Sabado, Enero 30, 2021

Bahay na imburnal?

Bahay na imburnal?

ganito ba ang buhay
ng mga walang bahay?
ngiti ba nila'y tunay?
o sila'y tila patay?

sila ba'y mamamayan
pa ba ng ating bayan?
bakit di matulungan
nitong pamahalaan?

iyan ba'y tahanan na?
iyan ba'y bahay nila?
anong kanilang dama?
nakangiting may dusa?

may sanggol na sinilang
may batang murang gulang
doon na ba nanahan
nang may masilungan lang

di ba kayo naawa
at wala ring magawa
sila ba’y isinumpa’t
ang dangal na’y nawala?

sa pang-imburnal yaon
gagamitin paglaon
pag napalayas doon
saan na paroroon?

* kuha ang litrato mula sa internet

* Unang nalathala sa Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng pambansang organisasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Enero 16-31, pahina 20.

Biyernes, Enero 29, 2021

Ang panawagan ng ZOTO

Ang panawagan ng ZOTO

napakalalim subalit prinsipyado ang pakay
na ipaglaban ang karapatan, tayo'y magsikhay
tungo sa makatao at abot-kayang pabahay
panawagan ng ZOTO na mula sa puso'y tunay

nagtipon-tipon sila roong pinag-uusapan
ang mga hakbangin upang asam nila'y makamtan
kolektibong pagkilos, kolektibong talakayan
upang ito'y ipaglaban at mapagtagumpayan

mabuhay ang ZOTO - Zone One Tondo Organization
sa inaadhika nila't dakilang nilalayon
hindi lang iyan islogan kundi prinsipyo't misyon
na isasabuhay nati't tutuparin paglaon

pagpupugay sa lahat ng mga nakikibaka
upang kamtin ang pangarap na pabahay sa masa

- gregoriovbituinjr.

* litratong kuha ng makatang gala sa dinaluhang asembliya sa Bantayog ng mga Bayani, 12.07.2020

* Unang nalathala sa Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng pambansang organisasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Enero 16-31, pahina 20.

Huwebes, Enero 28, 2021

Soneto sa kalendaryo

walang anumang ginagamit akong kalendaryo
kundi tanging kalendaryong mayroon sa selpon ko
walang kalendaryong nakasabit sa dingding dito
walang natanggap at di rin ako bumili nito

kaya sa dilaw na papel ay isinulat na lang
ang petsa sa kalendaryo sakaling kailangan
kinabit sa dingding, petsa'y agad nang matitingnan
halimbawa'y nasa pulong o nagpaplano pa lang

anong araw tumama ang katorse ng Pebrero?
Lunes ba? Martes ba? Huwebes? Sabado? o Linggo?
kalendaryo'y ginawa lang, may gamit kasi rito
may papel, pentel pen, ayos, diskartehan lang ito

makakatulong ito sa iba, di man maganda
mahalaga'y may impormasyon sa araw at petsa

- gregoriovbituinjr.

Miyerkules, Enero 27, 2021

Sa pasilyo

SA PASILYO

naroroon sa pasilyo ang mga agam-agam
na di madalumat sa pagdatal ng siyam-siyam
lumbay ang kaakibat na animo'y di maparam
subalit nag-iisa man ay walang dinaramdam

dumadalaw ang mutya sa pagsapit ng kadimlan
musa ng panitik na nasa aking panagimpan
kaulayaw ko't tinitipa ang napag-usapan
ngunit siya'y nawawala na kinaumagahan

sa umaga'y lalampasuhin ang pasilyong iyon
na kahit sa pag-iisa'y masayang naroroon
habang nasa isip paano gampanan ang misyon
upang kamtin ng bayan ang dakilang nilalayon

ang pasilyo man ay pugad ng mga agam-agam
pag musa'y dumatal, lumbay ay agad napaparam

- gregoriovbituinjr.

Martes, Enero 26, 2021

Mag-yosibrick at upos ay hanapan ng solusyon

MAG-YOSIBRICK AT UPOS AY HANAPAN NG SOLUSYON

Master, sa titisan ilagay ang titis at upos
halimbawang sinigarilyo'y tuluyan nang naubos
sana'y maging malusog ka pa't hindi kinakapos
ng hininga kahit sunog baga ka pa't hikahos

maging disiplinado sa upos mong tinatapon
huwag ikalat at pitikin lang kung saan ayon
upang sa laot di isda ang dito'y makalulon
mag-yosibrik tayo't baka makatulong paglaon

