Climate Walk 2014

CLIMATE WALK 2014

ni Gregorio V. Bituin Jr.

I

Climate Walk 2014

anang bise-alkaldeng

si Diego Rivera 

anong sarap pakinggan 

sadyang di matatapos 

ang paglalakad

hangga't dapat ihiyaw:

"Climate Justice Now!"

magpatuloy tayo 

sa susunod na taon 

at susunod pang mga taon

hanggang kamtin 

ang hustisyang pangklima 

at panibagong pag-asa

Climate Walk 2015

ay paghandaan na!

II

Climate Walk ay adhikang sa kalikasan ay taos

ito'y seryosong simulaing di pa matatapos

pagkat kaytindi pa ng nagbabagong klima't unos

kailangang magpatuloy upang ating malubos 

ang Climate Justice na panawagang di malalaos

- sa ikalawang palapag ng Bulwagang Lungsod ng Calbayog, Oktubre 31, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Sa mga guro't estudyanteng mainit na sumalubong sa Climate Walk

SA MGA GURO'T ESTUDYANTENG MAINIT NA SUMALUBONG SA CLIMATE WALK 

ni Gregorio V. Bituin Jr.

15 pantig bawat taludtod

mainit na pagtanggap ninyo'y aming nasaksihan

lumabas ng paaralan, humilera sa daan 

ang iba'y may saliw pang tambol at nagtutugtugan

kaygandang ngiti ng mga bata't naghihiyawan

"Welcome, Climate Walkers!" ang sigaw, kaysarap pakinggan 

may mga bond paper at kartolinang sinulatan

"Climate Justice Now!", "Welcome, Climate Walk!", mga islogan

ipinakita'y tunay na kaygandang kaasalan

sa mga bata'y tinuturo ang kahalagahan

ng maayos na kapaligiran at kalikasan

bata pa'y binuksan na ang kanilang kaisipan

na nagbabagong klima'y di natin maiiwasan

di dapat tapunan ng basura ang karagatan

tubig at hanging malinis ay ating kailangan

na kung kikilos lang ang lahat, pati kabataan

at nagkaisa sa paghahanap ng kalutasan

ang daigdig nati'y magiging magandang tahanan

ngunit di kabataan lang ang pag-asa ng bayan

problema'y di dapat ipasa lang sa kabataan

pati guro'y kumilos, lalo na ang taumbayan

guro't estudyante'y aming pinasasamatan

ang inyong pagtanggap ay di namin malilimutan

- Diocesan Pastoral Center, Lungsod ng Calbayog, Oktubre 31, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Pagsusunog ng bandila sa lungsod ng Calbayog

PAGSUSUNOG NG BANDILA SA LUNGSOD NG CALBAYOG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

bago makapulong ang alkalde ng lungsod
aming nasaksihan ang ritwal ng pagsunog
ng mga lumang bandilang tila naupos
ng kalumaan, tila bayaning nalugmok

dama mo, animo'y kawal kang namatayan
lumang bandila'y kay-ingat pinagpugayan
nagmartsa, sumaludo yaong kapulisan
hanggang watawat ay sinunog nang tuluyan

maingat na inilagay lahat ng abo
sa isang palayok, may bulaklak pa ito
kapara nito'y kremasyon ng isang tao
na sa huling sandali'y binigyang respeto

simbolo ng isang bansa yaong bandila
na habang buháy pa'y dapat kinakalinga
tatak ng pagkamamamayan, pagkabansa
sa mga kuhila'y ipaglalabang kusa

- sa harap ng Bulwagang Lungsod ng Calbayog
(Calbayog City Hall), Oktubre 31, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Sa mga guro't estudyante ng Baay Elementary School

SA MGA GURO'T ESTUDYANTE NG BAAY ELEMENTARY SCHOOL
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

salamat sa inyo, guro't estudyante ng Baay
kami'y mainit nyong tinanggap sa inyong barangay
nagtatambol, estudyante'y nagsasayawang tunay
kayganda ng pagsalubong na inyong ibinigay

isang boodle fight pa ang inihandog nyo sa amin
simbolo ng pagkakaisa natin sa layunin
na mensaheng hustisyang pangklima ang adhikain
na maihatid sa mundo't sa kababayan natin

- Oktubre 30, 2014, Brgy. Baay, Lungsod ng Calbayog. Dito kami pansamantalang tumuloy at natulog.

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Tulaan sa tubaan

TULAAN SA TUBAAN

ni Gregorio V. Bituin Jr.

11 pantig bawat taludtod

gabi, pahinga na sa Veriato 

inihanda'y tuba, nagkwento-kwento

di naman kami uminom ng todo 

inihanda ko'y tula, napakwento

sagutan kami ng makatang Waray 

sa pagtula ko, siya'y magsisiday

siday ay nakahahalinang tunay

pagkat kapwa makata ang katagay 

siday ang kanilang tawag sa tula

sari-sari ang kanyang mga paksa

habang patuloy kami sa pagtungga

ng dala nilang kaysarap na tuba

magandang karanasan sa Climate Walk

na may iba pang makatang kalahok

ika niya, climate change ay pagsubok 

na dapat pati makata'y tumutok

salamat sa makatang kaibigan 

sa ibinahagi mong kaisipan

salamat sa tulaan sa tubaan 

na sa gabi'y nagbigay kasiyahan

* siday - tula sa Waray

* salamat kay Kuya Hermie Sanchez ng Foundation for Philippine Environment 

- Veriato National High School, Brgy. Veriato, San Isidro, Northern Samar, Oktubre 29, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Salamat sa mga handog na awit ng mga tagabayan ng San Isidro, Northern Samar

SALAMAT SA MGA HANDOG NA AWIT NG MGA TAGABAYAN NG SAN ISIDRO, NORTHERN SAMAR
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

maraming salamat sa inihandog ninyong awit
nakatatanggal ng aming pagod at pangangawit
maraming salamat sa pagtanggap ninyong kay-init
sa puso't diwa namin, kayo'y di na mawawaglit

sa inyo, taga-San Isidro, kapitbisig tayo
patuloy kitang kumilos para sa pagbabago
sa ating pagtutulungan, may magagawa tayo
para sa kinabukasan ng mundo't kapwa tao

- Oktubre 29, 2014, tanghali, sa basketball court ng Poblacion, San Isidro, Northern Samar, kung saan nagkaroon dito ng munting programa

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Binagong klima

BINAGONG KLIMA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

Annex I countries ba ang nagbago ng klima
kung sila, aba'y dapat pagbayarin sila
pinuno nila ng usok ang atmospera
pinuno ng mga bansa'y nag-uusap ba

- umaga, sa pagsalubong ng LGU San Isidro, Northern Samar, sa boundary ng Victoria at San Isidro, Oktubre 29, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Nagbagong klima

NAGBAGONG KLIMA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

nagbago na ang klima ng ating daigdig
aba'y kumilos na, tayo'y magkapitbisig
danas na'y sala sa init, sala sa lamig
ang tao'y unti-unti nitong nilulupig
hihintayin pa ba nating kayraming bibig
ang tuluyang magutom, di dapat padaig
halina't pagkaisahin ang ating tinig
nang makasabay sa nagbabagong daigdig

- umaga, sa sandaling pahinga sa basketball gym sa Victoria, northern Samar, pagkalampas ng tulay na animo'y Quiapo Bridge, Oktubre 29, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Pinta sa dingding ng Allen National High School

PINTA SA DINGDING NG ALLEN NATIONAL HIGH SCHOOL
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

hustisyang pangklima ang mensahe ng pinta
sa dingding ng paaralan, at kakaiba
pagkat sa lahat ipinababatid nila
na kapaligiran ay napakahalaga

pintang paalala sa guro't estudyante
huwag hayaan ang kalikasang may silbi
sa bawat nilalang, pagkat ang pagsisisi
ay wala sa una pagkat lagi sa huli

pangalagaan ang dagat, isda, butanding
lahat ng may buhay sa karagatan natin
huwag hayaang dumuming lalo ang hangin
di dapat polusyon patuloy na langhapin

masdan, pagnilayan yaong pinta sa pader
bilin ito sa magiging mabuting lider
na ang kalikasan, di dapat minamarder
pagkat minamahal ito tulad ni Mother

