ayoko sa salitang "wala akong pamasahe"

ayoko sa salitang "wala akong pamasahe"
kaya di ka makakadalo sa pulong, kumpare
ang pulong ay pulong, daluhan mo dito o dine,
doon o saanman, paghandaan mo ang sinabi

"wala akong pamasahe'y" huwag mong idahilan
ang pulong ay pulong, paghandaan ito't daluhan
ang araw na iyon ang itinakda ng samahan
mahalagang usapan, huwag mong ipagpaliban

para sa pamasahe, simulan mo nang mag-ipon
upang madaluhan ang pulong, malayo man iyon
tayahin ang gastusin kung ikaw ay paparoon
upang di kapusin sa iyong gugugulin doon

sa bawat tinakdang pulong, may pananagutan ka
hinalal ka ng kongreso, may posisyon, halal ka
kaya pagdalo sa pulong dapat asahan mo na
responsibilidad mong dumalo roon, kasama

kakapusan sa pamasahe'y huwag idahilan
agahan ang paglalakad kung kinakailangan
maglakad ka na ngayon upang pulong ay abutan
kung ayaw, pulos dahilan; kung gusto, may paraan

- gregbituinjr.

Ang tariya

ANG TARIYA

aba'y ano ang tariya sa ating pulong ngayon?
tinatanong ng kasama ang adyenda ng pulong

may salita naman palang katumbas ang "adyenda"
na mula sa salitang Waray, ito'y ang "tariya"

halina't gamitin ang sariling salita natin
itong wikang Filipino'y atin pang pagyabungin

tara, gamitin ang tariya sa organisasyon
upang maayos nating matupad ang nilalayon

"The agenda of our meeting today is..." ang bilin
"Ang tariya ng ating pulong ngayon ay..." ang salin

kailangan ang tariya sa bawat nating pulong
upang magawa ang plano't matiyak ang pagsulong

- gregbituinjr.

* TARIYA - pagtatakda ng gawain (Waray), - sa wikang Ingles ay AGENDA, 
- mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, p. 1232

Palabra de onor

saanmang sulok ng daigdig ay may kasabihan
may palabra de onor kahit pa nabilanggo man
may palabra de onor din kahit magnanakaw man
may isang salitang tutupdin, tapat sa usapan

may palabra de onor din kahit mga birador
ngunit iba'y ayaw tupdin ang palabra de onor
pag walang nakitang pupuntahan ay nagtatraydor
iba'y dahil may ibang sa kanila'y nagmomotor

ito'y dahil walang isang salita ang kausap
matatag, usapang matino pag iyong kaharap
ngunit sila'y agad nagbabago sa isang kurap
palabra de onor ay nawala sa isang iglap

akibat ng palabra de onor ay pagkatao
anumang lumabas sa bibig mo'y panindigan mo
bawat sinasalita'y inilalarawan tayo
maging tapat sa usapan upang walang perwisyo

- gregbituinjr.

Muling panunumpa

di pa nagaganap ang kaginhawahan ng bayan
na adhika noon ng Supremo ng Katipunan
ngayon, muli akong nanunumpa ng katapatan
babaguhin ang bulok na sistema ng lipunan

- gregbituinjr.,12/25/2019

Ipinaglalaban ko'y kaginhawahan ng bayan

"Kaya, O mga kababayan! Ating idilat ang bulag na kaisipan at kusang igugol sa kagalingan ang ating lakas, sa tunay at lubos na pag-asa na magtagumpay sa nilalayong kaginhawahan ng bayang tinubuan." ~ mula sa akdang "Ang Dapat Mabatid ng mga Tagalog" ni Gat Andres Bonifacio