paggawa ng yosibrik ay upang ipropaganda
na dapat gawing produkto ang sa upos ay hibla
kumausap ng imbentor kung ating makakaya
o kaya'y siyentipiko, bakasakali baga

kaya nga upos ng yosi'y huwag basta itapon
baka paglaon ay may makagawa ng imbensyon
mula sa hibla ng yosi, mayari ay sinturon
o kaya'y bag, sapatos, tsinelas, ito ang layon

hindi ba't nagagawang barong ang hibla ng pinya
nagagawa namang lubid ang hibla ng abaka
sa hibla ng upos ng yosi'y may magagawa pa
aralin natin ito bakasakaling magbunga

ikaw, sa problema ng upos, anong iyong tugon?
tara, tulong-tulong tayong gumawa ng solusyon
lutasin na ang basurang upos at titis ngayon
at kung anuman ang iyong mungkahi'y turan iyon

- tula't litrato ni gregoriovbituinjr.

Lunes, Enero 25, 2021

Ngayong Zero Waste Month, mag-ekobrik at mag-yosibrik

matinding panawagang huwag magpatumpik-tumpik
pagkat dagat at tao'y nalulunod na sa plastik
dahil din sa pandemya'y nagkalat na rin ang plastik
ngayong Zero Waste Month, mag-ekobrik at mag-yosibrik

halina't para sa kalikasan tayo'y lumahok
plastik ay gupitin ng maliliit at ipasok
doon sa loob ng boteng plastik ating isuksok
mga plastik naman ay basurang di nabubulok

hanggang maging tila brick na di madurog sa tigas
at gawin din natin ang yosibrik baka malutas
iyang problema ng upos na ating namamalas
na lulutang-lutang sa dagat, sadyang alingasngas

ngayong Zero Waste Month, lumahok tayo't magsikilos
sagipin ang bayan sa basurang plastik at upos
sa usaping ito'y may magagawa tayong lubos
sa kayraming basura'y halina't makipagtuos

- gregoriovbituinjr.
01.25.2021

* Ang buwan ng Enero ay Zero Waste Month. Idineklara ito sa pamamagitan ng Proclamation No. 760 ni dating Pangulong Benigno Aquino III noong 2014.

Ang paggawa ng yosibrik

nag-ipon muna ako ng delatang walang laman
saka ginawang ashtray, sa Tagalog ay titisan
upang mga upos at titis ay may paglalagyan
na noong una nga'y labis kong pinandidirihan

ngunit dapat may gawin sa mga upos ng yosi
pagkat sa laot naglulutangan itong kayrami
ang madla'y walang magawa sa basurang sakbibi
na nilalamon ng mga isda't di mapakali

tulad ng ekobrik ay naisip kong mag-yosibrik
kung ekobrik ay pagsiksik ng ginupit na plastik
sa yosibrik naman, pulos upos ang sinisiksik
gamit ang glab at sipit sinuot sa boteng plastik

anong dahilan? bakasakaling may paggamitan
ang hibla ng upos, baka may imbensyong anuman
upang magamit din ang hibla't maging kagamitan
halimbawa'y bag, sinturon, o anumang lagayan

ipapakita kong maraming nagawang yosibrik
upang makumbinsi ang syentipikong magsaliksik
upang upos ay di na maging basurang sumiksik
sa laot, sa lansangan, sa basurahan nga'y hitik

ngayong Enero, Zero Waste Month, tayo na'y lumikha
nitong yosibrik bilang tugon sa problemang sadya
huwag nating gawing basurahan ang ating bansa
iyan ang aking panawagan, kaya ba? sige nga!

- gregoriovbituinjr.
01.25.2021

* Ang buwan ng Enero ay Zero Waste Month. Idineklara ito sa pamamagitan ng Proclamation No. 760 ni dating Pangulong Benigno Aquino III noong 2014.

Nasaan si misis?

tanong nila, nasaan si misis, kasama mo ba?
oo, tanging nasabi ko, lagi siyang kasama
at nagtanong uli sila, e, nasaan nga siya?
narito, narito sa puso ko ang aking sinta
di lang siya nasa puso ko, ang puso ko'y siya

- gregoriovbituinjr.

Libay

ikaw lang ang aking libay ng buong kalupaan
kung saan labis kong minamahal at hinangaan
dahil sa busilak na puso't angking kabutihan
at tigib na kagandahan pag iyong nakagisnan

-gregoriovbituinjr.