* sa Allen National High School, Allen, Northern Samar, Oktubre 29, 2014

* Maraming salamat kay Kuya AG Saño na nanguna sa pagpipintang ito

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Sa mga mangingisda ng Mondragon na nasa Climate Walk

SA MGA MANGINGISDA NG MONDRAGON NA NASA CLIMATE WALK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

maraming salamat, kapatid, tayo'y nagkasama
sa Climate Walk na ang adhika'y hustisyang pangklima
ang nangyayari sa pangisdaan ay di kaiba
ito'y tiyak may ugnayan sa nagbabagong klima

ang inyong pakikiisa ay napakahalaga
magtulong tayo sa isyu ninyo't usaping klima
nawa pagkakaisang ito'y tuluyang magbunga
ng pag-asa para sa bayang maunlad, sagana

- Oktubre 28, 2014, sa Balicuatro College of Arts and Trades Multipurpose Gymnasium, Allen, Northern Samar. Ang mga mangingisda ay mula sa bayan ng Mondragon, Eastern Samar.

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Sa mga estudyante at guro ng Allen National High School

SA MGA ESTUDYANTE AT GURO NG ALLEN NATIONAL HIGH SCHOOL
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

mga guro at estudyante, pagbati sa inyo
alam kong saksi rin kayo sa klimang nagbabago
araw na araw, biglang uulan, biglang babagyo
bahay ay nangasira, sinalanta, dinelubyo

sadyang mahalaga ang papel ninyo, mga guro
ikalawang magulang, mahusay sa pagtuturo
matematika, pisika, pagtatanim ng puno
sadyang napakahalaga ng inyong turo't payo

sa inyo naman, mga estudyante't kabataan
nasa inyong kamay ang kinabukasan ng bayan
dinggin ang guro, edukasyon ay pahalagahan
lalo na ang pinaghirapan ng inyong magulang

sa nagbabagong klima, tayo'y di dapat magtiiis
bawasan ang usok, paligid ay dapat luminis
lupa, kabundukan, dagat, hangin, ilog at batis
sabay-sabay nating unawain ang climate justice

maraming salamat, estudyante't guro ng Allen
kayo po'y nakaukit na sa puso't diwa namin
halina't magkaisa sa layon at adhikain
para sa bukas ng nag-iisang daigdig natin

- Oktubre 28, 2014, sa Balicuatro College of Arts and Trades Multipurpose Gymnasium, Allen, Northern Samar

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Sa pagkikita ng mga magniniyog at Climate Walkers

SA PAGKIKITA NG MGA MAGNINIYOG AT CLIMATE WALKERS
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

sa pitumpu't isang magniniyog nanagmamartsa
kaming nasa Climate Walk sa inyo'y nakikiisa

nawa ating paglalakad ay tuluyang magbunga
at makamit natin ang inaasam na hustisya

sa bawat hakbang, sa bawat laban ay may pag-asa
huwag tumigil, magpatuloy sa pakikibaka

mahigpit na pagkakaisa'y sadyang mahalaga
para sa pagbabago sa bansa, mundo, sistema

- Oktubre 27, 2014, Kulod Farm, Allen, Northern Samar.

* Pitumpu't isang magsasaka ang naglalakad ng 71 araw mula Davao hanggang sa Malakanyang sa Maynila upang mapasakanila na ang P71B ng coco levy fund na naipanalo nila sa Korte Suprema. Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Sa mga kasapi ng Bugko Women's Association (BWA)

SA MGA KASAPI NG BUGKO WOMEN'S ASSOCIATION (BWA)
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

maraming salamat, kayo'y nakadaupang-palad
sa ilang araw, tayo'y sabay-sabay na lalakad
tayong sa bukangliwayway magkasamang uusad
pagkat nagkakaisa para sa hustisyang hangad

ang adhika ninyong dynamite fishing ay matigil
pati ang troller na sa yamangdagat ay hilahil
ay dinig namin, isisiwalat, di mapipigil
lalaban para sa katarungan, di pasusupil

isa, dalawa, tatlo, lakas ng kababaihan
apat, lima, anim, sabay-sabay tayong humakbang
pito, walo, siyam, lakad tayo hanggang Tacloban
at sama-samang hustisyang pangklima'y ipaglaban!

- Oktubre 28, 2014, sa Balicuatro College of Arts and Trades Multipurpose Gymnasium, Allen, Northern Samar. Ang mga kasapi ng BWA ay mula sa Brgy. Bugko, Mondragon, Eastern Samar

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Pagmumuni sa barko

PAGMUMUNI SA BARKO

ni Gregorio V. Bituin Jr.

15 pantig bawat taludtod

nakatitig sa laot nang umalis na ng Luzon

sa ilalim ng laot anong hiwaga mayroon

may pamayanan ba't anong nilalang ang naroon

ah, patuloy pa rin ang diwa sa paglilimayon

marahil, may hukbo-hukbo roon ng mandirigma

may kinalaman ba sila sa daluyong at sigwa

tao ba'y iginagalang nila't nauunawa

o may himagsik sila pagkat tao'y masasama

di ba't karapatan din naman nilang maghimagsik

bahay nila'y tinapunan ng laksa-laksang plastik

basura na ang laot, paano sila iimik

sigwa't daluyong ba'y paraan nila ng himagsik

sa kawalan, nakatitig pa rin sa karagatan

hanggang ang pagmumuni'y ginambala ng awitan

may bidyoke sa barko, kasama'y nagkakantahan

awit ay "Walk On" na mataman naming pinakinggan

- kinatha sa barko mula Matnog patungong Allen, sakay ng Penafrancia Shipping Lines, Oktubre 27, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Paglisan sa Luzon

PAGLISAN SA LUZON 

ni Gregorio V. Bituin Jr.

11 pantig bawat taludtod

"You are now leaving the island of Luzon"

sa arko ng Matnog naukit iyon

tarangkahan na iyon ng pantalan 

malapit lang sa aming tinuluyan 

sabik ang lahat marating ang Samar 

sabik nang marating ang bagong lugar

tawid-barko ang pupuntahan namin

daratal na rin sa bayan ng Allen

kayhaba pa ng aming lalakbayin

kaylayo pa ng aming lalakarin

"You are now leaving the island of Luzon"

You're now leaving the province of Sorsogon

but please, don't leave any footprints of carbon 

take care, continue fulfilling your mission

maglakad, mag-ambag sa mitigasyon

at isagawa rin ang adaptasyon

iwan munang sandali ang kahapon

upang salubungin ang bagong ngayon

- Matnog, Sorsogon, Oktubre 27, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Inspiradong mensahe ni Meyor Ubaldo ng Matnog

INSPIRADONG MENSAHE NI MEYOR UBALDO NG MATNOG

ni Gregorio V. Bituin Jr.