ipinaglalaban ko'y kaginhawahan ng bayan

ito ang prinsipyo ko't panata sa sambayanan

na dapat kong tupdin hanggang sa aking kamatayan

kumikilos para sa pagbabago ng lipunan

dapat kitang kumilos laban sa pambubusabos

dayuhan man at kababayang sanhi ng hikahos

dahil sa pagsasamantala, mga dukha'y kapos

suliranin ng masa'y dapat na nating matapos

dudurugin ang ugat ng maraming kaapihan

noon, sinasabing mga dayuhan ang kalaban

ngayon, sinuri ang problema nitong pamayanan

pribadong pag-aari ang ugat ng kahirapan

pag-aralan ang lipunan, kausapin ang masa

at durugin ang sanhi ng hirap at pagdurusa

patuloy tayong mag-organisa, mag-organisa

at magsikilos nang kamtin ng bayan ang ginhawa

- gregbituinjr.,12/25/2019

Papel sa lipunan

nais kong hanapin ang aking papel sa lipunan

ayokong umupo't tumunganga lang sa kawalan

nais kong harapin ang anumang isyu ng bayan

at kumilos ng buong puso't may paninindigan

ako man ay isang abang aktibista sa lungsod

kumikilos pagkat ayokong laging nakatanghod

bilang pamilyadong manggagawa'y kayod ng kayod

upang negosyante'y kumita, nagpapakapagod

habang di tumbas sa lakas-paggawa yaong sahod

ayokong pulos pahinga't lagi lang sa bahay

sa nangyayari sa bayan, di ako mapalagay

tutunganga na lang ba ako't pulos pagninilay

na balewalang kumilos pagkat baka madamay

ako'y isang tibak na sa bayan ay may tungkuling:

dapat gampanan upang makamit ang simulain

dapat ipagwagi ang prinsipyo't pangarap natin

dapat ipagtagumpay ang niyakap na layunin

dapat itayo ang lipunang ating adhikain

- gregbituinjr.

* Nalathala sa publikasyong Taliba ng Maralita, ang opisyal na pahayagan ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Disyembre 16-31, 2019, p. 20

Tanaga sa Pagtatapos ng Taon

TANAGA SA PAGTATAPOS NG TAON

huling araw ng taon

di man lang maglimayon

magdamag at maghapon

ay nagrerebolusyon

magtiwala ka lamang

sa ating pamunuan

at tayo’y magtulungan

tungkulin ay gampanan

nawa’y maging parehas

ang palakad ng batas

wala nang pandarahas

at walang inuutas

buhay ay ipagtanggol

laban sa gago’t ulol

huwag dinggin ang sulsol

kung buhay ay puputol

maralitang iskwater

tinokhang at minarder

ng haring ala-Hitler

at naroon sa poder

pantaong karapatan

hustisyang panlipunan

ang kinakailangan

ng ating mamamayan

obrero’y kumakayod

araw-araw ay pagod

pamilya’y tinaguyod

kaybaba na ng sahod

nang binaril ng punglo

ay nabasag ang bungo

ang pumaslang na dungo

dapat lang mabilanggo

- gregbituinjr.

* Nalathala ang tulang ito sa Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Disyembre 16-31, 2019, pahina 20

Mga Binhi ng Diwa

nais kong mamangka

sa mahabang ilog

itatanghal ang diwa

hanggang sa tugatog

alagaan natin

ang kapaligiran

ating aayusin

pag kinailangan

sa bangin ng buhay

gawin ang mabuti

minsan ay magnilay

sa dilim ng gabi

bayan ay iligtas

sa mga kurakot

lalo na't dumanas

ng mga hilakbot

umasang liwanag

ay mahalukipkip

lalo na't magdamag

tayong nanaginip

magkapitbisig na

ang mga obrero

at gawing maganda

ang bayan at mundo

mahaling mabuti

kung ina'y kapiling

huwag magsisisi

kung gawa'y magaling

- gregbituinjr.

* unang nalathala sa munting pahayagang Diwang Lunti, isyu ng Disyembre 2019, pahina 20

Tanimang bota

TANIMANG BOTA

maaari palang pagtamnan

ang bota ng gulay, halaman

halina't atin ding subukan

at baka mapagkakitaan

di magamit na lumang bota

dahil ang swelas ay butas na

subukang pagtamnan tuwina

ito'y malaking tulong pala

dapat ding maging malikhain

at magsuri ng tamang gawin

lumang bota'y pagtamnan na rin

balang araw, may pipitasin

ang tinanim mong okra't sitaw

patola, kamatis at bataw

magbubunga rin balang araw

at ngiti sa labi'y lilitaw

- gregbituinjr.

* nakunan ng larawan ang isang taniman sa loob ng Strawberry Farm sa La Trinidad, Benguet, Disyembre 21, 2019, nang bumisita roon ang makata, kasama ang kanyang asawa

Ang sudoku at ang sundot kulangot

imbento nga ba ng Igorot ang larong sudoku?
mula sa SUnDOt KUlangot ba'y pinangalan ito?
inipit sa kawayan itong matamis na bao
ikumpara ang sundot kulangot sa anyo nito
linya-linya, pahalang, pababa, tila sudoku

sa lungsod ng Baguio kayraming sundot kulangot
matamis na baong ginawa ng mga Igorot
kaysarap, pampatalino, at lunas din sa lungkot
pag natikman mo ang kaytamis na sundot kulangot
tiyak pag nag-sudoku ka'y madali mong masagot

- gregbituinjr.