* libay - babaeng usa, mula sa UP Diksiyonaryong Filipino, pahina 693

Linggo, Enero 24, 2021

Abo sa lupa laban sa salot

nakatulong ang payong lagyan ng abo ang lupa
upang mapigilan ang dahilan ng pagkasira
ng mga dahon ng kamatis na sadyang nawala
may maliliit na susô raw sa lupa'y gumawa

mabuting may tirang abo ng yosi sa titisan
at siya kong inilagay sa lupang aking tinamnan
ng kamatis at napansin kong ito'y napigilan
sana salot na yaon ay mawala nang tuluyan

kinakain ng kulisap ang dahon, akala ko
kaya tanim ay inilayo ng may limang metro
dingding ang pagitan, sadyang inilayo ng pwesto
at humingi rin ng payo sa facebook dahil dito

ngayong may pandemya'y natuto na akong magtanim
upang mawala ang alinlangan sa ambang lagim
buti't tanim kong sili'y di nagalaw ng rimarim
na salot sa lupang dahilan nitong paninimdim

salamat sa mga magsasakang nagpayo niyon
sa facebook, kamatis ko sana'y magbunga paglaon
salamat na rin sa nagyoyosi't nagkasolusyon,
bukod sa proyektong yosibrick ay may bagong misyon

- gregoriovbituinjr.

Paghuhugas ng pinggan sa umaga

paghuhugas ng pinggan, kutsara, tinidor, baso't
iba pa tuwing umaga'y akin nang ehersisyo
pagkat sa umaga malakas ang tulo sa gripo
lalo't sa gabi'y antok na't wala pang tulo ito

paghuhugas nito'y panahon din ng pagninilay
naiisip ang samutsaring paksang makukulay
pulitika, matematika, karaniwang bagay
at pag-alagata sa awit ng pagsintang tunay

habang nagsasabon, mga isyu ng maralita
habang nagbabanlaw, balita't usaping paggawa
habang nagsasalansan, kababaihan at bata
habang nagpupunas, isyu't karapatan ng madla

ang daigdig ay tingnan sa paraang positibo
nakatingala man sa langit o nasa lababo
may pandemya man, tuloy ang laban, tuloy ang bisyo
kong pagkatha ng buhay, tula, sanaysay, at kwento

magandang ehersisyo ang paghuhugas ng pinggan
lalo't kayraming nagkakarambola sa isipan
samutsaring ligaya, libog, agam, alinlangan
paraan din ito ng pagtanggal ng alinsangan

- gregoriovbituinjr.

Sabado, Enero 23, 2021

Isuot nang tama ang face mask

nag-selfie ako sa nadaanan kong karatula,
na "Wag Kang Pasaway!" na ang pinta pa'y pulang-pula
at "Isuot nang tama ang iyong mask!" ang sabi pa
pagkat bilin nilang ito sa masa'y mahalaga

nitong panahon ng pandemya'y may banta sa ating
kalusugan kaya dapat na mag-social distancing
face mask at face shield nati'y suutin ang tanging hiling
ito'y paggalang na rin sa iba, sa kapwa natin

tiyaking may alkohol kang dala't laging maghinaw
ng kamay upang kalusugan nati'y di mamanglaw
kaydaling sundin, mag-face mask ka, huwag kang pasaway
igalang ang ating kapwa't kayrami nang namatay

kung di ka man naniniwala sa coronavirus
huwag kaming idamay sa paniwala mong lubos
"Wag kang pasaway!" kahit sumama ka lang sa agos
huwag pasaway pagkat magkasakit ay magastos

- gregoriovbituinjr.

Miyerkules, Enero 20, 2021

Ako'y makikiisa kung may Diliman Commune Part Two

Ako'y makikiisa kung may Diliman Commune Part Two
Upang maging bahagi ng bagong kasaysayang ito
Upang labanan ang anumang ligalig at pasismo
Lalo't ako'y aktibista mula paa hanggang ulo

Hindi ako naging estudyante ng U.P, ah, hindi
Ngunit ang tulad ko'y kaytagal ding doon namalagi
Pag may paseminar ang Sanlakas, BMP't kauri
Pag may pagtitipon ang Laban ng Masa'y kabahagi

At sa paseroksan doon, mga libro ko'y ginawa
Doon nagpraktis ang Climate Walk bago mangibang bansa
Kaya bahagi ang U.P. ng pagkatao ko't diwa
Pag ito'y sinaling, sa bagong Komyun kaisang diwa

- gregoriovbituinjr.
01.20.2021

Matapos mabasa ang mga balita sa kawing na:

Huwebes, Enero 14, 2021

Tanagà laban sa pagsasamantala

TANAGA LABAN SA PAGSASAMANTALA

1
aping-api ang dukha
at uring manggagawa
inapi ng kuhila
pagkat mayamang sadya

2
ano bang dapat gawin
upang ito’y tapusin
bayan muna’y suriin
lipunan ay aralin

3
umano sanhi nito’y
pag-aaring pribado
pagkat mayroon nito’y
siyang haring totoo

4
pribadong pag-aari
ay di kapuri-puri
kung ito yaong sanhi
ng dusa sa kalahi

5
napagsamantalahan
ang mga walang yaman
at naghahari naman
yaong tuso’t gahaman

6
ipunang sosyalista’y
pangarap sa tuwina 
obrero, magkaisa
baguhin ang sistema

* Unang nalathala sa Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng pambansang organisasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Enero 1-15, pahina 20.

Miyerkules, Enero 13, 2021

Huwag mahirati sa facebook

HUWAG MAHIRATI SA FACEBOOK

huwag kang mahirating sa facebook nakikibaka
nanunuligsa ng mali gamit ang social media
bagamat walang mali rito pagkat may pandemya
mabuting sa masa'y harapan ding makipagkita

tama lamang na social media'y imaksimisa mo
lalo't may protokol upang di mahawa ang tao
ngunit kung ito lang, nasisikmura mo ba ito?
iba pa rin pag ang masa'y kaharap na totoo

gamitin ang facebook upang balita'y maihatid
gamitin ang social media kung may ipababatid
gamitin ang teknolohiya't labanan ang ganid
at mapagsamantala sa ating uri't kapatid

huwag kang mahirating sa facebook lang kumikilos
mabuting tingnan mo ang buhay na kalunos-lunos
at kausaping personal ang maralita't kapos
at palakasin ang loob nilang mga hikahos

- gregoriovbituinjr.

* Unang nalathala sa Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng pambansang organisasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Enero 1-15, 2021, pahina 20.

Martes, Enero 12, 2021

Puspusang pakikibaka

ayokong dumako sa sentro ng katiwalian
lalo na’y nakakasira ng ating katauhan
na winawalis lang yaong salapi sa hangganan
hinihigaan ang perang galing sa kabang bayan

naroroon lang ako, nakikibakang totoo
kasama ang mga dukha’t laksa-laksang obrero
upang itayo ang isang lipunang makatao’t
yugyugin ang mapagsamantalang kapitalismo

puspusang paglilingkod, puspusang pakikibaka
nangangarap ng pagbabago kasama ng masa
kolektibong kumikilos, walang idolong isa
wala ring manunubos na inaasahan nila

pagkat nasa kamay ng uring manggagawa’t masa
ang pinapangarap nating panlipunang hustisya
tuloy ang laban, patuloy tayong mag-organisa
hangga’t tunay na lipunang makatao’y kamtin na

- gregoriovbituinjr.

* Unang nalathala sa Taliba ng Maralita, ang opisyal na publikasyon ng pambansang organisasyon ng Kongreso ng Pagkakaisa ng Maralitang Lungsod (KPML), isyu ng Enero 1-15, 2021, pahina 20.

Biyernes, Enero 8, 2021

Ang proyektong yosibrick

Ang proyektong yosibrick

iniipon ko ang mga upos ng sigarilyo
pagkat isa sa naglipanang basura sa mundo
gagawing parang ekobrick, yosibrick ang tawag ko
tinitipon bakasakaling may magawa rito

di lang ito pagsiksik ng upos sa boteng plastik
kundi mabatid sa basurang ito'y may umimik
may magagawa ba sa upos na nagsusumiksik
sa kanal, lansangan, sa laot nga'y basurang hitik

di ako nagyoyosi, ito'y akin lang tinipon
upang gawing yosibrick habang hanap ay solusyon
sa hibla nito'y baka may magawa pang imbensyon
baka mayari'y bag, sapatos, pitaka, sinturon

ang upos ng yosi'y binubuo ng mga hibla
nagagawang lubid ang mga hibla ng abaka
at nagagawang barong ang mga hibla ng pinya
sa hibla naman ng upos baka may magawa pa

panimula pa lang itong yosibrick na nabanggit
baka may maimbentong hibla nito'y magagamit
na sana'y may magawa pa ritong sulit na sulit
para sa kalikasan, ito ang munti kong hirit

- gregoriovbituinjr.