15 pantig bawat taludtod

hapon noon, mainit kaming tinanggap sa Matnog

kami'y sinalubong nilang tila artistang bantog

sa liwasang harap ng munisipyo nagprograma

kayraming tao, Climate Walkers ay pinakilala

nagsalita si Yeb, umawit din ng 'Tayo Tayo'

makahulugan ang mensahe ni Meyor Ubaldo

aniya, political career niya'y itataya

upang tiyaking kalikasan ay mapangalaga

at ang illegal fishing ay tuluyan nang matigil

lalo na ang dinamitang sa dagat kumikitil

ng mga isang maliit pa't ibang lamandagat

huhulihin ang mga mapanira't nagkakalat

mga tinuran niya'y nagbigay ng inspirasyon

at sa bawat naroroon, nagsilbi itong hamon

tiyak, binigyang-sigla nito ang nakararami

upang bawat isa'y tumulong, gawin ang mabuti

sa inyong mensahe, Meyor, maraming salamat po

asahan nyong dala namin ito sa aming puso

- Km 646, bayan ng Matnog, lalawigan ng Sorsogon, Oktubre 26, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Mga handog ng taumbayan sa Brgy. Pawa, Matnog, Sorsogon

MGA HANDOG NG TAUMBAYAN SA BRGY. PAWA, MATNOG, SORSOGON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

kaysarap maramdamang sa inyo'y may sumalubong
na taumbayang kanilang ani'y pinasalubong
rambutan, upo, sitaw, sari-saring bigay iyon
ng taumbayang may pagsintang pitak ng panahon

habang naglalakad, sila'y sumalubong sa amin
pinitak ng pagsinta't pag-asa'y inihandog man din
inalay katiting man ng pag-ibig nilang angkin
taos-pusong pasasalamat nama'y alay namin

mga inaning prutas nila't iba'tibang gulay
sa mga nasa Climate Walk ay taos-pusong alay
kasiyahan sa aming puso'y umapaw na tunay
karaniwang tao, magsasaka yaong nagbigay

- Oktubre 26, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Irosin laban sa geothermal

IROSIN LABAN SA GEOTHERMAL 

ni Gregorio V. Bituin Jr.

13 pantig bawat taludtod

ayaw nila sa enerhiyang geothermal 

pagkat lokasyon nila'y walang karagatan

ayaw nilang sirain na lang ng kemikal

yaong kanilang tubig at mga palayan

para sa kanila'y perwisyo't suliranin 

kaysa serbisyo sa mamamayan and dulot

pag nagkaplantang geothermal sa Irosin 

para sa kanila ito'y isang bamgungot

at malapit pa roon ang bulkang Bulusan

na sadyang mapanganib sakaling pumutok

sa dalawang kakaharapin, anong laban

ng taumbayan, dapat na silang lumahok 

sa pakikibaka, at huwag hahayaang 

maitayo ang banta sa buhay ng bayan

- Irosin, Sorsogon, Oktubre 25, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

"Ang Climate Walk ay lakad ng bawat Pilipino" - Comm. Yeb

"ANG CLIMATE WALK AY LAKAD NG BAWAT PILIPINO" - COMM. YEB

ni Gregorio V. Bituin Jr.

11 pantig bawat taludtod

nagpapatuloy pa rin ang Climate Walk

at sa adhikain ay nakatutok

patuloy ang pagdami ng kalahok

lahat ay nais marating ang rurok

walang isang organisasyon dito 

yaong magsasabing nanguna rito

di lang ito lakad namin o ninyo

ito'y lakad ng bawat Pilipino

- sa konsyerto, gabi, sa church compound, Irosin, Sorsogon, Oktubre 25, 2014

- Comm. Yeb = si Commissioner Naderev "Yeb" Saño ng Climate Change Commission ng Pilipinas, at punong negosyador ng Pilipinas sa United Nations

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Malinis pa ang batis sa Barangay Bolos

MALINIS PA ANG BATIS SA BARANGAY BOLOS
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

sa Barangay Bolos, kaylinaw pa ng batis
kaysarap maligo sa batis na kaylinis
kaya mga kasama'y di na nakatiis
at pinaliguan ang nangitim na kutis

sa Climate Walk, doon kami nananghalian
habang batis naman ay aking pinagmasdan
malinaw pa ang tubig, huwag pabayaan
ito'y tubig ng buhay nitong sambayanan

malinis pa ang ilog sa Barangay Bolos
tila puso't diwang sa pag-ibig ay taos
kaylinaw, makapananalamin kang lubos
at ang mga kasama sa ligaya'y lipos

tila ba dinadalisay ang ating tindig
at ang pagkakaisa nitong ating tinig
sa Climate Justice, patuloy magkapitbisig
at ang daigdig ay punuin ng pag-ibig

- sa Barangay Bolos, Irosin, Sorsogon, Oktubre 25, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Sa dapithapon ng mga pangarap

SA DAPITHAPON NG MGA PANGARAP
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

mapulang araw ang dapithapon sa Casiguran
sa Climate Walk ay tumigil upang iyon ay masdan
lumubog ang araw at lilitaw kinabukasan
tandang may pag-asa pa, dapithapon ma'y magdaan.

tunay ngang dumaratal ang takipsilim sa buhay
ngunit bawat takipsilim ay may bukangliwayway
sa pagdatal ng unos, may pag-asang aagapay
sa bawat bagyo, tao'y nagbabayanihang tunay

sa mga takipsilim ng danas, siphayo't hirap
sumasapit ang dapithapon ng mga pangarap
ngunit sa pagkakaisa natin at pagsisikap
adhikai't minimithi'y atin ding malalasap

- sa bayan ng Casiguran, Sorsogon, Oktubre 24, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Halaga ng magsasaka

HALAGA NG MAGSASAKA 

ni Gregorio V. Bituin Jr.

13 pantig bawat taludtod

sabi nila, araw-araw nating kasama

ang magsasaka, wala man sa ating tabi

pagkat kailangan natin ang tulad nila 

bawat araw, iba sa pulitikong bingi

ang doktor nga'y di natin laging kailangan 

maliban kung malimit tayong magkasakit

abogado'y ating kinakailangan lang 

pag sa anumang kaso tayo'y nadadawit

bawat araw kailangan ang magsasaka 

upang makakain, magpatuloy ang buhay

sa mundo, magsasaka'y napakahalaga 

kaya sila'y ating pangalagaang tunay

- sa pagdiriwang ng Kasanggayahan Festival 2014, kasama ang mga magsasaka, sa Sorsogon Provincial Gymnasium, Sorsogon, Sorsogon, Oktubre 23, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Sa mga Pharaoh Dancers ng Pilar, Sorsogon

SA MGA PHARAOH DANCERS NG PILAR, SORSOGON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

Isinalubong ninyo'y katutubong indak
Malumanay, masaya, sa puso'y may galak
Nagbigay-sigla sa mahabang paglalakad
Ng mga nasa Climate Walk na hinahangad
Ay pagkamulat ng nakararaming masa
Sa kinakaharap na nagbabagong klima
Nagsabit pa kayo ng kakaibang kwintas
Sa leeg ng Climate Walkers, ang saya'y bakas
Sa aming mukha, ligaya’y di madalumat
Tanging nasabi namin sa inyo’y salamat
Ang pag-indak ninyo sa puso'y nagpabilis
Inyong ngiti nga sa pagod nami'y nag-alis
Sa inyo, Pharaoh Dancers ng Pilar, Sorsogon
Maraming salamat sa bunying pagsalubong
Munting tulang ito nawa'y inyong mabatid
Pagkat sa Climate Walk, ligaya'y inyong hatid.

- sa aming pagdaan sa hangganan ng Albay at Sorsogon, Oktubre 23, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Personal at pulitikal ang isyu ng climate change

PERSONAL AT PULITIKAL ANG ISYU NG CLIMATE CHANGE
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

climate justice ay di lang krusadang personal
higit sa lahat, ito'y isyung pulitikal
kailangang may gawin ang mga nahalal
kailangang kumilos ang ating hinalal

personal dahil nais nating makatulong
kung paano malutas ang kayraming tanong
hinggil sa epekto ng unos at daluyong
na idinulot na problema'y patung-patong

ngunit pag hiwa-hiwalay tayo'y paano
climate change ay isang pulitikal na isyu
mag-usap na ang mga pinuno ng mundo
magkaisa sa solusyong para sa tao

dapat ang mga pinuno'y ating hamunin
kabutihan ng masa'y kanilang tungkulin
sanhi ng climate change, paano lulutasin
dulot ng climate change, paano pipigilin

ito'y di malulutas ng isa-isa lang
mayorya ng bayan ay dapat magtulungan
milyun-milyon kung di man bilyong mamamayan
ay magsama-sama para sa katarungan

at baka huli na ang lahat, lumalala
ating mundo'y unti-unti nang nasisira
kalutasan nito'y tayo rin ang gagawa
halina't kumilos upang tao'y may mapala

- sa Climate Change Academy, Bicol University, Lungsod ng Legaspi, sa lalawigan ng Albay, dito na kami nagpalipas ng magdamag, Oktubre 22, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Kariktan ng Mayon