Usapang Katipunero tayo, mga kapatid

usapang Katipunero tayo, mga kapatid
upang buhay at layunin ay di agad mapatid
tupdin ang sabi't makikilalang tayo'y matuwid
may isang salita tayong dapat tupdin at batid

doon sa Kartilya ng Katipunan ay inakda
ang mga pangungusap ng diwa, dangal at gawa
isa roon ang sa budhi't winiwika'y adhika
sabi: "sa taong may hiya, salita'y panunumpa"

at pag nagsabi tayong Usapang Katipunero
di lang basta usapang lalaki, tutupad tayo
napag-usapa'y tutupdin, may balakid man ito
may isang salita tayong dapat gawing totoo

tumango tayo sa usapan, tayo'y sumang-ayon
sa pag-uugali'y isa na itong rebolusyon
Usapang Katipunero ngayo'y napapanahon
kaya di dapat pairalin iyang ningas-kugon

- grebituinjr.

Pagbati sa lahat ng kasapi ng KPML!

Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod

Pagkakaisa nitong mga dukha'y nakalulugod

Mistulang mga lider at kasapi'y di napapagod

Lalo't sosyalistang lipunan ang itinataguyod

KPML, ito'y organisasyong sadyang matatag

Palaging nasa laban, bagong sistema'y nilalatag

Mga prinsipyong tangan ang kanyang ipinapahayag

Landas tungong lipunang makatao ang pinapatag

Kaya nating baguhin ang sistema kung sama-sama

Pagtaas ng ating kamao'y di mapipigil nila

Maralitang nagkakaisa'y katatagan ng masa

Lumalaban para sa isang makataong sistema

Kung nagkakaisa sa laban, magpatuloy pa tayo

Pagpupugay sa nakikibaka tungong sosyalismo

Mabuhay ang KPML, mga kasapian nito

Lupigin ang mapang-api, mapagsamantala't tuso

- gregbituinjr.12-18-2019

* Nalathala sa publikasyong Taliba ng Maralita, ang opisyal na pahayagan ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Disyembre 16-31, 2019, p. 20

Di ko makita ang labing-isang pananagutan

di ko makita ang labing-isang pananagutan
ng mga pulitikong balimbing sa sambayanan
makita nawang sila'y tunay na lingkod ng bayan
na nilalabanan pati mismong katiwalian

binaha na ang lansangan ng laksa-laksang trapo
kikilos ba sila upang basahan ay magbago
ang mga trapo'y tatalun-talon na parang trumpo
habang tingin sa dukha'y aliping nilalatigo

palamura'y binuhusan ng malamig na tubig
sakali'y magmalat na ang mainit niyang tinig
tila lasenggo ang pasuray-suray niyang bibig
na nakatutulig na sa mga nakakarinig

teka, sasagpangin ta ng suwapang na buwitre
habang nagsisitukaan naman ang tatlong bibe
habang sa aplaya'y pilit tinungkab ang kabibe
habang katawan ng trapo'y nangangamoy asupre

anong pananagutan ng trapong walang dignidad
na pagtingin sa mga dukha'y karaniwang hubad
mga trapo'y mararangal daw, ako'y napaigtad
tila diwa't mukha nila sa sahig ay sumadsad

- gregbituinjr.

Bakit karapatang mag-unyon ay mistulang giyera

pag ikaw ay natanggap na't pumasok sa pabrika
sasabihan kang huwag mag-uunyon sa kanila
bawal daw mag-unyon, ayon pa sa kapitalista
magtrabaho ka lang upang tumubo ang kumpanya

karapatan mong mag-unyon, karapatan mo iyon
kahit na basahin mo pa ang ating Konstitusyon
mabuting kalagayan sa trabaho'y nilalayon
kaya mga manggagawa'y nagtatayo ng unyon

ang manggagawa ang lumilikha ng ekonomya
subalit sa loob ng pabrika'y may pulitika
bakit pag-uunyon ay nagmimistulang giyera
at tinuturing na paglaban sa kapitalista

manggagawa'y tao, at di makinang gagamitin
taong malaya ang manggagawa, at di alipin
katotohanan bang ito'y kayhirap intindihin
ng kapitalistang ang sarili'y diyos ang turing?

iyang karapatang mag-unyon ay pandaigdigan
na kinikilala rin ng maraming bansa't bayan
kaya ang karapatang mag-unyon ay ipaglaban
ng manggagawang kontraktwal, regular, o arawan

- gregbituinjr.

