Martes, Pebrero 25, 2014

Bangungot ng Hibakusha

BANGUNGOT NG HIBAKUSHA
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

tila sampung libong uling ang sumunog sa balat
tila lalamunan ay sinakal at nagkalamat
tila diwa't puso'y unti-unti nang nawawarat
tila katawan na'y naputol, sa daan nagkalat

ang nayon nila't daigdig ay bigla nang nag-iba
marahil tanong sa sarili'y nasaan na sila
nasa dagat na ba ng apoy, doon natutusta
patay na ba sila't sa Hades sila napapunta

di madalumat na ito'y epekto ng radyasyon
nang Amerikano'y nagbagsak ng bomba sa Hapon
libong buwitre'y pumuksa sa kanila't lumamon
sa mga biktima'y sadyang bangungot ng kahapon

anila, sinalubong sila ng kayputing langit
kayliwanag, animo'y bahagharing lumalapit
hanggang pumula, rumagasa'y apoy na kumapit
sa katawan, buong puso't diwa nila'y hinaplit

hanggang sila'y maratay sa banig ng karamdaman
higaan nila animo'y larangan ng digmaan
ramdam ay nag-iisa kahit may kasama naman
nais nilang mabuhay kaya pilit lumalaban

karaniwang taong saksi sa bomba atomika
na sadyang binagsak sa Nagazaki't Hiroshima
animo'y bangkay na ang tulad nilang Hibakusha
wala akong masabi kundi Hustisya! Hustisya!

* The surviving victims of the atomic bombings of Hiroshima and Nagasaki are called hibakusha, a Japanese word that literally translates as "explosion-affected people" and is used to refer to people who were exposed to radiation from the bombings. ~ Wikipedia
* Picture from Anti-Nuclear Rally and Walk, from Times Square to UN on May 2, 2010, the day before the NPT Review Conference (Photo from Hidankyo Shimbun, June 6, 2010)

Armas-nukleyar, ayon sa UNHRC, 1984

ARMAS-NUKLEYAR, AYON SA UNHRC, 1984
ni Gregorio V. Bituin Jr.
16 na pantig bawat taludtod

U.N. na ang nagsasabing / krimen sa sangkatauhan
ang produksyon at paggawa, / pag-aari at paglulan
lalo'y paggamit ng armas / na nukleyar sa digmaan
kaya dapat lamang itong / ipagbawal nang tuluyan

pinakamalaki itong / banta sa buhay ng tao
lalo na sa karapatan / nating mabuhay sa mundo
armas-nukleyar ay banta't / pruweba ng mga tuso
na sa anumang digmaan, / tiyak silang mananalo

ngunit maraming sibilyan / ang totoong nadaramay
sa kasaysayan ng mundo'y / kayrami nilang namatay
sanlaksa ang naulila / sa mga mahal sa buhay
nagpakana'y walang paki / may pamilya mang malumbay

sa paggawa ng armas / kaylaki na ng gastos
imbes na sa kalusugan / o edukasyon itustos
mas nais pang mag-alipin, / ibang bansa'y mabusabos
pag nanalo'y pawang kabig / habang iba'y kinakapos

magkaisa bawat bansang / manawagan nang pawiin
lahat ng armas-nukleyar / pagkat ito'y sadyang krimen
sa buong sangkatauhan / na sinabi nga ng U.N.
nawa panawagang ito / ay kanila namang dinggin

halina't tayo'y kumilos / laban sa ganitong armas
makakamtan lamang natin / ang isang magandang bukas
kung walang armas-nukleyar / at may sistemang parehas
at iiral ang hustisya't / pag-ibig na sadyang wagas

* In 1984 the United Nations Human Rights Committee noted that "it's evident that the designing, testing, manifacture, possession and deployment of nuclear weapons are among the greatest threats to the right to life which confront mankind today" and concluded that "the production, testing, possession, deployment and use of nuclear weapon shold be prohibited and recognized as crimes against humanity." ~ from the article "The Effects of nuclear weapons" by www.motherearth.org

Ang kilabot na Lawa Karachay

ANG KILABOT NA LAWA KARACHAY
ni Gregorio V. Bituin Jr.
15 pantig bawat taludtod

Lake Karachay, located in the southern Ural Mountains in eastern Russia, was a dumping ground for the Soviet Union's nuclear weapon facilities. It was also affected by a string of accidents and disasters causing the surrounding areas to be highly contaminated with radioactive waste. Washington, D.C.-based Worldwatch Institute has described it as the "most polluted spot on Earth." - From Wikipedia

nakakakilabot ang tubig sa Lawa Karachay
higit pa sa tapunan ng nabubulok na bangkay
radyoaktibo na ito't isda'y di mabubuhay
di ka makatatagal, amoy na'y nakamamatay

sa timog ng bundok Ural sa Rusya naroroon
basura ng nukleyar ang doon ay tinatapon
mula sa Mayak kaya kaytindi na ng polusyon
radyoaktibo ang lawa, puno, buong rehiyon

likas-yaman na'y nangasira, lahat apektado
di ka makatatagal doon kahit limang minuto
nang magkasakuna sa Lawa Karachay ng todo
tumagos sa kailaliman ang basurang ito

sakuna sa nukleyar ay dusa na't pawang hirap
wala kang maririnig, mata mo'y aandap-andap
nasa iba ka nang mundo, wala ka nang hinagap
doon sa Lawa Karachay ay bangkay ka nang ganap