KARIKTAN NG MAYON
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

kitang-kita ang kariktan ng bulkang Mayon
na tila sa puso't diwa ko'y nanghahamon
habang tinatahak ang landas ng kahapon
upang sumamang magbuo ng bagong ngayon
marapat lang tayong magkaisa't bumangon

- habang nilalakbay ang Albay patungong Legaspi City, Oktubre 22, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Ang Climate Song ni Nityalila

ANG CLIMATE SONG NI NITYALILA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

si Alpha Walker Nityalila ang kumatha
ng Climate Song na sadyang nagbibigay-sigla
pinamagatang “Tayo Tayo” ay nilikha
para sa Climate Walk, isang kantang pangmadla

awit niyang itinuro sa naglalakad
sa mga programa’y aming ibinubungad
mensahe’y para sa hustisyang hinahangad
climate justice para sa bayang sawimpalad

inawit na namin mula pa sa Luneta
“tanaw na pag-asa’t hustisya’y hintay ka na”
taos na inaawit ng mga kasama
taimtim na inaawit para sa masa

habang inaawit, madarama mo’y galak
at sasabayan pa nila ito ng indak
masaya man, nasa isip ang napahamak
sa bagyong Yolandang sadyang nagbigay-sindak

maraming salamat, Nityalila, sa awit
mensahe nito, nawa’y abot hanggang langit
upang Yolanda, saanma’y di na maulit
nawa mensahe ng kanta’y laging mabitbit

- Travesia Elementary School, Travesia, Guinobatan, Albay, Oktubre 22, 2014, kaarawan ni Nityalila

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Adbokasya

ADBOKASYA

ni Gregorio V. Bituin Jr.

11 pantig bawat taludtod

paano kaya nila natatalos 

ang pagkiwal ng madulas na palos

bakit ba ang sugat ay nagnanaknak

bakit dukha'y gumagapang sa lusak

bakit sa dagat ay naglulutangan 

ang mga basurang pinabayaan

kailangan pa ba ng isang pantas 

upang payak na problema'y malutas

climate justice ba'y dapat kamting ganap

para sa lipunang pinapangarap

may mga tanong na dapat sagutin 

may mga adbokasyang dapat tupdin

- Daraga, Albay, Oktubre 22, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Ang solar suitcase ni kasamang Albert

ANG SOLAR SUITCASE NI KASAMANG ALBERT

ni Gregorio V. Bituin Jr.

15 pantig bawat taludtod

ang solar suitcase ni kasamang Albert ay atraksyon 

na kanyang hila-hila sa paglalakad maghapon

minsan ang humihila niyon ay si kasamang Ron

minsan din ay pinahila niya sa akin iyon

ramdam ko'y lumakas, tila ni-recharge ako niyon

mabuti't yaong solar suitcase ay kanyang dinala

pagkat natataguyod ang solar na enerhiya

alternatibong kuryenteng sa araw kinukuha

renewable energy itong di usok ang dala

na kung gagamitin ng marami'y tulong sa masa

hila'y solar suitcase sa kilo-kilometrong lakad

kasabay ng Climate Walk na climate justice ang hangad

kung buti ng enerhiyang solar ay malalantad

enerhiya itong sa buong bansa'y mapapadpad

asahang kuryente'y mura kundi man walang bayad

paggamit ng solar na enerhiya'y ating gawin

saanman tayo tumungo, ito'y palaganapin

saanmang bayan, malinis na enerhiya'y kamtin

wala nang fossil fuels na kailangang sunugin

wala nang polusyon, madarama'y sariwang hangin

- Polangui, Albay, Oktubre 21, 2014

- maraming salamat kay kasamang Albert Lozada ng Greenpeace

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Anong klaseng daigdig ang ating iiwan sa kanila?

ANONG KLASENG DAIGDIG ANG ATING IIWAN SA KANILA?

ni Gregorio V Bituin Jr.

14 pantig bawat taludtod

natutunaw na yelo, nasirang kalupaan

anong klaseng daigdig ang ating maiiwan

sa henerasyon ngayon, wasak na kagubatan

patay na karagatan, mininang kabundukan

paano ssasabihin sa ating mga apo

wala kaming ginawa noong bata pa ako

pulos kasiyahan lang nang magbinata ako

di kami nakialam sa nangyari sa mundo

mahalaga'y kumita ng malaking salapi

mga puno sa gubat ang siyang naging susi

pagmimina sa bundok ay malaking bahagi

sa pangangailangan ng malalaking suki

nang delubyo'y dumating, lahat ay nagpulasan

kanya-kanyang hanap na'y sariling kaligtasan

iba'y pinabayaan, di na nila malaman

paano lulutasin ang abang kalagayan

ganti ng kalikasan, patuloy ang emisyon

ng mga industriya't ang hangin ay nilason

animo ang daigdig ay napuno ng karbon

ang mga magaganda'y agad nitong nilamon

mag-isip-isip tayo, maruming daigdig ba?
sa ating mga apo'y marapat ipamana?
nagugulumihanan, tutunganga ka lang ba?
aba'y kaibigan ko, mag-isip-isip ka na!

- sa Joemalyn Bakeshop and Minimart, Brgy. Agos, Polangui, Albay, Oktubre 21, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Ang huling tao

ANG HULING TAO 

ni Gregorio V. Bituin Jr.

13 pantig bawat taludtod

paano kung ikaw na lang ang huling tao

di dahil sa bomba nukleyar kundi unos 

na higit pa kay Yolanda ang dumelubyo

at sa buhay ng maraming tao'y tumapos 

minasdan mo ang mundo, iiling-iling ka

at sinabi mo, "Bakit di ako nakinig?"

sa makapangyarihang bansa'y pangulo ka,

sa United Nations, sila'y nagkapitbisig, 

nagkaisa silang bawasan ang emisyon

ng karbon nang di lumala ang kalagayan

bawat bansa'y magsagawa ng mitigasyon 

at adaptasyon yaong napagkasunduan

baka mapigil pa ang tuluyang pag-init

ng mundo ng ilang degri, at pagkatunaw

ng malalaking tipak ng yelo, subalit 

pangulo kang di nakinig, hanggang malusaw 

na ang mga yelo't tumaas na ang lebel

ng dagat, maraming isla ang nagsilubog

dumating ang unos, nagdulot ng hilahil

kayraming namatay, lugar ay nangadurog

ngayon, ikaw na lang ang nalalabing tao 

iniisip mo, saan ka na patutungo

habang naglulutangan ang maraming labi

ng mga nangalunod, di na nakaligtas

noon, itinanggi mong climate change ang sanhi

wala kang ginawa upang ito'y malutas

di mo namalayang ikaw na'y humihikbi

hintay mo na lang ang sariling pagkaagnas

- kinatha sa St. Bartholomew of the Apostle Parish, Baao, Camarines Sur, Oktubre 20, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Pagninilay sa 'Reverse Creation'

PAGNINILAY SA 'REVERSE CREATION'
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig bawat taludtod

naging tampok ang mga kontrabida
o kaya'y naging bida ang di bida
sino ba ang lumikha ng daigdig
Bathala o Tao, O anong lamig
ng dula, tila bumulwak sa diwa
ang kalansing ng mayamang kuhila
sa mundo'y tila sila ang lumalang
at tayo'y kanilang pinaglalangan
kapitalismo't burgesya'y niyapos
habang mga dukha'y binubusabos
sinamba nila ang Bathala dati
ngayon, pera na ang makabubuti
elitista'y kanilang iniluklok
habang masa'y hinayaang malugmok
sila ang lumalang sa naghahari
sinamba ito't ginawang kauri.

- sabayang bigkas at sayaw ng Baao Community College Speech Choir sa pagsalubong sa Climate Walk, Oktubre 20, 2014, Baao, Camarines Sur

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

May rematch ba sa climate change?