Buhay ng boteng plastik sa sahig ng bus

itinapon siya sa sahig nang siya'y maubos
kaya pagulong-gulong na siya sa loob ng bus
nagtapon ba sa kanya'y wasto ang ugaling lubos
o taong ito sa kabutihang asal ay kapos

sinisipa ng mga pasaherong nakatayo
at nasisipa-sipa rin ng mga nakaupo
pagulong-gulong sa bus na tila ba naglalaro
ngunit napapagod din siya't nais nang maglaho

buhay ng boteng plastik ay tinatapon na lamang
ng kung sinong sa paligid ay walang pakialam
ganyan nga ang buhay na kanilang nararanasan
tinatapon kung saan matapos pakinabangan

naglipana na sa mundo ang milyun-milyong plastik
sa basurahan at dagat sila'y nagsusumiksik
kung may pakialam ka'y huwag magpatumpik-tumpik
ikampanyang tigilan na ang paglikha ng plastik

- gregbituinjr.

Kaysa tumanghod sa telebisyon buong maghapon

di ba't dapat nating ipaglaban ang karapatan
kaysa tumunganga lang lagi tayo sa kawalan
kaysa mangalumbaba't tumanghod sa telebisyon
kaysa manood lang ng kung anu-ano maghapon

di ba't wasto lamang maging bahagi ng kilusan
at nakikibaka upang mabago ang lipunan
kaysa nakatunganga na lang sa buong maghapon
kaysa mga parke't mga mall ay naglilimayon

di ba't magandang may niyakap tayong simulain
upang kaginhawahan ay kamtin ng bayan natin
kaysa naman nagpapalaki lang tayo ng bayag
kaysa nagbabate na lang sa maghapon, magdamag

di ba't mabuti pang kumikilos tayo't aktibo
inaaral natin ang sistemang kapitalismo
nagsusuri't kumikilos na bilang aktibista
ibabagsak ang mapangapi't mapagsamantala

kaysa tumanghod maghapon, lipuna'y pag-aralan
at maging kaisa sa pagbabago ng lipunan
halina't isulong natin ang diwang sosyalismo
at kumilos tayo upang lipunan ay mabago

- gregbituinjr.

Tanaga sa Karapatan

I

karapatang pantao

ay ipagtanggol natin

laban sa tuso, gago,

at sinumang salarin

II

karapatang pabahay

ay ating ipaglaban

demolisyon ay lumbay

para sa matamaan

III

bawat sinasalita

ay ating karapatan

anuman ang winika

puso man ay masaktan

IV

bawat pagpapahayag

ay ating karapatan

di dapat nilalabag

ninuman at saanman

V

tayo’y mag-organisa

at magtayo ng unyon

karapatan ng masa

ay ipagtanggol ngayon

VI

ang karapatan noon

ay kaparis din naman

ng karapatan ngayon

na dapat ipaglaban

VII

huwag kang mamamaril

ng walang paglilitis

huwag ka ring kikitil

may batas at due process

- gregbituinjr.

- Nalathala ang tulang ito sa Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Disyembre 1-15, 2019, pahina 20

Mabuhay ang Laban ng Masa (LnM)!

Laban ng Masa, palaban para sa pagbabago

ang bulok na sistema'y nais palitang totoo

nag-oorganisa't pinatitibay ang prinsipyo

at pinalalakas ang mamamayan at obrero

para sa nagkakaisang layuning sosyalismo

Laban ng Masa, nagtataguyod ng karapatan

ng mga inaapi't pinagsasamantalahan

misyon nitong ibagsak ang sistema ng gahaman

adhikain nito ang pagkakaisa ng bayan

simulain nito ang pagbabago ng lipunan

Mabuhay ang Laban ng Masa! Mabuhay! Mabuhay!

Mabuhay ang mga lider nitong pumapatnubay

sa mga diwa't prinsipyong tangan natin ay gabay!

Sa Laban ng Masa'y taas-kamaong pagpupugay!