Huwebes, Enero 7, 2021

Gamit na mantika'y huwag itapon sa lababo

Gamit na mantika'y huwag itapon sa lababo

isang alalahanin yaong sadyang sumambulat
pagkat tayo ang tinamaan sa isiniwalat
ng ulat na kapaligiran nati'y nawawarat
dahil sa ating kagagawang di pala marapat

mga gamit na mantika'y huwag basta itapon
sa lababo, saan ba natin ibubuhos iyon?
itong sabi sa ulat, ano bang kanilang layon?
magsuring mabuti't anong ating maitutulong?

mantika'y maaaring dumaloy sa sapa't ilog
o sa karagatan o sa katubigang kanugnog
papatay sa mga isda, tanim ay malalamog
apektado pa'y ibang nilalang na madudurog

sasakalin ng gamit na mantika ang nilalang
pupuluputan ng sebo ang kanilang katawan
nakababahalang ulat na dapat lang malaman
nang ito'y malapatan ng angkop na kalutasan

- gregoriovbituinjr.

* ang ulat at litrato'y mula sa fb page ng kumpanyang RMC Oil Ecosolutions

Miyerkules, Enero 6, 2021

Mga tiket ng bus

Mga tiket ng bus

basura na ba sila matapos bumaba ng bus
na mahalagang papel sa paglalakbay mong lubos
na naipon ko pala sa bag patunay ng gastos
sa kabila ng tag-araw at pagdatal na unos

maliit mang papel yaong minsan nasusulatan
ng mga salitang dumaplis na napagnilayan
ng taludtod na di dapat mawaglit sa isipan
ng saknong na hangad ay pagbabago ng lipunan

mga tiket ng bus na saksi sa maraming kwento
at karanasan habang ako'y paroo't parito
mga kwentong kung tipunin ay maisasalibro
upang maipabasa sa mga anak at apo

mga tiket bang ito'y dapat ko nang ibasura
pagkat basura na lang sa bag ko't wala nang kwenta
serbisyo sa paglalakbay nga'y iyon ang halaga
subalit dahil nagamit na'y dapat itapon na

- gregoriovbituinjr.

Sa kaarawan ng aking kabiyak

 

 Sa kaarawan ng aking kabiyak

Liberty ang pangalan na kaytagal kong hinanap
Hanggang makadaupang palad ang paglayang hagilap
Liberty, Freedom, Paglaya, Kasarinlang pangarap
Nasa'y pagbabago ng lipunang walang nagpapanggap

Sa kaarawan mo, O, Liberty kong sinisinta
Nananahan ka na sa aking puso't laging kasama
Bawat igkas niring panitik ay ikaw ang musa
Ikaw ang diwata sa balintataw ko't humalina

Sa panahon man ng pandemya't maraming kawalan
Nawa'y lagi kang malusog at malakas ang katawan
Bating mula sa puso'y "Maligayang kaarawan!"
At gaya ng sabi nila, "Have many more birthdays to come!"

- gregoriovbituinjr
01.06.2020

Biyernes, Enero 1, 2021

Di dapat antas-dalo lang

DI DAPAT ANTAS-DALO LANG

dapat kumilos tungong pagbabagong panlipunan
ang ating napapasama sa rali sa lansangan
di dapat antas-dalo ang kanilang kahinatnan
ito'y napagtanto ko sa maraming karanasan

dapat mapakilos silang nagkakaisang diwa
nagkakaisang puso, tindig, dangal, at adhika
pinag-alab ang apoy sa damdaming di humupa
upang palitan na ang sistemang kasumpa-sumpa

di dapat hanggang antas-dalo lang ang mapakilos
kundi unti-unting mamulat bakit may hikahos
sasama sa rali, kakabig dahil kinakapos
pag ganyan ang nangyari'y wala tayong matatapos

kung antas-dalo lang, di nauunawa ang layon
dahil walang magawa't nakatunganga maghapon
dama mo ba'y bigo sa pag-oorganisang iyon?
humayo't maging masigasig sa inyong natipon

- gregoriovbituinjr.
01.01.2021

Pinyuyir Tuol

PINYUYIR TUOL
(an acrostic poem)

Pagbati po sa inyo ng Manigong Bagong Taon
Ito'y mula sa puso't diwang hindi makakahon
Nais kong pasalamatan ang bawat isa ngayon
Yamang naging bahagi kayo ng buhay ko't layon
Uugitin natin ang magandang kinabukasan
Yaring buhay na'y aking inalay para sa bayan
Itatayo ang pinapangarap nating lipunan
Rinig mo iyon sa pintig ng puso ko't isipan
Tutulan bawat pang-aapi't pagsasamantala
Upang makataong lipunan ay maitatag pa
O, Manigong Bagong Taon muli't bagong pag-asa
Lalo't naririto pang malakas at humihinga
- gregoriovbituinjr.
01.01.2021