MAY REMATCH BA SA CLIMATE CHANGE?

ni Gregorio V. Bituin Jr

11 pantig bawat taludtod

tinalo ni Nicolas si Nonito

sa nakaraan nilang kampyonato 

sa ikaanim na round, bagsak ito

napuruhan na ang ating pambato

ngunit kung rematch ay kanyang hilingin 

ang tumalo'y muling kakalabanin

ganyan nga pagkat may rematch sa boksing

makakabawi sinumang magiting

ngunit kung sa boksing ay may rematch pa

sa climate change, walang rematch, wala na

kaya pagkilos ay paigtingin na

walang rematch, isang laban lang, isa

katotohanang nakakatulala

marapat natin itong maunawa

wala nang rematch sa climate change, wala

ang magapi ito'y ating adhika

- nang bumagsak Si Filipino Flash Nonito Donaire sa laban nila ni Nicolas Walters ng Jamaica para sa featherweight championship sa StubHub Center, Carson, California, USA, Oktubre 18, 2014

- kinatha sa Lungsod ng Naga, Oktubre 19, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Teamwork at ang Climate Walk

TEAMWORK AT ANG CLIMATE WALK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

matapos ang lakad, naglaro kami ng basketbol
tila di kami pagod, sa bola'y panay ang habol

kita ang saya't pagkakaisa sa bawat isa
mahusay ang teamwork, pati bola'y nakikisama

animo'y sinasabing kung tayo'y magtutulungan
maraming magagawa't problema'y malulunasan

tulad din ng ipinakitang teamwork sa Climate Walk
sa laro nga'y nakita ang tamang labas at pasok

paano ang teamwork sa pandaigdigang usapin
lalo't climate change na itong kinakaharap natin

sapat ba ang paglinang at pagtatanim ng puno
sapat din ba ang ginagawa ng mga pinuno

ng bawat bansa upang Yolanda'y di na maulit
upang mapigilan ang gayong bagyong sakdal-lupit

kailangan ng teamwork sa paghanap ng solusyon
kung paanong may teamwork din ang pagrerebolusyon

- sa Jesse Robledo Coliseum sa Naga City, Oktubre 18, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Si Yolanda ang mukha ng nagbabagong klima

SI YOLANDA ANG MUKHA NG NAGBABAGONG KLIMA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

si Yolanda ang mukha ng climate change, si Yolanda
oo, si Yolanda'y mukha ng nagbabagong klima
ipinakita niya bakit dapat kumilos na
ang mamamayan ng mundo upang pigilan sila

daigdig natin ngayo'y nagbabaga, nagbabago
may global warming, nagbabaga, tinunaw ang yelo
sala sa init, sala sa lamig na itong mundo
paano uunawain ang nangyayaring ito

wala, kundi si Yolanda pa ang nagpaliwanag
kung di tayo kikilos, lahat na'y ibabalibag
sa punong usok na atmospera'y sinong papalag
maliitang pagkilos ay tila ba pampalubag

mga bansang industriyalisado'y dapat pigilan
sa pagsusunog ng mga fossil fuels saanman
mga coal-fired power plants ay dapat na ring bawasan
ngunit teka, makikinig ba ang pamahalaan

dapat si Yolanda'y pakinggan ng buong daigdig
ang mensahe niya sa mundo'y nakapanlalamig
mga tulad ni Yolanda'y dapat nating malupig
mamamayan ng mundo, tayo nang magkapitbisig

ang climate change ay tila nakatarak na balaraw
sa ating likod, di ba't dapat nang tayo'y gumalaw?
di dapat ang ating mundo'y unti-unting magunaw
ating ipanawagan sa lahat: "Climate Justice Now!"

- sa kainan sa Brgy. Concepcion Grande, Lungsod ng Naga, tapat ng Viva Home Depot, Oktubre 18, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Ang batang babae at ang kurus-kurus

ANG BATANG BABAE AT ANG KURUS-KURUS
(The Girl and the Starfish)
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

minsan, isang matanda ang namamaybay sa aplaya
katatapos lang iyon ng unos na nanalanta
doon, isang batang babae ang kanyang nakita
sa ginagawa ng bata, matanda'y nagtataka

bakit binabalik isa-isa sa karagatan
ang mga kurus-kurus na nasa dalampasigan
gayong kayrami nito't animo'y libo ang bilang
kaya batang babae'y dagli niyang pinuntahan

natutuwa ang ibang nakakakita sa bata
ang akala'y naglalaro lamang ito sa tuwa
ngunit iba ang palagay ng nasabing matanda
nagtataka man, bata'y kinausap niyang kusa

"Bakit mo iyan ginagawa, hoy, batang maliit?
Lahat ng iyan ay hindi mo naman masasagip?
Di mo mababago ang kalagayan nila, paslit!
Sa ginagawa mong iyan, di ka ba naiinip?"

napatungo ang bata, animo ito'y nakinig
maya-maya, isang kurus-kurus ang ibinalik
ng bata sa dagat, sa matanda'y di natigatig
ang bata'y nagsalita sa malumanay na tinig:

"sa isa pong iyon, kahit paano'y may nagawa
sa sariling bahay, di na siya mangungulila"
at ang matanda'y di nakahuma, biglang napatda
naisip niyang ito'y di kaya ng isang bata

kaya tinawag ng matanda ang kanyang kanayon
"magtulung-tulong tayong ibalik ang mga iyon"
lahat ng kurus-kurus na tangay ng bagyo't alon
sa aplaya ay naibalik sa dagat nang lumaon

"sa sama-samang pagkilos natin, may magagawa
maraming salamat sa inumpisahan ng bata"
aral iyong nagbigay ng inspirasyon sa madla
upang kapwa'y magtulungan, harapin man ay sigwa

* Ang bituing-dagat, isdang-bituin, at kurus-kurus ang salin ng starfish ayon sa UP Diksyonaryong Filipino (Ikalawang Edisyon, 2010) at sa Tagalog-English Dictionary (Talahulugang Tagalog-Ingles, 1990) ni Fr. Leo James English.

* Maraming salamat kay Ginoong Naderev "Yeb" Saño, commissioner ng Climate Change Commission, sa kanyang palagiang pagkukwento nito sa mga Climate Fair, at nakakadaupang palad sa Climate Walk

- Libmanan covered court, Libmanan, Camarines Sur, Oktubre 17, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Bakit kami naglalakad

BAKIT KAMI NAGLALAKAD

ni Gregorio V. Bituin Jr.

15 pantig bawat taludtod

bakit nilalakad ang Luneta tungong Tacloban

nagugulumihanan ang mga bata't matanda 

malimit ding tanong ng nagtatakang mamamayan

may sasakyan naman, pinagod pa ang paa't diwa

madalas may tipid sa ngiting kami'y sumasagot 

siyang tunay, ngunit kaysaya naming naglalakad

kayraming nakilala saanmang lugar umabot

sa Climate Walk, kayo'y aming nakadaupangpalad

kung nagbus o kotse kami, di kayo nakilala

kung sumakay kami, kayo'y amin lang dinaanan

di tayo nagkahuntahan sa paksang iba't iba

tambak pala ang mga isyung dapat paglimian

mga paksa't dalumat, pagnilayan, ibahagi 

lalo na ang dapat gawin pag dumatal ang sigwa

ipaalam bakit climate justice ang minimithi

at sa pagharap sa anumang sigwa'y maging handa

sumama rin upang bisitahin ang mga guho 

masidhi ang kasabikang dalawin din ang masa 

at makikinig sa karaingan nila't siphayo

damhin ang panawagan nilang hustisya, pag-asa

ramdam nami'y kaysaya, pagtanggap ninyo'y kay-init

punung-puno man ng sakripisyo itong Climate Walk

pakiramdam namin, lahat tayo'y magkakapatid

na kapitbisig sa harap ng anumang pagsubok

- Libmanan Operations Center, Libod I, Libmanan, Camarines Sur, Oktubre 17, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Si Malaya

SI MALAYA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
10 pantig bawat taludtod

Malaya yaong kanyang pangalan
Freedom, independence, kalayaan
Siya'y nakasama sa lakaran
Nakasama ng tatlong araw lang
Umuwi nang kanyang kaarawan.