Magpatuloy tayong kumilos hanggang sa tagumpay!

- gregbituinjr.

- nilikha at binasa sa get together ng Laban ng Masa na ginanap sa TriMoNa sa Anonas Ext., Lungsod ng Quezon, Disyembre 14, 2019 ng gabi

Kaginhawahan ng bayang tinubuan

"Kaya, O, mga kababayan! Ating idilat ang bulag na kaisipan at kusang igugol sa kagalingan ang ating lakas sa tunay at lubos na pag-asa na magtagumpay sa nilalayong kaginhawahan ng bayang tinubuan." ~ Gat Andres Bonifacio

kaginhawahan ng bayang tinubuan, pangarap
ng bayaning Gat Andres Bonifacio, na nangusap
sa mga kababayan habang sila'y nangangalap
ng sasapi sa Katipunan kahit mahihirap

kaginhawahan ng bayang tinubuan, layunin
ng Katipunan at mga Kastila'y patalsikin
sa tinubuang natigmak ng dugo kung isipin
Katipunang ginhawa ng bayan ang simulain

ibinukas nila sa atin ang pakikibaka
di pa tapos ang laban ni Bonifacio't ng masa
igugol ang ating lakas sa lubos na pag-asa
upang ginhawa ng bayan ay kamtin ng balana

mabuhay ka sa bilin mo, Gat Andres Bonifacio!
kung noon, nilabanan ninyo'y mapangaping dayo
kami naman ay nakikibakang taas-kamao
laban sa sistema at mapang-aping Pilipino

nilabanan ninyo noon ang mga dayong bugok
ang binabaka naman namin ay sistemang bulok
hangad na uring manggagawa'y ilagay sa tuktok
at ibagsak ang burgesya't elitistang dayukdok

- gregbituinjr.

Sinusundo ko si Misis sa kanyang pinasukan

sinusundo ko si Misis sa kanyang pinasukan
dahil sabik akong siya'y muli kong masilayan
tila siya diwata sa laot ng karagatan
siya ang aking sangre sa malayong kagubatan
siya ang tagahawi ng ulap sa kalangitan

pag nakita siya, buhay ko'y umaaliwalas
ang anumang kalungkutan ay di mo mababakas
magkatuwang kami sa pangarap na nilalandas
maganda niyang ngiti'y nakakawala ng banas
kung ako'y maysakit, ang bawat haplos niya'y lunas

pangako sa sarili'y lagi siyang susunduin
uuwi kaming magkasabay sa tahanan namin
kung kailangan, aatupagin ko ang labahin
tagagayat ng sibuyas at ibang lulutuin
higit sa lahat, patuloy kami sa simulain

- gregbituinjr.

Ibasura ang E.O. 70

E.O. 70 ay dapat lang ipawalangbisa
dahil aktibista'y di naman kaaway ng madla
sila'y kumilos bilang tapat na lingkod ng dukha
aktibista'y naglilingkod sa uring manggagawa

kung kasalanan ang paglilingkod sa sambayanan
di ba't mas kasalanan ang patakarang patayan
ng pamahalaan laban sa dukhang mamamayan
kahit na walang proseso't wala pang kasalanan

kaya di makatarungan iyang E.O. 70
nang mawalan ng kalaban ang rehimeng DoDirty
nang mapulbos ang kilusang sa masa'y nagsisilbi
nang walang tutuligsa sa patayan araw-gabi

ang aktibista'y para sa panlipunang hustisya
tinutuligsa ang gobyernong bastos, palamura
lipunang makatao ang hangad ng aktibista
na di kayang gawin ng ganid at tusong burgesya

dapat lang ipawalangbisa ang E.O. 70
dahil ito'y sandata ng sistemang mapang-api
laban sa mga samahang may layuning mabuti
ang dapat ay ibagsak na ang rehimeng DoDirty!

- gregbituinjr.

Hindi krimen ang aktibismo

aktibista'y katulad ng mga Katipunero
sila'y may simulain at niyakap na prinsipyo
itinataguyod ang pakikipagkapwa-tao,
katarungan at pagkakapantay-pantay sa mundo

isang lipunang makatao ang pangarap nila
isang lipunang walang ganid na kapitalista
lipunang umiiral ang panlipunang hustisya
lipunang walang pang-aapi't pagsasamantala

aktibista'y kumikilos para sa karapatan
ng tao at para sa katarungang panlipunan
nais nilang mawala na ang tiwali't gahaman
upang magkaroon ng ginhawa't kapanatagan

kinakalaban ng aktibista ang mga sakim
sa kapangyarihan at nagdudulot ng panimdim
kinakalaban nila ang diktadurang malagim
na ang puso't isipan ng namumuno'y madilim

kaya di krimen ang may prinsipyo't ang aktibismo!
ang kriminal ay yaong mga negosyanteng tuso
na nanghuhuthot sa lakas-paggawa ng obrero
at palakad sa pamahalaan ay tiraniko

sa gobyerno'y kriminal ang pinunong tuso't tunggak
na sa elitistang naghahari pumapalakpak
kriminal ang pinunong pagpaslang ang nasa utak
kaya dapat lang ang mga tulad nila'y ibagsak!

- gregbituinjr.

Tutulan, labanan ang salot na E.O. 70

E.O. 70 ay pananabas sa karapatan

na mithi'y durugin yaong lehitimong samahan

patakarang nais takutin itong mamamayan

at ituring pa tayong kaaway ng sambayanan

E.O. 70 ay patakaran ng pandarahas

na mismong karapatang pantao ang tinatabas

ito'y patakarang mismong gobyerno ang nagbasbas

nang samahan ay ituring na kalaban ng batas

tutulan, labanan ang patakarang E.O. 70

tutulan, labanan ang panonokhang araw-gabi

tutulan, labanan, sistemang bulok, mapang-api

tutulan at wakasan na ang rehimeng DoDirty

- gregbituinjr.

* ang tula ay nilikha at binasa ng makata sa rali ng grupong IDefend sa harap ng tanggapan ng National Housing Authority (NHA), hapon ng Disyembre 10, 2019, Pandaigdigang Araw ng Karapatang Pantao

Human Rights Walk sa ikaapat na pagkakataon

Human Rights Walk sa ikaapat na pagkakataon

Upang itaguyod ang karapatan natin ngayon

Muli ay naglakad pagkat ito ang aming tugon

At layon upang ilantad ang laksang kabulukan

Ng sistemang tokhang na mithiin lang ay patayan.

Rinig mo rin ba ang hikbi't daing ng namatayan

Itong paglalakad mula C.H.R. hanggang Mendiola'y

Ginagawang sadya laban sa bulok na sistema

Humahakbang na para sa panlipunang hustisya!

Titiyakin nating sa tokhang ay may mananagot

Susulong tayo upang karahasan ay malagot

Walang iwanan hangga't hustisya'y di pa maabot!

Ating ipagpatuloy ang taunang Human Rights Walk

Lalo't nais nating tokhang at tiwali'y ilugmok

Kumilos tayo at ibagsak ang sistemang bulok!

- gregbituinjr.

* ang tula ay nilikha at binasa ng makata sa rali ng BMP-SANLAKAS-PLM, umaga sa tulay ng Mendiola sa Maynila, Disyembre 10, 2019, Pandaigdigang Araw ng Karapatang Pantao
* Nalathala sa publikasyong Taliba ng Maralita, ang opisyal na pahayagan ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Disyembre 1-15, 2019, p. 20

Buwis-buhay sa trabaho

kinunan ko ng larawan ang isang manggagawa
siya'y nagtatrabaho ngunit peligrosong lubha
nasa tuktok ng gusaling sadyang nakalulula
malapit kay kamatayang tila di alintana

isang bahagi ng gusali'y pinipinturahan
at buwis-buhay ang gawaing kinakailangan
malakas ang loob sa trabahong dapat gampanan
mabuti't di siya nahulog sa kinalalagyan

sa pagka-stuntman kaya, obrero ba'y sinanay?
na gagawin ang trabaho kahit na buwis-buhay?
di na ba naisip na isang paa'y nasa hukay?
na sakaling magka-aksidente siya'y mamatay?

mataas yaong gusali kung iyong tatanawin
na dapat mong pag-ingatan kung iyong aakyatin
sa tayog ng gusali't init ng araw gagawin
trabaho'y ginawa para sa munting sasahurin

nawa sa baywang ay may tali siyang nakabigkis
na makasasagip sakaling sakuna'y gumahis
mabuhay ang obrerong buhay na'y ibinubuwis
kahit na sa kakarampot na sweldo'y nagtitiis

- gregbituinjr.