Siyang may pangalang kakaiba
Na sa Climate Walk nga'y nakiisa
Munting ambag niya'y mahalaga
Kahit nagpaltos ang kanyang paa
Masaya kaming siya'y sumama

Maraming salamat, O, Malaya
Ngalan mo'y tumatak na sa diwa
Ngalang iyan ang aming adhika
Sa mapagsamantala'y lumaya
Para sa klima, kapwa at bansa

- Sipocot, Camarines Sur, Oktubre 16, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Paglagda sa Commitment

PAGLAGDA SA COMMITMENT 

ni Gregorio V. Bituin Jr.

15 pantig bawat taludtod

mga pinuno ng baya't lungsod na nakilala 

na sa Climate Walk ay buong puso ngang sumuporta

sa commitment signing ay ipinakitang kaisa

may Climate and Disaster Resilience Toolkit pa sila

sa commitment sa Climate Justice, sila'y nagsilagda 

sa unang gabi pa lamang doon sa Muntinlupa

at sa ibang lugar na nilakbay ng paa't diwa

kaisa sa mithing kalikasan na'y makalinga

paglagda nila sa commitment ay isang patunay

na kayraming taong may diwa't pusong nagtataglay

ng pagmamahal sa daigdig, kaya lagda'y alay

upang ipaalam sa mundong sila'y nagsisikhay

at sa maraming lugar pa'y magsilbing halimbawa

na sa Climate Justice, kumilos na sila ng kusa

- Activity Center, Municipal Compound, Sipocot, Camarines Sur, Oktubre 16, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Basang-basa sa ulan

BASANG-BASA SA ULAN

ni Gregorio V. Bituin Jr.

11 pantig bawat taludtod 

heto kami, basang-basa sa ulan

naglalakad, walang masisilungan

patuloy na tinatahak ang daan 

kahit ang nilalandas na'y putikan

pag-ulan bang ito'y masalimuot?

at tilamsik nito'y nakatatakot?

daan ay maputik, saan susuot?

nasa diwa'y paano na lulusot?

di inalala ang patak ng tubig

nasa gunita'y naiwang pag-ibig

maigi pang pagsinta ang idilig 

sa mga layuning nakaaantig

nakakapote kami't nakapayong

habang ulan naman ay sinusuong

at sa taumbayan ay sinusulong 

ang misyong sa balikat nakapatong

ipaglaban ang pangklimang hustisya 

dito'y pakilusin natin ang masa

pagkakaisa nati'y mahalaga

sa pagharap sa nagbabagong klima 

- Ragay National Agricultural and Fisheries School, Liboro, Ragay, Camarines Sur, Oktubre 15, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Muntikang disgrasya

MUNTIKANG DISGRASYA

ni Gregorio V. Bituin Jr.

11 pantig bawat taludtod

muntikan na kami, oo, muntikan

ragasa, bigla-bigla, sa harapan

biglang nag-overtake ang malaking van

sa bus sa madulas, kurbadang daan

sa kaganapan, kami'y natigilan

agad inapuhap ang kaligtasan

mabuti na lamang, walang nasaktan

dalawang babae'y nasa harapan

pati na ang sa bandila'y may tangan

at sa streamer kami'y apat naman

yaong iba'y nasa aming likuran

nasa likuran din ang kapulisan

sumadsad ang van sa aming kanan

mabuti na lang, di kami nasaktan

ang dalawang babae'y nagyakapan

kami'y kanya-kanya namang takbuhan

saan susuling, kaliwa o kanan

saan tatakbo, di agad malaman

di nakahuma sa kabiglaanan

o, disgrasya, kami'y iyong layuan

maraming salamat, walang nasaktan

yaong van ay agad sinaklolohan

agad na tumulong ang kapulisan

sa kanila'y wala namang nasaktan

at nagpatuloy kami sa lakaran

nawa'y wala nang disgrasyang magdaan

disgrasya nawa'y hindi na dumaan

- nangyari iyon pagkalampas ng Km290, nang ang isang 10-wheeler na van na may plakang UVJ 401 ay mawalan ng preno, bandang 10:20 am, sakop iyon ng Brgy. Comadaycaday, Del Gallego, Camarines Sur, Oktubre 15, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Paano ang bukas?

PAANO ANG BUKAS? 

ni Gregorio V. Bituin Jr 

10 pantig bawat taludtod

ambon, ambon, lansangan ay butas

ulan, ulan, panganib ay bakas

bagyo, bagyo, paano ang bukas

kung buhay naman ay malalagas

kalsadang butas ay binabaha 

kaunting ambon, animo'y sigwa

problema itong kasumpa-sumpa

ngunit tayo pa'y may magagawa 

butas sa daan, lagyan ng tagpi

ngunit bayan ay walang salapi

problema pa itong anong sidhi

pagkat kinurakot ng tiwali

klima'y patuloy na nagbabago

kalsada'y butas pa ring totoo

nakatanghod lang ang mga trapo 

kakamot-kamot pag may delubyo

- sa Parokya ng Mahal na Birhen ng Lourdes, Tagkawayan, Quezon, Oktubre 14, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Pahinga din, paminsan-minsan

PAHINGA DIN, PAMINSAN-MINSAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
9 pantig bawat taludtod

kailangan ding magpahinga
para sa ating resistensya
kalusugan at mga paa
ay dapat ding inaalala

katawan man ay patang-pata
at sa pawis ay basang-basa
ang mga ito'y balewala
para sa layuning dakila

naglakad mula sa Luneta
tungong Taclobang na-Yolanda
adhika'y pangklimang hustisya
sigaw ay hustisyang pangklima

- Brgy. Doña Aurora, Calauag, Quezon, Oktubre 13, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Bingkaka

BINGKAKA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

tangan niyang bingkaka'y pinatutugtog sa palad
animo'y walang kapaguran habang naglalakad
malayo pa'y dinig na, tila ba ibinubungad
sa buong bayan ang Climate Justice na hinahangad

payak na tugtog, tila may diwatang sasalubong
pare-parehong tunog sa iba't ibang pagsuong
di nakauumay, sari-saring interpretasyon
may diwatang di nakikita ngunit naroroon

ang tangan niyang bingkaka'y kawayang kapiraso
ngunit nagpapatiwasay sa isipang magulo
inuudyukan kang suriin kung ano ang wasto
at di basta gawin na lamang kung ano ang gusto

maraming salamat, kasamang Joemar, sa pagtugtog
ng bingkaka pagkat nanggigising ng diwang tulog
hawak mula umaga hanggang araw ay lumubog
himig na malamyos, kaygaang timpla ng indayog

marahang ipinapalo sa palad ang bingkaka
di mo pansin ang hapo, masarap sa puso't diwa
sana'y masalubong namin ang magandang diwata
habang marubdob na nililinang ang isang katha

- Luna's Eatery and Sari-sari Store, Brgy. Canda Ibaba, Lopez, Quezon, Oktubre 12, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Kailangan ng klima ng pagbabago

KAILANGAN NG KLIMA NG PAGBABAGO
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 pantig bawat taludtod

nagbago na ang klima
kayrami nang disgrasya
kaytindi ni Yolanda
nanalasa si Glenda
nakawawa ang masa

ulan ay labis-labis
mga bagyo'y kaybangis
ito ba'y matitiis
kayraming tumatangis
lalo ang anakpawis

mga bata't matanda
ay apektadong sadya
mukha'y natutulala
ang puso'y di payapa
meron bang magagawa?

may magagawa tayo
sa klimang nagbabago
kung sa puso ng tao
klima ng pagbabago
ay gagawing totoo

sarili'y pagnilayan
aralin ang lipunan
at ang kapaligiran
hanggang ating malaman
ang tamang kasagutan

- Parokya ng Mahal na Birhen ng Santo Rosario, Lopez, Quezon, Oktubre 11, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Climate Justice Now! - Climate Walk sa ika-10 araw