Huwag hayaang mangibabaw ang pamahiin

sariling kultura nila'y dapat nating igalang
habang nakikita natin alin ang mas matimbang:
ang pamahiin ng matatandang sa masa'y hadlang
o batayang agham ang ating isaalang-alang

dahil lumaki sila sa mundo ng pamahiin
iba ang kinalakihan nila't alituntunin
sa ganoong aspeto'y dapat silang respetuhin
ngunit paniwala nila'y huwag nating gayahin

pamahiin ba nila'y paniwalang di maparam
sapagkat di maipaliwanag ang agam-agam
pamahiin ba'y dahil sa takot o pakiramdam
o pamahiin ay walang paliwanag ng agham

pamahiin ba'y mula sa mga sariling kutob
na dahil walang mga paliwanag na marubdob
ay gumawa ng kuro-kuro't tinanggap ng loob
kaya sa katanghalian ay dilim ang sumaklob

tayong nakakakita'y dapat nagsusuri naman
upang makuro ang takbo ng kanilang isipan
tayong nakakakita'y may sariling panuntunan:
kongkretong pagsusuri sa kongkretong kalagayan

sa kanilang daigdig ay huwag tayong pumasok
at baka aswang at manananggal ang yumukayok
sa pamahiin nila'y huwag tayong palulugmok
kundi ibagsak natin ang sistema nilang bulok

- gregbituinjr.

Pagyakap sa simpleng pamumuhay

kabataang tibak pa lang ako'y sumumpang tunay
sa pagyakap sa prinsipyo ng simpleng pamumuhay
hindi magpayaman, hindi magpahinga-hingalay
pagkat buhay ay sa pakikibaka na inalay

ako'y tibak na lipunang makatao'y pangarap
nakikibaka upang masa ginhawa'y malasap
pagkat tulad ko'y Katipunerong yakap ang hirap
walang panahon upang sa buhay ay magpasarap

nagsisikap itayo ang lipunang makatao
habang binabaka ang salot na kapitalismo
isinasabuhay ang Marxismo at Leninismo
pati diwa ng Kartilya'y itinataguyod ko

simpleng pamumuhay ang niyakap ko bilang tibak
ito ang panuntunan ng prinsipyo't tinatahak
handa pa rin sa pagkilos, gumapang man sa lusak
hanggang ang sistemang bulok ay ating maibagsak

- gregbituinjr.

Tinitingala ko ang kalangitang walang malay

tinitingala ko ang kalangitang walang malay
ngunit kung pakatitigan mo'y sakbibi ng lumbay
diyata't hanggang ngayon ay di ako mapalagay
nasaan ang nawawala naming mahal sa buhay?
siya ba'y ipiniit o iwinala nang tunay?

sumasayaw ang ningas ng kandila sa kawalan
mamaya'y unti-unting mauupos sa karimlan
dama ko'y tikatik ng ambon at ambang pag-ulan
habang inaabangan ang hustisyang panlipunan
na ibubulwak ng nakaninong sinapupunan

nanoot ang poot sa kabulukan ng sistema
kumukurot sa puso ang inhustisya sa masa
kaya ito'y dapat baguhin, anang aktibista
ngunit kayraming winala nang sila'y nakibaka
para sa mga nangawala'y panlipunang hustisya

nawa'y mabago na ang sistemang tadtad ng bulok
nawa'y mawala na ang mga tiwali at bugok
nawa'y uring manggagawa ang malagay sa tuktok
nawa'y matinong lipunan na'y ating mailuklok
nawa'y makita na silang sa dilim inilugmok

- gregbituinjr.

Kumikilos tayo, hindi para sa pera

kumikilos tayo, hindi para sa pera
kundi para sa pagbabago ng sistema
para makamit ang panlipunang hustisya
at upang paglingkuran ang uri't ang masa

kumikilos tayo upang magkapitbisig
ang uring manggagawang ating kapanalig
babakahin natin ang sanhi ng ligalig
at ang mapagsamantala'y ating mausig

kumikilos tayo, hindi para sa sweldo
gayong hindi naman tayo swelduhan dito
kumikilos tayo para sa pagbabago
walang sahod kundi talagang boluntaryo

ang pagkilos ay dahil sa prinsipyong taglay
lalo na't niyakap ay simulaing tunay
pagbabago ng lipunan ang aming pakay
upang kamtin ang ginhawa't magandang buhay

- gregbituinjr.