CLIMATE JUSTICE NOW!
ni Gregorio V. Bituin Jr.
7 pantig bawat taludtod

marami mang tinawid
na lansangang makitid
nasa'y maipabatid
ang Climate Walk, kapatid

adhika'y magkaisa
ang bawat bayan, masa
tayo'y magsama-sama
sa adhikang hustisya

- sinulat sa San Vicente Multipurpose Hall, Brgy. San Vicente, Gumaca, Quezon, Oktubre 11, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Kapitalismo ang ugat

KAPITALISMO ANG UGAT
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

kapitalismo ang ugat ng pagkasira
ng kalikasan, ng pamayanan, ng bansa

nang dahil sa tubo, minina ang lupa
naging sakim, mabait ay naging kuhila

kapitalistang sistemang dapat mawala
upang daigdig ay di tuluyang masira

halina't kumilos, magkaisang gumawa
lipunan ay baguhin at gawing payapa

- Km200, Brgy. Villapadua, Gumaca, Quezon, Oktubre 11, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Pagdatal sa Plaridel

PAGDATAL SA PLARIDEL
ni Gregorio V. Bituin Jr.
9 pantig bawat taludtod

dumaan kami sa Plaridel
kasama'y tila mga anghel
adhika'y di mapigil-pigil
kahit tamaan ng hilahil

- Plaridel, Quezon, Oktubre 10, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Sa Dalampasigan ng Plaridel

SA DALAMPASIGAN NG PLARIDEL
ni Gregorio V. Bituin Jr.

1

habang sila'y naliligo sa dagat
at araw doo'y mataas ang sikat
ako muna'y nagnilay at nagsulat
habang nasa katanghaliang tapat

2

naglalakad sa buhangin
tubig-alat ay languyin
dagat ay ating arukin
malalim ang adhikain

- Tagayan Beach Resort, Plaridel, Quezon, Oktubre 10, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Pagtahak sa Bitukang Manok

PAGTAHAK SA BITUKANG MANOK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig bawat taludtod

Tinahak namin ang Bitukang Manok
Na bahagi ng mahabang Climate Walk
Kaysasaya naming mga kalahok
Nag-aawitan, di nakakaantok

Napakahaba man nitong lakaran
Ay makararating din sa Tacloban
Lalo't kaysaya ng pagsasamahan
Ang pagod ay tila 'di namin ramdam

Sariwang hangin, walang mga usok
Dito'y gubat na gubat pa ang bundok
Kay sarap dito sa Bitukang Manok
Kahit 'di namin narating ang tuktok.

- Bitukang Manok, Atimonan, Quezon, Octubre 9, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Bagabag sa magdamag

BAGABAG SA MAGDAMAG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

I

ang daang tinahak ay tila ba kaylungkot
animo'y may haharaping masalimuot
may unos kayang parating nakatatakot
salubong ay dilim, may dala bang hilakbot

ano ang gagawin sa unos na parating
kung ito'y kasinlakas ng Yolandang praning
mabuti pang magandang dalaga'y maglambing
nang pumayapa, makatulog ng mahimbing

II

patuloy sa paglalakad kinabukasan
alay para sa bukas ng kapwa't ng bayan
subalit di naman magbabagong agaran
sa isang gabi o iglap ang kaganapan

ang daigdig na'y nagbabago, nagbabaga
kaiba na ito sa dati, kaiba na
ang gubat, ang ilog, ang dagat, kayrumi na
panay polusyon na ang hanging hinihinga

- sa St. Anne Parish, Silangang Malicboy, Pagbilao, Quezon, Oktubre 8, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Ang Climate Walk ay isang pahinga

ANG CLIMATE WALK AY ISANG PAHINGA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

nakapapagal nga ang napakalayong lakarin
siyang tunay, lalo na't kung ang iyong lalandasin
ay mahigit isanlibong kilometrong hakbangin
ngunit kung may adhikain kang nasa mong abutin
balewala anumang layo yaong tatahakin

bibihira ang nabibigyan ng pagkakataong
makasama sa Climate Walk, subalit ito'y tugon
sa mga pangyayaring sanlaksa ang ibinaon
sa putik at limot dahil sa unos na lumulon
sa mga kapatid, manggagawa, babae, maton

paglalakad ay nakapapagal ngunit pahinga
higit isang buwang pahinga sa mga problema
sa ating bansa, sa ekonomya't sa pulitika
pahinga sa trabaho sa opisina't kalsada
pahinga ang maglakad pagkat yugtong naiiba

kung uulitin ang Climate Walk, muling maglalakad
upang hustisyang pangklima sa bayan ay ilahad
upang magkaisa sa kabutihang hinahangad
kalikasan ay magamot, sistema'y mabaligtad
halina't tayo'y maglakad, anumang ating edad

- Oktubre 7, 2014, gabi, Casa Pastoral de San Isidro, Parokya ni San Isidro Labrador, Ibabang Dupay, Lungsod ng Lucena

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Sugat pa'y balantukan

SUGAT PA'Y BALANTUKAN
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

marami silang paltos na inaalala
dahil mahaba pa ang lakad, mahaba pa
mas kayhirap kung sa loob na nasugatan
maghilom man, nananatiling balantukan

sa paa'y paltos, damang-dama yaong sakit
ngunit kailangan itong ilakad ng pilit
ngunit ang kaloobang naroon ang sugat
nananatling masakit di man ilakad

paltos ay balewala pag nasasaisip
matindi pa ang mga paltos ng nasagip
doon sa unos, paltos na tunay ngang lumbay
balantukan sa damdaming di mahingalay

naghilom sa labas, balantukan sa loob
naroon, sa puso't diwa'y nakakubakob

- matapos mananghalian sa St, Martha Room sa loob ng simbahan ng Sariaya, Quezon, Oktubre 7, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Ambag na kape ni Aling Rhodora

AMBAG NA KAPE NI ALING RHODORA

ni Gregorio V. Bituin Jr.

13 pantig bawat taludtod

kaunti lang kami, wala pang dalawampu 

tinatahak ang kahabaan ng Tayabas

nang kami'y mapatapat sa isang tindahan

"Sadya bang lakad lang kayo?" tanong ng ginang

"Opo, lakad po kami papuntang Tacloban"

"Kaylayo naman, kayo'y nakakaawa, eh!

saglit muna, bibigyan ko kayo ng kape!"

tumakbo sa loob ang ginang at kinuha

ang pakete ng kapeng dalawang dosena

nagpiktyuran pa at kami'y nagpasalamat

sadyang may mga mabubuting kalooban

tunay na iaambag ang makakayanan

ambag niya sa Climate Walk di malilimot

maliit man ay malaki na ang inabot

- maraming salamat kay Aling Rhodora Valencia ng Beverly Store, Brgy. Isabang, Tayabas, Quezon, Oktubre 7, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Mga paang nanlilimahid

MGA PAANG NANLILIMAHID
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

nanlilimahid sa dumi ang mga paa
kilo-kilometrong hakbang ang pinuntirya
tila kilo-kilong libag ang nanalasa
anaki'y nasa paglulupa ang pag-asa

ang mga paang sa dumi nanlilimahid
sa iba't ibang bayan kami'y inihatid
upang hustisyang pangklima'y maipabatid
sa masa upang sa dilim ay di mabulid

ang mga paa'y nanlilimahid sa dumi
mitsa ang Climate Walk na kanilang sinindi
upang tao't gobyerno sa kapwa'y magsilbi
ng taos-puso sa araw man at sa gabi

nanlilimahid man ang mga paa namin
ito'y para sa isang magandang layunin
upang sa climate change itong mundo'y sagipin
at Climate Justice Now! ang sigaw na mariin

- Oktubre 7, 2014, Our Lady of the Candle, Candelaria, Quezon

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Iba na ang klima ngayon

IBA NA ANG KLIMA NGAYON

ni Gregorio V. Bituin Jr.