Katarungan ba'y saang balon natin masasalok?

tagtuyot na ba sa hustisya ang ating lipunan

kaya di umaambon ng hustisyang panlipunan

hahayaang bang humalakhak ang may kasalanan?

at tatawa-tawa lang sa kanilang kalayaan

ang konsepto ba ng hustisya'y ating naaarok?

tingin ba natin sa krimen nila'y pawang pagsubok"

sa tagtuyot na katarungan ba'y may malalagok?

katarungan ba'y saang balon natin masasalok?

maraming biktima ng walang proseso, pinaslang

di man lang nilitis kung ang mga bituka'y halang

di man lang pinatunayan kung may mga paratang

sinong mga salarin, sinong mga salanggapang

kung may mapag-iigibang balon o posonegro

tiyak maraming biktima ang nakapila rito

tiyak maraming salarin ang makakalaboso

ngunit nahan ang balon ng hustisya sa bayan ko

- gregbituinjr.

* Nalathala sa publikasyong Taliba ng Maralita, ang opisyal na pahayagan ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Disyembre 1-15, 2019, p. 20

Igalang ang paniniwala nila, ngunit huwag paniwalaan

may paniniwala silang dapat nating igalang
igalang lang natin ngunit di paniniwalaan
pagkat tayo'y tibak na may sariling panuntunan:
kongkretong pagsusuri sa kongkretong kalagayan

igalang natin ang pamahiin ng matatanda
igalang natin ngunit huwag tayong maniwala
sa pagsusuri't agham tayo dapat mabihasa
aba'y wala na tayo sa panahong makaluma

bawal magwalis sa gabi't aalis daw ang swerte
katumbas pala ng iyong swerte'y ang mga dumi
pusang itim daw ay malas, huwag kang magpagabi
ang mga ita't baluga ba'y malas din sa tabi

materyalismo diyalektika'y ating prinsipyo
kung may mga batayan lang maniniwala tayo
pamahiin na'y di uso sa lipunang moderno
metapisika'y kaagapay ng kapitalismo

kaya dapat tayong magsuri, magsuri, magsuri
kung nais nating ang uring manggagawa'y magwagi
dapat tayong magwagi sa tunggalian ng uri
at ating ibagsak ang elitistang paghahari

- gregbituinjr.

Ang Pinduteros Award mula sa HRonline.ph

Pinduteros Award, ito'y mabunying gantimpala

Isang pagkilalang may maganda kang nagagawa

Nababasa ng mamamayan ang iyong inakda

Dahil karapatan ay ipinagtanggol mong kusa

Upang panlipunang hustisya'y makamit ng madla

Tunay na pagkilalang di dapat maisantabi

Edukasyon din ito para sa nakararami

Ramdam mo bang ang karapatan ng madla'y umigi

O karapata'y tinotokhang sa dilim ng gabi

Saksi ang award sa pakikibakang anong tindi

Ang Pinduteros Award, may prinsipyo't pakinabang

Walang anumang karapatang dapat tinotokhang

At walang sinumang tao ang dapat pinapaslang

Rimarim ng inhustisya'y dapat lamang maparam

Daan ang award upang karapatan ay igalang.

- gregbituinjr.

* nilikha ang tula sa ika-9 na Pinduteros Awards Night at binasa ng makata matapos siyang magawaran ng nasabing award sa kategoryang blogsite.

Pagtatasa

di raw naman makararating sa paroroonan
ang di raw marunong lumingon sa pinanggalingan
kaya pagtatasa sa nangyayari'y kailangan
tasahin anong nagaganap sa kasalukuyan
kongkretong pagsusuri sa kongkretong kalagayan

dapat itong gawin sa pang-araw-araw na buhay
habang nagpapahinga'y isabay ang pagninilay
bago mananghalian ay maghinaw ka ng kamay
minsan, dapat magsuri kahit nadarama'y lumbay
upang umalwan ang loob at isipan nang sabay

ano ang mga isyu't problemang kinakaharap?
balakid na ba iyan sa mga pinapangarap?
paano pakikitunguhan ang mga kausap?
kung sila sa tingin mo'y pawang mga mapagpanggap?
baka tugon sa isyu't problema'y aandap-andap?

walang mahirap na pagtatasa kung magtatasa
pagkat may kalutasan ang bawat isyu't problema
huwag maging maligalig sa pag-aanalisa
batid mo kung saan ka nagmula't saan pupunta
kaya anumang sulirani'y iyong makakaya

- gregbituinjr.