10 pantig bawat taludtod

bumaha doon, bumaha dito

tunay ngang kayrami nilang kwento

gayong di naman dating ganito

ngayon, tinamaan ng delubyo

sadyang iba na ang klima ngayon

nagbagong klima'y ano ang rason

araw na araw, naglilimayon

ngunit bigla na lamang aambon

bakit ba klima'y biglang nagbago

di ito likas sda kanyang siklo

may dahilan, gawa ba ng tao't

ng bansang industriyalisado?

pag-aralan ang klima't lipunan

mga ito'y tiyak may ugnayan

sino nga ba ang may kasalanan

sa pagkasira ng kalikasan?

kung problemang ito'y ating batid

kumilos tayo, mga kapatid

bagong pag-asa'y ating ihatid

nang buhay ay di basta mapatid

- Tiaong, Quezon, Okt. 6, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Pagtahak sa Lungsod ng Pitong Lawa

PAGTAHAK SA LUNGSOD NG PITONG LAWA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

patuloy kaming naglakad, walang makasawata
napapagod na hindi, marating lang ang adhika
tahak ang tinaguriang lungsod ng pitong lawa
isang lawa ang narating sa lakad na mahaba

mga lawang Bunot, Muhikap, Pandin, Kalibato
nariyan din ang Palakpakin, Sampaloc, at Yambo
sinisimbolo ng mabunying lungsod ng San Pablo
nawa'y alagaan, di hayaang dumumi ito

tila may natatagong alamat ang pitong lawa
itanong kay Dian Masalanta, isang diwata
bakit pito ang lawa, ito ba'y sadyang nilikha
pagkat tao rito'y kaybuti at di isinumpa

mga paa'y ipinadpad sa lungsod ng San Pablo
at sinalubong kaming may ngiti ng mga tao
may sumabay pa sa aming tagaroon at dayo
at nagpahayag ding sawa na sila sa delubyo

ang San Pablo'y aming tinahak sa kaibuturan
upang ihatid ang Climate Justice na panawagan
nawa pitong lawa ng lungsod ay di simbolo lang
pagkat tumugon na rito ang buong mamamayan

- MSC Institute of Technology, Brgy. San Gabriel, San Pablo City, Laguna, Oktubre 5, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Sa bawat hakbang

SA BAWAT HAKBANG
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

Sa bawat hakbang, nasa isip ang sinapit
Ng mga taong kamatayan ang nakamit
Dahil sa bagyong Yolandang sadyang kaylupit
Silang sinalanta't ang buhay ay dinagit.

Sa bawat hakbang, nasa puso ang adhika
Na katarungang pangklima'y ating mapala
Na wala na sanang buhay pang mawawala
Na pagsapit ng unos, bawat isa'y handa.

Sa bawat hakbang, katawan ay natatagtag
Ngunit patuloy tayong magpapakatatag
Sa nangyayari'y hindi dapat maging bulag
Bawat inhustisya'y dapat lamang mabunyag.

Sa bawat hakbang, dapat lang nating singilin
Ang mga sumira ng dagat, lupa, hangin
Ng bayan, ng kultura, ng daigdig natin
Sino't ano ang ugat ay ating alamin.

Sa bawat hakbang, hangad natin ay pag-asa
Ngunit pag-asang may kalakip na hustisya
Hustisya sa bulnerableng bansa at masa
Mula sa epekto ng nagbabagong klima.

Sa bawat hakbang ay ating palaganapin
Ang hustisyang pangklimang ating adhikain
Ang panawagang ito'y dapat lamang dinggin
Para sa kinabukasang kakaharapin.

Ang bawat bukas ay mula sa unang hakbang
Bawat hakbang nating walang makahahadlang
Lalo't adhika'y para sa kinabukasan
Ng ating kapwa, ng daigdig, ng lipunan.

- Sto. Tomas, Batangas, Oktubre 4, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Salamat sa inyong mainit na pagtanggap

Salamat sa inyong mainit na pagtanggap
Sa aming naritong sa inyo'y nangungusap
Halina't magkaisa sa isang pangarap
Na hustisyang pangklima'y maipalaganap.
- gregbituinjr

- tula para sa mga lugar na tinigilan ng mga kalahok sa Climate Walk
- Sto. Tomas, Batangas, Oktubre 4, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Walang puknat na lakad

WALANG PUKNAT NA LAKAD
ni Gregorio V. Bituin Jr.
13 pantig bawat taludtod

patuloy ang aming paglalakad, patuloy
tila di kami nakararamdam ng kapoy

nasa gitna man ng araw, ngunit kaysaya
pagkat nag-aawitan ang magkakasama

kami'y naglakad mula Kilometer Zero
ang aming adhika'y dumatal sa Ground Zero

sa mismong unang anibersaryo ng unos
na sa buong Tacloban ay halos umubos

bakit kami naglalakad? tanong malimit
punta'y sa dinelubyo ng bagyong kaylupit

walang apuhap na sagot, kundi pag-asa
paglalakad ay simbolong may pag-asa pa

hustisyang pangklima, tanong pa'y ano iyon?
may hustisya pa ba sa mga nangabaon?

nabaon sa lupa, sa limot, at nalibing!
sapat bang magbigay ng sandosenang kusing?

di man nila unawa ang aming adhika
ngunit adhika itong pagmulat sa madla

hustisyang pangklimang sa madla'y ihahatid
hustisyang pangklimang dapat nilang mabatid

- Lina, Lajara, Chipeco (LLC) Auditorium, Calamba Elementary School, Calamba, Laguna, Oktubre 3, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda.

Bilang kinatawan sa Climate Walk

BILANG KINATAWAN SA CLIMATE WALK

ni Gregorio V. Bituin Jr.

15 pantig bawat taludtod

di basta maging kinatawan ng organisasyon

sapagkat ang kaakibat nito'y pananagutan

dapat magawa ko't matupad ang anumang layon

sa mga aktibidad na kasama ang samahan

ngayong kinatawan sa isang mahabang lakarin

ito'y hindi dahil napili lamang sa gawain

ito'y dahil naniniwala akong kayang gawin

yaong ang tingin ng iba'y mahihirapang tupdin

bihirang pagkakataon sa akin ibinigay

kaya buong panahon ko'y dito na inialay

at di na pinakawalan ang pambihirang bagay

na itong sa makataong prinsipyo nakabatay

siyang tunay, pagkakataong ganito'y bihira

kaya puso't isipan ko'y sadya kong inihanda

napakasaya, kaya't ako'y di magpapabaya

ibinigay sa akin, di ito dapat mawala

gagawin ang lahat ng makakaya, bigay-todo

pagkat ako ang kinatawan ng samahan dito

marami pong salamat sa pagtitiwala ninyo

asahan po nyong nasimulan ay tatapusin ko

- Lina, Lajara, Chipeco (LLC) Auditorium, Calamba Elementary School, Calamba, Laguna, Oktubre 3, 2014

* salamat sa dalawang organisasyong ako ang pinagtiwalaan bilang kanilang kinatawan sa Climate Walk, a People's Walk for Climate Justice, ang Sanlakas at ang Philippine Movement for Climate Justice (PMCJ)

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda

Pagninilay sa Climate Walk

PAGNINILAY SA CLIMATE WALK
ni Gregorio V. Bituin Jr.
11 pantig bawat taludtod

kaming Climate Walkers ay naglalakad
hustisyang pangklima ang hinahangad
nakatindig man o kaya'y sumadsad
sa aming layunin, kami'y uusad
darating din, banayad man ang lakad

hanggang Tacloban magmula Luneta
lalakbayin ng aming mga paa
sanlibong kilometro, milya-milya
hanggang marating at aming makita
ang mga kapatid na nasalanta

ang dinanas nila'y sadyang kaylupit
sa bawat pamilya'y sadyang kaysakit
ang Yolanda'y di na dapat maulit
ang aming hangad habang papalapit
na katarungang pangklima'y makamit

- sinimulan sa Luneta, tinapos sa Muntinlupa, Okt. 2, 2014

* Ang tulang ito ay isa sa serye ng mga tulang sinulat ng makata sa Climate Walk mula Luneta hanggang Tacloban na nagsimula ng Oktubre 2, 2014 at magtatapos sa Nobyembre 8, 2014, ang unang anibersaryo ng napakatinding bagyong Yolanda